झुजा थेटरांत सवंगां बदल्लीं, नाटक तेंच

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

होमखण

दीपक लाड

इतिहासांतल्या वायट घडणुकींची देख घेत कांय देश आपलीं धोरणां बदलून बऱ्या मार्गाक लागतात तर बाकीचे त्याच चुकांची पुनरावृत्ती वर्तमानांत करतना दिसतात. आयज रशियेन युक्रेनांत जो विध्वंस चलयला, ताचे तुळेन कितलेशे पटीन चड सोवियत संघातल्या देशांचो विध्वंस थंयचे तेलाचे भांडार, कृशी वाठार बळकावपा खातीर आनी थळाव्या स्लाविक वंशीयांचो नाश करपाच्या उद्देशान दुसऱ्या संवसारीक म्हाझुजाच्या काळांत जर्मनीन ‘बारबारोस्सा’ नामकरण केल्ल्या सैन्य मोहिमे खाला केल्लो. जर्मनांनी तेन्ना 50 लाख रशियन सैनिकांक ताब्यात घेवन तातूंतल्या 33 लाख सैनिकांक मारून उडयिल्ले. सायबेरियांतल्या निर्जन भागांत रवानगी केल्ले लाखांनी सैनिक आनी नागरिक भुकेन मेल्ले. 

सोवियतांतले स्लाविक, ज्यू वंशीय हे उच्च वंशीय जर्मनांक काबार करपाचो कट रचतात, असो फट प्रचार त्या वेळार हिटलरान जर्मनींत केल्लो.

युक्रेनांतली आयची सत्ता अमेरिका आनी नेटो देशांच्या संगनमतान रशियन नागरिकांक मारून उडवचे खातीर युक्रेनांत अण्वस्त्रां आनी जैविक शस्त्रांच्या सांठ्याचे उत्पादन करपाच्या कामाक लागल्यात, असो सरकारी मिडिया मार्फत प्रचार करून पुतीनान युक्रेनाचेर आक्रमण केलां. हिटलर उच्च वंशीय जर्मनांचे रक्षण करून तांच्या वाडट्या लोकसंख्येक सोवियत देशांतल्यो जमनी मेळोवन दितलो ह्या विस्वासान राश्ट्रवादी, देशाभिमानी जर्मनांनी ताचे कृतीक तेको दिलो तर पुतीन अतंस्त युरोप आनी अमेरिकन सैतानी ताकदी पसून रशियनांचें रक्षण करपा खातीर युक्रनाचेर ताबो मेळोवन सोवियत राश्ट्रसंघाचे गतवैभव प्राप्त करून दितलो, हे भावनेन चडशे रशियन सुरवेक तरी पुतीनाच्या धोरणा वांगडा उबे दिसले.

दुसऱ्या संवसारीक म्हाझुजाच्या काळांत हिटलराची सेना आनी नाझींनी रशिया, युक्रेनांतल्या ज्यू वंशीयांक लक्ष्य करून तांची कत्तल केल्ली. युक्रेनचो राश्ट्राध्यक्ष जेलन्स्कीच्या आज्याच्या  तीन भावांक नाझींनी मारिल्ले. आयज जर्मनी आपली इतिहासिक चूक सुधारत, ज्यू वंशीय जेलेन्स्कीक रशिया विरोधांत झूजपा खातीर शस्त्रास्त्रां दिता आनी तांच्या निर्वासितांक आपल्या देशांत आलाशिरो दिवन आर्थिक मजतूय दिता. हाचे उरफाटें एका तेपार जर्मन खुनशी राश्ट्रवादी सत्ते विरोधांत उबे रावन ज्यूंचें रक्षण करपी तेन्नाच्या सोवियत संघातलो पुतीनाचो रशिया, आयज युक्रेनांत ज्यू जेलेन्स्कीक नाझी थारावन ताच्या आनी थंयच्या जनतेच्या जीवाचेर उठला.

पोलंडाचो पाडाव सोंपेपणी जाले उपरांत सोवियत संघाचेरूय तसोच ताबो मेळयतोलों, असो हिटलराक आत्मविश्वास आशिल्लो खरो, पूण उपरांत स्टालिनाच्या रेड आर्मीन केल्ल्या प्रत्युत्तराचे हल्ल्यांत जर्मनी हारली आनी अटक टाळपाक हिटलरान आत्महत्या केल्ली. युक्रेनांत खर विरोध जावचो ना अशें गृहीत धरून घुरी घालपाक गेल्ल्या पुतिनाक युक्रेनान केल्ल्या खर प्रतिरकाराक लागून दोन म्हयन्यां उपरांतूय ताबो घेवप शक्य जाले ना. हिटलराची शेवटा जी गत जाली ती आपल्या देशांत आता खलनायक थारपाक लागिल्ल्या पुतिनाचीय घडये जायत, अशें दिसपाक लागलां. 

