भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अादल्या तेंपार स्वातंत्र्यसैनिकांक बंदखणीची ख्यास्त जाताली, तेन्ना तांकां निरशेणी येवची, तांचेर मानसीक परिणाम जावचो हे खातीर काळखे कुडींत दवरताले. कोणाकूच तांकां मेळपाक दिनाशिल्ले. तांचे कडल्यान कश्टाचीं कामां करून घेताले. एकेच कुडींत चार- चार जाणांक दवरून तांकां सैमिक विधी पसून थंयच करपाक लायताले. कांय जाणांक बडयो, चाबकान वळ येयसर बडयताले…. स्वातंत्र्यसैनिकांच्या आपजिणेंत आंगार कांटो हाडपी असले जायते प्रसंग वाचपाक मेळटात. मात, आतां काळा वांगडा सगलें बदल्लां आसतलें. कारण कांय बंदखणींनी आतां सगल्यो सुविधा मेळटात खंय. हातूंत आमच्या गोंयांत सगल्या मुखार आसा, ती कोलवाळ बंदखण. हांगा घुंवळे वखदां, मचमचीत खाणां, मोबायल फोन बी कैद्यांक मेळटात. कैद्यां मदीं मारामारी जाता. इतलेंच न्हय, तर थंयच्या कर्मचाऱ्यांक पसून केन्नाय मारपेट जाता. कैद्यांक ‘रसद’ पुरवण करपी कांय वेळार कर्मचारीच आशिल्ल्याचेंय उक्ताडार आयलां. दिसाळ्यांनी अदीमदीं कोलवाळ बंदखण गाजत आसता. आतां हे बंदखणींत काम करपी सगल्या कर्मचाऱ्यांक मोबायल फोन भितर व्हरपाक सक्त मनाय केल्या. कैद्यां कडेन सदांच मेळपी फोन आनी तांचे कडल्यान जावपी घुंवळे वखदांचे तस्करीचें डील हे फाटभूंयेचेर बंदखण म्हानिरिक्षक ओमवीर सिंह बिश्नोय हांणी हो आदेश काडला.
देशांतल्याच न्हय, तर संवसारांतल्या भोवतेक बंदखणींनी असले प्रकार जातात. कैदी आपणाक जाय तशे वागतात वा बंदखणींतले अधिकारी, कर्मचारी कैद्यांक आपणाक जाय तशे वागयतात. बंदखणींत भुयार खणून पळून वचपाचे प्रकारुय विदेशांत घडल्यात. क्युबांतल्या दर्यांत अमेरिकेची ग्वांटानामो बंदखण आसा, ती सगल्यांत भिरांकूळ अशें मानतात. नाॅर्वेंत पांच ताऱ्यांच्या हाॅटेला सारक्यो बंदखणी आसात. आमच्या भारतांत दिल्लींतली तिहाड (तिहार) बंदखण ही द. आशियेंतली सगल्यांत व्हडली. 400 एकर जमनींत आशिल्ले हे बंदखणींत पांच हजारां वयर कैदी आसात. पुण्याची येरवडा बंदखण दुसऱ्या क्रमांकाची. तिहाड बंदखण उजवाडाक आयली ती किरण बेदी हांच्या कार्यकाळांत. 1993 ते 1995 ह्या काळांत तांची थंय पयली बायल आयजीपी म्हूण नेमणूक जाल्ली. तांणी हे बंदखणीक लागी- लागीं आश्रमाचें रुप दिलें. बिगर सरकारी संस्थांचे मजतीन थंय शिक्षण, धर्मीक कार्यावळी सुरू केल्यो. कैद्यांची कुशळटाय पारखून तांकां ते तरेचें प्रशिक्षण दिलें. कैद सोंपतकच तें भोवतेकांक उपेगी पडलें. कैद्यांक कायद्याचें मार्गदर्शन दिवपाची वेवस्था केली. आयज थंय कोर्टाचे केशीं विशीं व्हिडियो काॅन्फरेन्सींगाचीय वेवस्था आसा. बेदी हांणी सगल्यांत पयलीं ही आदर्श बंदखण करपाक पावलां उबारलीं. खांप्या गुन्यांवकारां खातीर वेगळे बराक (कुडी) दिले. कारण मेळपाक येवपी व्यक्तींच्या मार्फत ते नव्या तरणाट्यांक आपल्या टोळयांनी वांटेकार करून घेताले. घुंवळे वखदां विकताले, खंडणी घेताले. विशेश म्हणल्यार हें सगलें बंदखणींत रावन करताले. तांची रावपाची वेगळी वेवस्था केल्ल्यान ह्यो बेकायदेशीर गजाली बंद जाल्यो. 30 वर्सां जायत आयलीं, पूण अजूनय बेदी हांचें कार्यक्रम, कामाची पद्दत थंय चालीक लायिल्ली पळोवंक मेळटा.
कोलवाळ बंदखणींत अशें कितें करपाक मेळटा जाल्यार पळोवपाक जाय. खांप्या गुन्यांवकारांक हेरां मदीं मिस्तुराद जावपाक दिवंक ना जाल्यार तांच्यो कारवायो उण्यो जातल्यो. हालींच बिश्नोय हांणी तपासणी केली, तेन्ना कायं कैद्यां कडेन मोबायल फोन आनी हेर बऱ्योच वस्तू सांपडिल्ल्यो. सगल्यांत धोक्याची गजाल म्हणल्यार तेलंगण आनी हेर राज्यांनी जावपी घुंवळे वखदांच्या गैरवेव्हाराची सुत्रां कोलवाळ बंदखणींतल्यान हालतात, ती ‘उडता गोआ’ची केंद्रबिंदू जाल्या, अशें गोंयां भायल्या पुलिसांक दिसून आयलां. ताका लागून तांणी गोंय बंदखण अधिकाऱ्यांच्या कानार ही गजाल घाली आनी चक्रां घुंवलीं. बंदखणींत शिस्त हाडपाक बंदखण अधिक्षकांक एका म्हयन्याची मुजत दिल्या. हें जर शक्य जावंक ना जाल्यार बंदखणीचो पुराय कारभार हातांत घेतलो, अशेंय म्हानिरीक्षक बिश्नोय हांणी सांगलां. गुन्यांवकार जर बंदखणींत आसा, सरकारी पयशांचेर जगता आनी तो जर भितर बशिल्ले कडेन आपले सगले धंदे करता जाल्यार ही प्रशासनाक लजेक घालपी गजाल. तेन्ना वेळ वगडायनासतना बंदखण प्रशासनाक पावलां उबारचीं पडटलीं. ह्या कैद्यांक जर कोण सामील आसा आनी पुराव्या सयत तो सांपडलो जाल्यार ताका नोकरे वयल्यान काडचो पडटलो. कारण बंदखण कर्मचाऱ्यां बगर भितर मोबायल, घुंवळे वखदां पावप शक्य ना. प्रशासनान कोलवाळ शुद्धीकरणाची मोहीम चालीक लायल्या. पळोवया. 1 एप्रील मेरेन कळटलें!!
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
