भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कोंकणी चळवळींत पणजे मळ्यांत एक केंद्र आशिल्लें. तें म्हळ्यार नागेशबाबाचें घर. तांची घरकान्न मोहिनीताई सगळ्यांक हांसत हांसत येवकार दिताली. थंय बसका बी जाताल्यो. पूत, धूव रामदास, शैलजा हीं म्हाका समकालीन.
नागेशबाब म्हाका मेळटाले ते प्रियोळा, रवीन्द्रबाबागेर. पंदरा दिसांनी एकदां तरी ते येताले. तें मुखेल केंद्र चळवळीचें. मुख्यालय कशें. थंय दिसाक एक दोन लेखक येतालेच. कोंकणीची गाडी मुखार कशी व्हरप, गियरां कशीं घालप हाची रणनिती थंय शिजताली.
नागेशबाब संवसाराक अंतरले ही बातमी काल आयली आनी शेंकड्यांनी यादींचो एक मोट्टो पट दोळ्यां मुखार सरकुपाक लागलो. कोंकणी चळवळीत नागेशबाबाचें कार्य खूब मोटें. शालेय पिराये सावन हांव ताचो साक्षीदार. गोंयची प्रादेशीक अस्मिता, गोंय, गोंयकारपण, ओपिनियन पोल, कोंकणीचे सगळे लडे आनी हेर अन्याया आडच्या चळवळींनी नागेशबाबान पोटतिडकीन वांटो घेतलो.
नागेशबाबाच्या घरांत राशींनी पुस्तकां. कोंकणी पुस्तक तें कोणाचेंय जावं नागेशबाब विकत घेताले. चोखंदळ वाचक.
पुस्तकांक कवर घालून तीं वेवस्थित दाळिल्लीं आसतालीं. हिंदी, इंग्लीश श्रेष्ठ भारतीय साहित्य ग्रंथ त्या आलमारींत दिसताले. पुस्तकांक नागेशबाब सहसा कोणाकूय पातयेवपी न्हय. साहित्य अकादेमीच्या एके पुस्तिकेत निमाणें नोंद केल्लें – कोकणी पुस्तकां पणजे अकादमीत, मडगांवा मंडळात आनी नागेश करमली, चिंबल हांचे कडेन मेळटात. नागेशबाब ही अशे तरेन एक संस्था आशिल्ली.
नागेशबाब आकाशवाणीचे ज्येष्ठ निवेदक. तांची स्वताची एक ‘पेजाद’ शैली आशिल्ली. शुद्ध कोंकणीचो आग्रो. वृत्तनिवेदकाक लेगीत ते सांगताले – आरे, थिवी न्हय रे, थिए. म्हार्दोळ न्हय म्हाड्डोळा. उच्चार, व्याकरण, शुद्धलेखन सगळ्या मळांचो नागेशबाबाक अभ्यास आशिल्लो. शणै गोंयबाब साहित्य तांकां तोंडपाठ आशिल्लें.
खलिल जिब्रान नागेशबाबाचो आवडीचो. समग्र जिब्रानाचे चिऱ्या सारके दाट पोटले कशे ग्रंथ तांणी कांय लेखक मित्रांक भेट दिले. “कितल्या जाणांनी वाचले, कितल्यांनी गुड्ड्याक मारले कोण जाणा”, अशें केन्नाय हांसत म्हाका म्हणटाले. तांचे कडेन अशी विनोद बुद्दी आशिल्ली. जिब्रान काव्य तांणी निवृत्ती उपरांत कोंकणीत हाडलें. मोहन राकेशाचें नाटक कोंकणींत हाडलें. नागेशबाबाली भाशा चकचकीत शुद्ध.
प्रेमचंद, रवींद्रनाथ टागोर, कृष्ण चंदर, अमृत प्रितम, पोर्तुगीज कवी फेर्नांद पेस्सोअ अशा कितल्याशाच साहित्यकारांची समग्र साहित्य संपदा नागेशबाबान बाळगिली. सगम्र लोहिया धा- बारा खंडांत आशिल्लो. तांची बुद्धी कुशाग्र आशिल्ली. स्मरणशक्त लख्ख. चळवळींतले वेगवेगळे तपशील तांणी बरोवन दवरल्यात. डायऱ्यांचे संच आशिल्ले. बंदखणींतल्यो यादी, सुरवातीची कोंकणी चळवळ, सगळ्यो दिसपट्ट्यो राटावळी तातूंत नोंद केल्ल्यो आसताल्यो. कोंकणी चळवळींत लळीतक ही विविधांगी कार्यावळ आमी गांवागांवानी करताले. कोंकणी म्हूण स्वतंत्र भास आसा हें लोकांक पटोवपा खातीर. तातूंत कविता वाचन बी आसतालें. नागेशबाब आसतालेच. निवेदन करताले. नव्या तरनाट्यांक हेरून सोदून तांकां उर्बा प्रेरणा दिवन कोंकणी प्रवाहांत हाडटाले. तांकां धिटाय हाडटाले. माची दिताले.
नागेशबाबाक घरा मेळपाक वतालों तेन्ना वेगवेगळ्या विशयांचेर खबरी रंगताल्यो. तांचे मदीं सळसळपी तो राश्ट्राभिमान, कायम अन्याया आड पेटतो रावप हे गूण आमकां प्रेरणा दिताले. बॅटरी बी चार्ज जाल्लेवरी दिसताली. गोंय कोंकणी खातीर नागेशबाबान आपली वाणी, लिखणी कायम झिजयली. आंगभर रगत न्हय तर गट्स अभिसरीत जावपी हो झुजारी. सत्याची बाजू घेतना कोणाची भीड मुर्वत, पर्वा करपी न्हय.
पाटू पटेकार, राजाराम राटावळी ह्यो विनोदी उपहासात्मक श्रुतिका (सिरियल्स) नागेशबाबान रेडीयो खातीर बरयल्यो. फोडणी फोव ह्या आयतारच्या रातच्या वितरावपी कार्यावळींत त्यो घराघरांत पावल्यो आनी गाजल्यो. कारण तेन्ना टीव्ही नाशिल्ले. ह्या श्रुतिकांच्यो संहिता नागेशबाबांच्या फायलींत आसात. तांणी म्हाका दाखयल्यात.
नागेशबाब कविता बरे कार्रेगाद वाचताले. साभिनय सादरीकरण. तांचे कवितेंतली कोंकणी सुगंधाची शब्दकळा हांव आवडीन झेलतालों टिपतालों. सामाजिक अन्याय, विषमता, दांभिकता हांचे आड नागेशबाबांचे कवितेन आवाज उठयलो. खबरी मारतना नागेशबाबाली एक नाट्यमय शैली आशिल्ली. फोनाचेर उलयतनाय तशीच. उलयतना क्लायमॅक्साचेर आसतना अकस्मात सोंपयतना बरें रे, म्हणत कवळून टक्क करून फोन दवरपाची नागेशबाबाली शैली. श्रीकृष्णाचें एक वाक्य आसा – उलोवन जायना फुडें खिणांत निरोप घेयात, फाटल्यान घुंवन पळोवं नाकात… नागेशबाबान चटको लावन अकस्मात सगळ्यांचो असोच निरोप घेतलो…नमस्कार.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