हिटलराची सेना 60 लाख ज्यूंक फार पेटोवन, बायोनेट तोपून, फासार हुमकळावन, भट्टेंत भाजून, गॅस चेंबरांत घुसमटावन, उपाशी दवरून मारताली तेन्ना तें हिंसेचें नग्न तांडव राश्ट्रवादान बेभान जाल्ल्या जर्मन जनतेन व्हड अभिमानान पळयलें. जर्मन सेनेक बलात्कार करपाचो, नागरिकांक जीवेशी मारपाचो परवानो दिल्लो, आयज तोच परवानो रशियन सैनिकांक पुतिनान दिला, अशें दिसता. किव्ह शारा लागसार फोंडांत 900 नागरिकांचीं मडी फाटल्या सप्तकांत सापडलीं. जर्मनी विध्वंस करतना जशी जगांतली मुखेल राश्ट्रां सुरवेक ओगी रावलीं, तोच प्रकार अमेरिका, नेटो राश्ट्रां आनी तटस्थ रावपी बाकीच्या राश्ट्रांनी आयज युक्रेनाच्या बाबतीतूय करून इतिहासाची पुनरावृत्ती केल्या.

संवसारांतल्या सगल्या देशांतली शस्त्रां एकठांय केल्यार जातात तितलीं शस्त्रां एका बळीश्ट अमेरिके कडेन आसात खरीं, पूण राश्ट्राध्यक्ष बायडेनांत पुतिना विरोधांत सैनिकी मोहीम चलोवपा खातीर लागतल्या धिटायेचो उणाव जाणवलो.

युक्रेनान नेटोची सदस्यता मेळोवपा खातीर हालींच्या काळांत अमेरिके वांगडा इश्टागत वाडयिल्ली. त्या रागान पुतीनान हें कर्म केलें. पुतिनाचो मानसिक तोल ढळ्ळा, परिणामांचो हुस्को करिनासतना अनावश्यक धोके पत्करपाची ताची वृत्ती वाडल्या हें बरे तरेन जाणा आसतना बायडेनान ताच्या धमक्यांक भीक घालिनासतना सदळ हातान युक्रेनाक सुरवेक सावन शस्त्रास्त्रांची पुरवण करपाक फाव आशिल्ली. जीं शस्त्रां आनी हेर मजत आयज मेरेन दिल्या ती रशियन बळाचो मुकाबलो करपाचे दृश्टीन खूबच उणी आसली. आतां युक्रेनांतल्या मुखेल शारांचे फातर आनी काँक्रेटच्या ढिगाऱ्यांत परिवर्तन जाले उपरांत 30 अब्ज डॉलरांची मजत बायडेनान जाहीर केल्या. युक्रेना परस तिचो चड लाव अमेरिकेच्या शस्त्र उत्पादन करपी उद्देगांक जातलो, अशें दिसता. 

रशियेचेर आर्थिक निर्बंध लावन युद्धविमुख करपाची बायडेनाची रणनीत वास्तवांत प्रभावकारी दिसना. जगांत 180 क्रमांकाची अर्थवेवस्था, उत्तर कोरियाचेर संयुक्त राश्ट्रसंघान आनी अमेरिकेन खर प्रबंध लायिल्ले आसतना किम जाँग-उनान आपले अण्वस्त्राचे संशोधन, उत्पादन आनी सराव चालूच दवरले. आयज ताचे कडेन अमेरिकेच्या धा व्हड शारांचेर अण्वस्त्रांचो मारो करपाची तांकय आसा हें अमेरिकेच्या शास्त्रज्ञांनीय मानलां. तर 11 वे सुवातेर आशिल्लो रशिया आर्थिक निर्बंधां खाला रोखडोच गळसणटलो अशें बायडेन आनी संयुक्त राश्ट्रसंघान कशें काय मानले? निर्बंधाक लागून फुडें पुतीनाची कारकिर्द काबार जायत, रशिया भविश्यांत भिकेक लागतूय, पूण हट्टी पुतीन ताचे पयली युक्रेनाची मसंडभूंय करून उडयतलो हें बायडेनाक, नेटो देशांक उमगलें ना, हाचें अजाप दिसता. 

1956 वर्सा जेन्ना सोवियत सत्तेन हंगेरीत सेना घुसयिल्ली तेन्ना नेहरू युगोस्लावियाचे राश्ट्राध्यक्ष जोसीप ब्रॉझ टीटो आनी इजिप्तचो राश्ट्राध्यक्ष गमाल अब्देल नासर हांचे वांगडा गुटनिरपेक्ष तत्वा खाला त्या सोवियतांच्या कृतीचो विरोध करिनासतना कुंपणाचेर बशिल्लो. नेहरूच्या धोरणांचो खर विरोधक मोदी आयज कुंपणाचेर बसला. रशियाच्या कृतींच्या विरोधांत युनोंत मांडिल्ल्या विधेयकांच्या मतदानांत भारत परतपरत तटस्थ रावला. नेहरूचे दोस्त टीटो आनी नासर फुडें हुकुमशाह जाल्ले. मोदी हांचो दोस्त पुतिन आयजूच हुकूमशाह आसा, तो कोणाचेय आयकून घेवपाक केन्नाच तयार आसना. फाटल्या शुक्रारा संयुक्त राश्ट्रसंघाचे सचीव आंतोनिवो गुटेरश खुद्द मॉस्को भेटीचेर आसतना रशियन सेनेन कीव्हच्या निवासी भागांत इमारतींचेर रॉकेट हल्लो केलो. अशे आसतना आमचो विदेश मंत्री जयशंकर युक्रेन आनी रशियेन संवादातल्यान तोडगो काडपाक जाय, असो शेरमांव सांगत करदात्यांचो दुडू खर्चून जगभोंवडी करत खरस कित्याक काडटा, तें कळना.