दाने दाने पर लिखा है…..

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

रेशन दुकानां (सोसायटी) एका काळार गजबजतालीं. प्रत्येक घराबो थंयचे तांदूळ, साकर, गंव, तेल व्हरतालो. अदींमदीं राज्य, केंद्र सरकार ह्या जिनसांनी बदलूय करतालें. केन्ना पीठ, रवो, कड्डण दितालें. मात, आतां तांदुळ आनी गंव दिता. तातूंतय दळडीर रेशे सकयल (बीपीएल) आनी दळडीर रेशे वयर (एपीएल) अशीं दोन रेशनकार्डां आसांत. त्या कुटुंबांक ते प्रमाण धान्य मेळटा. बीपीएल कार्डधारकांक 35 कील तांदूळ बी मेळटा. कांय बीपीएल व्यक्ती 5-6 लाखांची गाडी घेवन रेशन व्हरपाक येतात. थोडे तें घेवन चड मोलान गरीब परप्रांतीयांक विकतात. पयरूच सरकारान एक घोशणा केल्या. ज्या रेशनकार्ड धारकांनी सोसायटींतल्यान (नागरी पुरवण खात्याचें सवाय धान्य दुकान) फाटले स म्हयने रेशन व्हरूंक ना, तांचीं कार्डां 1 फेब्रुवारीच्यान निलंबीत करतले. तांकां धान्य व्हरपाक 31 जानेवारी मेरेन मुजत दिल्या. उपरांत तांचें कार्ड निलंबीत. मागीर तें परत नियमीत करपाक नागरी पुरवण खात्याक अर्ज करचो पडटलो आनी रेशन कित्याक व्हरूंक ना, ताचें कारणूय दिवचें पडटलें. म्हणटकच आतां सगले लोक नेमान रेशन व्हरतले, अशें धरून चलुया.
कोरोना काळांत लोकांक वांटपाक हाडिल्ली कोट्यांनी रुपयांची तूरदाळ आनी साकर पिड्ड्यार जावपाची घडणूक घडली. उपरांत 15 नोव्हेंबराक रेशनाचें धान्य भायले भायर उखलून कांय ‘शर्वलीक’ शेजराच्या राज्यांनी व्हरून विकतात तें उक्ताडार आयलें. हातूंत अर्थात नागरी पुरवण खात्याचे मनीस आसतलेच. घडये कोण फुडारीय आसत. सोसायटी चलोवप्यांक दिवन जें धान्य उरता, तें सगलें कांय जाण गुदावांतल्यान भायले भायर उखलून विकतात, तें गुन्यांव फांट्यान उक्ताडार हाडलें. कुर्टी, कुंडय आनी बोरये गुदांवांचेर धाड घालून गंव आनी तांदळाचे हजारभर साक, दोन ट्रक, पिकअप जप्त केले. मदीं, सरकारी यंत्रणेंतल्या कांय वरिश्ठांनी तांकां ‘क्लीन चीट’ दिली आनी हो काळो बाजार गुदावांतल्यान न्हय, तर सोसायटींतल्यान जाता, असो निश्कर्श काडलो. म्हणल्यार आपल्या आंगार हुळहुळपी दोमळो चिरपूट मारून सोसायटकारांच्या आंगार उडयलो. धान्याचो कोटो सोंपचो हे खातीर आतां सगल्या कार्डधारकांक धान्य व्हरपाची सक्ती केल्या. सगल्या कारभारांत पारदर्शकताय येवची म्हूण समितींय स्थापन केल्यात. निदान आतां तरी हो काळो बाजार बंद जातलो, अशी आस्त बाळगुपाची?
लोक कित्याक रेशन व्हरनात, ताचीं कारणां सोदचीं पडटलीं. बाजारांत आतां बरेच माणकार धान्य, कड्डण विकतात. तें नितळ आसता. उरफाटें सोसायटींतले गंव भुसो, बडयो आशिल्ले. एका साकांत कितलो कोयर आसता, ताचो सोद नागरी पुरवण अधिकाऱ्यांनी घेवपाक जाय. कारण असले गंव, तांदूळ विकत घेवचे परस लोक सरळ बाजारांतल्यान म्हाल हाडटात. मोलांतूय व्हडलोसो फरक नासता. दुसरें एक कारण म्हणल्यार, आतां सगल्यां कडेन पयसो जाला. ऐपत, प्रतिश्ठा वाडिल्ल्यान भोवतेक लोकांक रेशन सोसायटींनी वचप कमीपणाचें दिसता. ते वर्साचीं वर्सां थंय पांय दवरिनात. म्हणटकच रेशन कमी खपता. कोणूच येना जाल्यार चड धान्य कित्याक हाडपाचें, असो विचार सोसायटकारांनी केलो, जाल्यार तातूंत तांची कांय चूक ना. ह्या उरिल्ल्या धान्याक मागीर पांय फुट्टात आनी तें गुदांवांतल्यान कर्नाटक, महाराष्ट्रांत वता. अशें आसलें तरी रेशन व्हरपी, तें खावपी, विकपीय लोक आसात. जांकां बाजारांतलें धान्य परवडना तांकां ह्यो सोसायटी म्हणल्यार वरदान कशें. कारण थंय सवाय भितर धान्य मेळटा. आंगठो लावपाची (बायोमेट्रिक) पद्दत चालू आसा, पूण नेटवर्क नाशिल्ल्यान मनस्ताप सोंसचो पडटा. ताचे वयल्यान कोण रेशन व्हरता तें कळूंक शकता.
धान्याचो काळो बाजार जाता, परस्पर विकप जाता, हो आयचो गैरप्रकार न्हय, फाटलीं उणीच 30- 35 वर्सां हें चलत आयलां. ताचेर नियंत्रण दवरतलो जाल्यार सामके प्रामाणीक अधिकारी जाय. आयच्या काळांत ते मेळप कठीण आनी मेळ्ळ्यारुय तांकां सरभोंवतणचे वांगडी काम करूंक दितले, हाची खात्री ना.
सरकारान रेशनकार्ड निलंबीत करपाचो निर्णय घेतला, ताचेर कार्डधारकांनी गंभीरपणान विचार करचो. कारण ह्या कार्डाची साबार सरकारी कामां खातीरूय गरज पडटा. आधारकार्ड आतां मुखार गेलां आसलें तरी रेशनकार्ड हे शर्यतींत अजून तिगून आसा. बरींच सरकारी खातीं, संस्था रेशनकार्डाची फोटोप्रत मागताच. तेन्ना रेशनकार्डाक कितलें म्हत्व आसा, ताचो एपीएल कार्डधारकांनी विचार करचो.