भांगरभूंय | प्रतिनिधी
एका तेंपार मनीस रासवळ जियेतालो, एकामेकाच्या आधारान पुराय जीण सारतालो. हें म्हजें, तें तुजें असो भेदभाव खूब कमी आशिल्लो म्हणल्यार जाता. उतरां जीं ओठार घोळटालीं त्या उतरांक सोब सारकी मनशांची वागणूकय पळोवंक मेळटाली. माया आनी आपुलकाय म्हणटात ती घरा भितरच न्हय तर घरा भायर वाड्या कणकणीं पळोवंक मेळटाली. मनीस मनशाक पाळो दिताले एकामेकांक सांबाळून घेताले. एका घराब्यात चार-पाच भावंडा आसत जाल्यार खाणां-जेवणा बराबर घरचीं सगलीं कांमांय वाटून घेताले. शाळेत वा स्कुलांत शिकता आसतना पेन, पेन्सील, पुस्तकां बोटवो लेगीत आळीपाळीन वापरताले. एकाद्रो जर कोणूय कुरकुर करूंक लागलो तर ताका मायेगान समजायताले, तेन्ना तोय उक्ते मनान मानून घेवन रासवळ आशिल्ल्याचो पाळो दितालो. पाठ्य पुस्तकांचीय तीच गत. इश्टा लागीं वा शेजार्या लागीं आपलीं पुस्तकां अदलाबदल करून वापरताले तरी पूण पुस्तकां नवी ताल्ल दवरताले, दाट कागदाचीं कवरां घालून पुस्तकाचीं जतनाय घेताले. पुस्तक हें विद्येची देवी सरस्पतीचें रूप अशें मानून वेवस्थीत दवरताले. कोणाचो पांय लागूंक दिनाशिल्ले. हाचें कारण म्हणल्यार पुस्तकां आमकां गिन्यान दितात, बरी शिकवण आनी उजू चलणूक शिकयता. एकाद्रें पुस्तक मनशाचें मार्गदर्शक लेगीत जावंक पावतालें म्हूण पुस्तकां शिस्तीन दवरप ही आमची लागणूक जावन आसा, अशी शिकवण आमकां मेळिल्ले कारणान आमी पुस्तकांचो मान राखपाचो यत्न करताले. आतांच्या चडशा भुरग्यांची पाठ्य पुस्तकां पळोव नजो कारण तीं पुस्तकांत आशिल्लीं चित्रां रंगोवन कुरूप करतात तशीच तीं पुस्तकां निश्काळजीपणान वापरतात. वाचनाचेर भर दिवपा बदला पुस्तकांत भिरकाटावपाचो वावर वाडला अशें म्हाका तरी जाणवल्ले आसा.
केन्द्र सरकारान जेन्ना सर्व शिक्षा अभियाना मार्फत फुकट पाठ्य पुस्तकां दिवंक सुरवात केली तेन्ना सावन यत्ता पयली ते आठवी मेरेनचे विद्यार्थ्यी हे येवजणेचो लाव घेतात. ही खूब बरी येवजण पूण कांय जणांक तीं पुस्तकां फुकट मेळिल्ल्यान ‘घर की मुर्गी दाल के बराबर’ हे म्हणी प्रमाण त्या पाठ्य पुस्तकांक कोण किम्मत दिनात. फुकट मेळटा ते वस्तुचें मोल नासता म्हणटात तेंच खरें. भोव थोडे विद्यार्थी पुस्तकां सांबाळून वापरतात तांची जतनाय घेतात अशा भुरग्यांचीं म्हाका तरी तोखणाय करीन दिसता. शिक्षण हे गरजेचें आनी ते सगल्यांक एक समान मेळचें हें जरी खरें तरी पूण फुकट पुस्तकां मेळिल्ल्यान ताचे मोल विद्यार्थ्यांक समजना जालां, ही दुखेस्त गजाल म्हणची पडटली. पुस्तकाचें मोल आनी म्हत्व भुरग्यांक समजुचें म्हूण सरकाराक हाचेर विचार करचो पडटलो. पुस्तकां फकत गरीब आनी गरजू विद्यार्थ्याकच फुकट दिवंचीं जाल्यार हेरांक सवलतीच्या दरांत विकती घेवंक लावचीं. भुरग्यांक पुस्तकां सांबाळपाची शिस्त लायतले जाल्यार अशीं पावलां मारचींच पडटली.
