देश- विदेशाचेर मोनेळ घालपी कला अकादमी 

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

इमेजिन पणजी

सुहासिनी प्रभुगांवकार

–

——————

गोंयची राजधानी पणजी स्मार्ट सिटी खातीर नवनिर्मणेचे वाटेन चलतना पणजेतलें देश- विदेशी कलेचें कुळार कला अकादमी, गोंय नवें रुप घेता. मांडवी न्हंयेचे देगे वयलें हें घर, कुळार संवसारांतले सर्जनशीलतायेक आदले वरी मोनेळ घालतलें अशी आस्त किद्याक बाळगूची न्हय? आदीं मांडवीचे देगेर ना घरां आशिल्लीं, ना हाॅटेलां. 52 वर्सां आदीं कला अकादमी, दिल्लीचे ललीत कला अकादमीच्या पालवान जल्माक आयली ती आयज अर्थिक विकास महामंडळाची (इडीसी) बिल्डिंग आसा ते सुवातेर, थंयच्यानच वीज खातेंय वावर करतालें. इडीसीचें पयलींचें कार्यालय आसलें पणजेंत सरस्वती मंदीर वाचनालय आसा ते बिल्डिंगेंत, उद्देगिक विकास महामंडळय थंयच जल्मल्लें.

गोंयचे संघप्रदेस तेंपा वयले पयले मुख्यमंत्री दयानंद बाळकृष्ण बांदोडकार हांची धूव शशिकला काकोडकार हे अस्तुरेन गोंयची आयज मेरेनची एकलीच बायल मुख्यमंत्री जावपाचो मान मेळयला. तांणीच कला अकादमी, गोंय संस्थेची बुन्याद घाल्ली ती पणजेंतल्या तांच्या आदल्या घरा लागसल्ले सुवातींत. तांचे वरीच तांचे उपरांत संघप्रदेसाचे आनी गोंय राज्याचे पयले मुखेलमंत्री प्रतापसिंह राणे कलामोगी. तांणी शशिकलाताईं कडेन उलोवणी करूनच मांडवीचे देगेर कला अकादमीक व्हडलें घर मेळोवन दिलें. 

कला अकादमीचें मूळ घर खूबच ल्हान आशिल्लें, पूण कार्यावळींक उपाट गर्दी जाताली. आतांय पणजे लोक येतात ते कला अकादमीक सोदतात, मागीर आपसूक तांचीं पावलां नव्या कांपाल पाॅयंटा कडेन धांवतात. नवनिर्मणेंतली कला अकादमी नव्या कांपाल पाॅयंटा कडेन जोडिल्ली आसतली, उगत्या मळबा खाला कार्यावळीं खातीर उमेद दितली अशें दिसता. कांपाल पाॅयंटाच्या लागसल्ल्या कला अकादमी भायल्या मार्गाचे नांव दयानंद बांदो़डकार मार्ग. तेंकूनच बांदोडकर जिमखानाय आसा तसोच नवो कांपाल पाॅयंट ताईंचे यादस्तिक जावचें. ताई आनी आयचे मुखेलमंत्री डाॅ. प्रमोद सावंत हांचें नातेंय सांखळी (आदलो पाळी मतदारसंघ) मतदारसंघाचें. भाऊ, ताईच न्हय जाल्यार त्याच मार्गा कडेन पणजेचेर, गोंयचेर चड तेंप राज्य करपी भाई भाजपचे राज्यांतले पयले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार हांच्या नांवाचो खेळा प्रकल्पय पुराय जावपाचे वाटेर आसा. आदल्या स्विमींग पुलाचेंय रोखडेंच उक्तावण जावपाचें आसा. ह्या प्रकल्पांतल्यान नवनिर्मणेतली पणजी कलेचें कुळार, खेळांमळ म्हणून आदले वरी नामना जोडटली हातूंत दुबाव ना.       

देस विदेस पावंड्या वेले नामनेचे निर्माते, दिग्दर्शक, साहित्यिक, चित्रकार, गीतकार, कलेच्या उपासकांचेर घाल्ल्या मोनेळांतल्यान कला अकादमी नवनिर्मणेत कला अकादमी कलेच्या उच्च, आधुनिक शिक्षणाचें घर जातलें, कलेच्या नव्या आरशाची रुपां थंय पळोवंक मेळटलीं, अशी आस्त आसा. 

