चवथ

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

संस्काराचें दायज ही ओड लावप, हाकाच म्हणटात ‘चवथ’. काय फकत ‘चवथ’ एक निमित्य सगळ्या कुटुंबाच्या वांगड्यांक एकठांय हाडपाक, एका धाग्यान बांदून दवरपाक.

आगो, सुजाता परेशाक चवथीची तारीख बेगीन कळय. सतीशान बायलेक याद केली.

“कालच कळयली अंदुं पांच दिसांचो म्हूण सांगलेंय.”

‘आतां सगळ्याचेंच अशेंच जालां. चवथ दिवाळेक हे घरचे खांबे तोंड दाखोवन नाच्च जातात.’

कामांचो तांण चड आसतना. तातूंत आदल्या भशेन सुटयो बी मेळप कठीण जालां. परेशान येतां म्हणिल्लें. पळोवया.

अंदुं पांच दिसांचो गणपती. तोय बी महेशकाकान सांगून घेतिल्लें. कशें जातलें सगळें ! सतीशाक हुसको.

“पांचय दीस रांदपी बी सांगून जालो. तुमी ताचेर विचार करूं नाकात.” महेशान कळयलें. भावांचे फोनार उलोवप जातकच सतीशाक मात्शें बरें दिसलें. इतल्यांत सविताचो फोन आयलो.

“काकी, रांदपी येतना बरोबर दोग जाणांक घेवन येतलो. पांचुय दीस रावतले.”

“बरें, बरें, आनीक कांय करपाचें बी ना मुगो?”

“गणपती हाडप धरून… ल्हायो घालपाचें. निमाणें माथ्यार मारून पाणट्यार पावोवपाचें काम सतीशान वर्सांची वर्सां केल्लें. पूण आतां जाण्टेपण, पांय थरथरताले. आदलेवरी तशीं कामां जमनाशिल्ली. तरी बरें जाल्लें. सतीश आनी महेशाले दोगुय नातु हुशार.

“मम्मा आज्याक सांगलें हांव माटोळी बांदतां.”

“कितें कितें जाय तें बरोवन दवरलां पोरूचें. “

“हय मरे! मागीर शेजारचो नरेश येतलो. तुमकां आदारय दितलो,

‘तशें जाल्यार बरेंच जालें.’

‘आमकां मकर, माटोळी बी जमता गो आतां.’

“आरत्याक सगळीं बरोबर….”

‘जातलें रे आज्या सगलें सारकें. आमी करतात. दाखयात आमकां.’ नातरांच्या उतरांनी सतीश खोशी जालो.

“दोळे मुखार दिसता तें सत. फाल्यांचें कोणें पळयला ?”

‘नातरांनी, सगळी चवथ बरी करून सोबोवपाची थारायली. सगळीं परेशाची वाट पळयतालीं. ताचे बरोबरच बेंगलोरच्यान शिल्पा येवपाचें. बापोल भांवडां. घराबो जरी पयस पयस शिंपडलो तरी चवथीच्या निमतान आपले घरचे मठयेक जागतालीं.

‘देवाक पांयां पडपाक वचपाकूच जाय. घर दार, जाणटेल्यांनी सांबाळिल्लें. आतां ते मुखार कशें व्हरप आमच्यांच हातांत.’

तातूंत सतीशाली नात सामकी मॉर्डन. जीन्स, टॉप, बॉयकट. देवाक व्हडलेशें मानीनाशिल्लें. “मकर, आरती माटोळी… मम्मा आतां हें असलें कोण घेवन बसता?”

“आगो, तुका नाका जालां. आमी बाये सोडची ना.”

परेश, शिल्पा तयेक आयली. दोगांनीय आपले परीन सगळो आदार केलो.

“गणपतीची मूर्त हाडपाक नातू गेलो.” सतीश खोशी तय चवथ, आनी पांचूय दीस दनपारच्यो आरती. भटाक आपोवणो. महेशकाकान गणपती पूजलो. पांच दीस सवळें. तातूंत शिवराक जेवण.

‘मम्मा आमी ‘पिझा’ मागयल्यार जाता?’

“जीन्स घाल गो, तुका कोण आडायना. पूण ह्या पांच, दिसांक तुजी आडमेळीं नाका.”

‘बरें, ओके’… आरती, प्रसाद, नेवऱ्यो, पूरयो, पायस, चण्या तोडांक, मुग गांठी, इठ, पापड, भजी, पातोळ्यो, मणगणें, खीर, कितें… आनी कितें… सगळीं धादोस जालीं.

शिल्पा, परेश सगळीं जेवतकच काम करतल्यांक वाडुन निमाणें आपूण जेवली. घरांत खोस वोतली. सांजचे वेळार भेंड्यो, फुगडी, गितां कार्यावळीय सोबयल्यो. सतीशाक वेगळेंच मनांत येतालें तें फट थारलें. फोगूय जाय तितलोच. आनी पांच दिसांचो गणपती विसर्जना व्हरतना नातू मूर्ती व्हरपाक दिना जालो.

“मम्मा म्हाका गणपतीक उदकांत पावोवपाचो ना. अशें म्हणून लागलो रडूंक.”

“कितें रे रडटा? म्हणटाच.

“ए बॉब कट तुका कळपाचें ना तें. तूं चड उलोवं नाका.”

आजो, आजी नातवाक समजावंक लागली. हेर भावणांनीय समजायलो. पांच दीस गणपतीची वेगळीच मजा आयली. एकामेकांक मेळून हांसून खेळत एके वेगळे आपलेपण शिकून गेली. नातें आनी घट जालें. निमणें गणपती विसर्जनूय फोगेटी मारूंन जालें.

परेश शिल्पा बेगलोराक गेली. चवथ चवथ म्हूण बोवाळ घालतां घालतां… केन्ना जावन गेली कळ्ळें ना.

“मम्मा बरें दिसता न्हय गो.”

‘हय रे शाण्या. एका चवथीच्या खातीर सगळीं ’ यो वच जाता. 

“पंचमी दिसा आनी पांचव्या दिसा खरेंच खूबच बरें दिसलें न्हय गो मम्मा.”

सुजाता सगळ्यांक आपयतालें घरचीं येतकच तांकां जेवणाक दवरताले. सुजाताचो आग्रो आपलेपण, एके तरेची वेगळी ओड लायताली. सुजाताक ‘ना’ म्हणपाक आयिल्या सोयऱ्याक बरें दिसनाशिल्लें. ताजे मन राखूंक “ आ बरें बाये रावता. जेवन वतां.” अशें मायेन चवथीक एक वेगळो रंग येतालो.

“आज्जे, परत परत गणपती बाप्पा येवचो अशें दिसता.” नातरांचे हें उलोवप आजो आज्जेत रूळप म्हळ्यार ‘चवथ’ जाली अशें सगळ्याकच दिसतालें.

संस्काराचें दायज ही ओड लावप, हाकाच म्हणटात ‘चवथ’. काय फकत ‘चवथ’ एक निमित्य सगळ्या कुटुंबाच्या वांगड्यांक एकठांय हाडपाक, एका धाग्यान बांदून दवरपाक. एकामेकांक समजून घेवंक आपले जाण्टेल्यांची खोस आमी जशी पळयली, अणभवली तांतलो कुसकुटाचो ‘अंश’ आयचे पिळगेक…. ह्या नव्या रोंप्याक वाडोवंक हें सारें ! ! म्हणुया.

विजया नवीन शेळडेकार