आयच्या संगणक युगांत जिणेंत जशी आधुनिकताय येवंक लागली तसो मनीस लेगीत आधुनिकताये कोंडो मिरोवंक लागलो. नोकरी, वेवसायाच्या निमतान मनशाक आपलो रासवळ घराबो, आपलो गांव आनी शार सोडून पयस वच्चें पडलें. जे सुवातेर पोट भरपाची तजवीज जाली तिकाच कर्मभुमी मानून मनशाक समाधान मानचें पडलें, हातूंत दुबाव ना. पूण, तांणीं आपलें दायज आनी संस्कृताय सोडली ना. आपल्याक जाता ते परीन ती तिगोवन दवरपाचो यत्न केला हेंय तितलेंच खरें.
फाटलीं पंचवीस ते तीस वर्सां भितर दरेका मनशांत नैसर्गीक आनी शारीरीक बदल तर जालाच, तेच बराबर आर्थीक बदल लेगीत जाल्लो दिश्टी पडला. जाका लागून तांचे जिणेचो थर वाडिल्लोय आमी पळयतात. तर कांय जाण पयशाच्या जोरान आपूण आतां कितेंय करूंक शकता, कोणाकय विकतो घेवंक शकता अशा भ्रमात वावुरतना दिसतात. अशा वागण्यान ते आपल्याच मनशांचें मन दुखयतात. दुडवांक लागी करतात आनी मनशां पसून दुरावतात ही वस्तुस्थिती जावन आसा. हाका लागून मनीसपणाचें दालें ल्हव आनी दुडवाचें दालें जड जावंक लागता जे खंयचेच परिस्थितींत मान्य करपा सारकें आसना. कांय आडवाद सोडले जाल्यार चडशे आमी मनीस व्यक्तीगत उदरगत कशी जातली हाचेरच भर दिवन वागतात. भौसाचो मात लेगीत विचार करिनात, केलोय जाल्यार फक्त नांवा पुरतो करतात. म्हाका याद जाता साने गुरूजी हांची मराठी प्रार्थना ‘खरा तो एकची धर्म’. कोणाक उणाक लेखीनासतना एकामेकांचे प्रस्न सोडोवंचे यत्न जायत जाल्यार जायत्या गरीब दाट्याच्यो गरजो पुराय जावंक पावतल्यो.
मोगान कितलें बळगे आसता तें जर आमी मनीस वळखुपाक शिकले आनी पुराय मनीस जातीचेर तो मोग पातळावपाचो यत्न जायत तर ह्या संवसारांत कोणूच दुखी उरपाचो ना. अशे घडपाक शकतले व्हय? अशें वागूंक आसा आमकां वेळ व्हय ? कारण वेगवेगळी माकनां उजार करूंक लागिल्ल्यन आमी मनीस लेगीत एक माक्न जावन वावुरूंक लागल्यात. बटन दामता तेन्ना माक्न सुरू जाता. परत बटन दामलो म्हणटकच बंद जाता. जण एकल्याचो बटन फांत्यापारार सुरू जाता तो बद्द राती वेळार बंद जाता. मान वयर काडून जनेला भायलें सैम तोखेतलो म्हणल्यार वेळ मेळना जावन जीव लेगीत खासाविस जाता. नोकरी करपी महिलेक तर घर आनी घराबो सावरून आॅफिसूय सांबाळचें पडटा. अशें म्हणटात कोमलपण हो बायलांचो खाशेलो गूण, पूण हांव तर म्हणीन कोमलपणा बरोबर तांच्यात धिटाय लेगीत येवंक जाय. कारण धिटायच तांकां कठीण मार्गार चलपाक दिका दाखोवंक शकता. आपले अंतर मन घट्ट दवरून येता ते परिस्थितीक तोंड दित जाल्यार फुडार पर्जळीत करूं येता हेच जिणेचें सत. आमचे सरभोंवतणी अश्यो कितल्योश्योच देखी पळोवंक मेळटात. कोरोना काळात तर पुराय सृश्टीचो जीव गोळाक लागिल्लो. जाणे कोणे आपल्या प्रिय मनशांक त्या काळात वगडायल्यात, ताणीं आतां आपले हिकमतीन मुखा वयले पावल मारपाक जाय. आपली जीण परत मार्गार हाडपाचो यत्न करूंक जाय, भुरग्यांचो फुडार घडोवपाचो यत्न चालू दवरूंक जाय, हीच तर जिणेची खरी बाजू जावन आसा. आडमेळां येत रावतलीं, पूण आपणें चलत रावप, जैत मेळूं ना मेळूं आमी चलत रावप हीच आमचीं
लागणूक.
एच. मनोज
9822441417
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