कला अकादमी सोसायटी रजिस्ट्रेशन कायद्या खाला जल्मल्ली संस्था. संस्थेक स्वतःची घटना तशेंच साबार मंडळय आसा. त्या मंडळात देस- विदेसांवेले व्हडा पदांवेले गोंयकार आशिल्ले हें अकादमीच्या अध्यक्षांक सांगपाची गरज नासतली. सिनियर राणे हांचें कला अकादमी कडेन वावरा कडेन दीर्घकाळाचें नातें, तांचे कडेन अध्यक्ष उलयता आसतलेच.

अकादमीचें कलेचे आंगण व्हड जातलेंच, पूण आदल्यो यादी शेणच्यो नात हाची जतनाय नवनिर्मणे कडेन वतना घेवपाची गरज आसा. पाटो प्लाझार आशिल्ल्या कला आनी संस्कृती खात्या खाला कला अकादमी हाडटना ते विशीं त्या खात्याचे पयले  मंत्री आमदार दिगंबर कामत आपले विचार विधानसभेत उगतायलेच. कला आनी संस्कृती खातें आदीं शिक्षण खात्या खाला आशिल्लें ही याद अकादमीची म्हायती दितना दवरची. दीनानाथ मंगेशकार सभाघरा बराबर भारतरत्न लता मंगेशकार हांच्याय नावाचें एक दालन, स्वतंत्र गायन अकादमीय कला अकादमीत जावची. आयचें गोंय संगीत म्हाविद्यालय कला अकादमींतल्यान आल्तिना मेरेन पावलें, तें पणजेंत परत हाडपाचो विचारय जावचो. 

गोंय म्हळ्ळ्यार कलेची खण, गोंयचे मातयेंत कला आसा, कलेचें नवें बीं  किल्लता, गोंयांतल्यान गीतकार, वादक, चित्रकार, साहित्यिक, नाट्य, सिनेमा कलाकार देसाक मेळ्ळ्यात. तांची म्हायती, संशोधनाक उर्बा दिवपी एक जनेल अकादमीत आसपाक हरकत ना. अकादमीचे अध्यक्ष हे स्वतः एक नाटक, संगीताचे मोगी,  तांच्या मनातली कला अकादमी चलचित्रांच्या शास्त्रशुद्ध शिक्षणाकय तेंको दिवपी आसची, इफ्फी स्थळय तेंच आसचें हें सृजनांचें सपनय सत जायत व्हय?

कला अकादमी 1980 उपरांत कांपालार येतकच एकदां न्हय दोन तिनदां मुखेल करून पयल्या इफ्फी आदीं लागीं- लागीं अठरा वर्सां पयलीं व्हडा प्रमाणांत बदलली.  तेन्ना तोडप, मोडप जातना एकादरे मुळय हाललें आसतलें. केन्नातरी मुळाकय धपके बसतात, थिएटराचें मल्टीप्लेक्स जाता ते वरीच. नवनिर्मणेतली कला अकादमी पाचवी ताल्लय जाता ती तशीच उरची. केळी, आंबे, माड, पावसा- झाडांच्या, निळी, गुलमोहर, चमेली झाडांच्या सावळेंतली. कलेच्या आंगणात मोराक नाचपाक आपोवपी, सवण्या पिलां वरी भुरग्यांच्या ताल स्वरांक जल्म दिवपी. हजारांनी नासत शेंकड्यांनी मास्टर दत्ताराम, पद्मश्री तुळशीदास बोरकार, पंडित कमलाकर नायक, गायन, वादन, नाट्य, सिने कलाकार तुळशीदास नायक, निर्मला काकोडे, वर्षा उसगांवकार, मिनाक्षी मार्टिन्स,  हेमा सरदेसाय, समीक्षा भोबे काकोडकार, प्रचला आमोणकार, अनघा देशपांडे, रुपेश गावस, नितीन कोरगांवकार, दयानिधेश कोसंबे, बिंदिया वस्त, शोभा घाणेकार तारकार , विभावरी प्रभु, विभावरी म्हाम्ब्रे, प्रविण गांवकार, देवानंद मालवणकार, पंकज नायक, सिद्धेश संदीप नायक आनी हेरां वरी नवी, आधुनिक कलेची पिळगी घडोवपी.