घुतो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

ह्या मे म्हयन्यातली गजाल आमगेल बागात पुर्ती घालुक बोंडी माती जाय आशिली. कारण पावसांत आमगेल बागात दिंभी भर ना तर जास्त पावस पडलार कंबरभर उदा भन्न रावता. आज आमगेल काजुवाड्यारत न्ही तर पुराय गांवात वैयत थंय मेळीलो तो जागो,पडींग शेत म्हण ना,बंजर जागो म्हण ना असले जागे विकत घेवन घर बांदलात. मुख्य महणलार उदा वचु वाट ना ह्या कारणान सकल भागात आपसुक पावस पड्लकी उदा भरता. मनिस चुकता आनी आमीत पावसांक गाळी मारतात. हे पावसांत उदा भरील पळयल्यार एकेकट्याली घरा जुगांर आसा अश दिसता.
बोंडी माती विकतल्यांक सोदुन काडन्न आमी बोंडी मातेची तजवीज केली. पुण एक टीप्पराची बोंडी मातेची कीमंत आयकुन आश्चर्य दिसले. तरी तेणे म्हणले ‘तुमकां म्हण कमीत पैशे सांगलात. आनी आता बोंडी माती मेळुक पयली मुश्कील जाला कारण आत गांवात आनी घुते रावलेत ना तर आत आनी बोंडी माती कश मेळतली ? जेमगेल घुते आसात तेमी बापायल दर बोंडी मातेक सांगतात ‘ घुतो शब्द कानार पडनाका म्हाक ल्हान पणाचे चित्र दोळ्यां मुकार येवुक वेळ लागलोत ना. मनीस कीतें विसरु शकतो पण जश तेगेल वय जाता तेन्न तो जास्त आपल्याल बालपणात पावता. तश कित तरी घुतो हो शब्द कानार पडल की जाले. हांव रावत तो वाडो एक वेळार घुत्यान भरीलो म्हणार हरकत ना. काजु रुख घन्न जांबळीचे,आंब्याचे,सुरी रुख हे रानत आशीले. आनी तितले आजु बाजुन पांच स तरी घुते आशीले. एकतर असोत दारा मुकार फर्लांग भर दोळ्यां नदर पडचो इतले लागी तर फाटल्यान शितेल बागा वयतल जाल्यार घरा बाजुनत एक घुतो आशिलो.
मे म्हयनों सरते येयली की आंगणातली तांबडी हळदुवी माती पावसांन होळन्न वयतल म्हण आंगण धापुक म्हण ह्या घरा लागीच्या घुत्याची माती हाडन्न घालताले. तरी आजुबाजुची बागां सदात बंजरत उरताली. तशी ती आज बी आसात. तर आंगणात जावु खंयी बागात उदा भरचेकडे ह्या घुत्याची बोंडी माती आमी हाडताले. ह्या मातेत मागीर कवची, शीपी, गंजेल्ले मोळे, लाकडां तुकडे,नळ्यां तुकडे असो कचरो मेळतालो तर काय कडे बरी काळी नातर हळदुवी माती मेळताली.
घरा मुकार आशिल्या घुत्यार भरपुर काजुरुख आशिले खुप व्होड व्होड तरी जमनी तेकीले. हो घुतो फक्त ल्हांन पोराल्यां सैमीक वीधीक आशिलो. तरी काजु जावचे वेळार मात त्या घुत्याक रजा उरताली तरी कोण ना कोण नजर चुकोवन आपले काम सादोवन मेकळो जातालोत. घे तेगेल नांवान मागीर गवजी पडताली. काजु नाशिले तेन्ना आमगेल बरोबर ची काय मस्ती पोरां सैमीक विधीक तर काजु रुखार वैयर चडन्न बसताली. आनी तसो कोणी नजरे पडलो तर काय पोरां काजु रुखाक झोपय मान्न खांदी हालयते तेकां सखल उडयताले. घुत्यार फक्त काजु पत्रो आनी बोंडी माती आशिल कारणान तसो व्होड बी मार लागनालो.
घरातल्या जाण्टे लोकांक सैमीक वीधीक मुकाल्लो डांबरी रस्तो बंदाळुन दसऱ्या शिट्या बाजुन आशिल्या जांबळी घुत्यार वयचे पडताले. आमी बी थंय जांबळा जाताल तेन्ना वयताले तरी त्या काळार जंय जंय जांबळी रुख आसा तो तो जागो स्वच्छ उरतालो. तरी हो घुतो पळयल्यार कीत्या कोणा खबर म्हाक भंय दिसतालो. हांगा राव मारीलशे दिसताले. हो घुतो खुप व्होड आनी एकदम उंच आशिलो. त्या बोंडी मातेतल्यान वयर चडुक बरेत कश्ट पडताले. पुण देवताना एकदम देवणी उरताली. केन्न केन्ना आमी पोरां देवताना घसरगुंडी म्हणकी सुळ्ळ कन्न सखल येताले खरे, पुण पैरण आनी चेड्डी मातेत लोळयली म्हण मार बी घराकडे तितलोत पडतालो.
आज गांवात चित्रत बदलन्न गेला. आयचे पोरांक घुतो म्हणलार खबर ना. कारण आत पोरां मातेत खेळु वयचीत कमी. आज आमगेल गांव शहर जावु लागला. जे घुते पावसांत समुद्रावयल्यान येयील वारे आडयताले ते घुते आज नात्त जाला. ज्या जाग्यार आमकां ल्हान आसताना दिसताल तो मळबां तेकचो जांबळी गुतो वचुन थंय मळबां तेकची इमारत जाला. आज घर घरा संडास जाल्यान सैमीक विधीक घुतो पैस जालो. घुतो ना जालो तशें हातीत तांबी बी घेवन वयचे कोणत नदरे पडन्न जाले. पैली बोंडी माती फुकट मेळताली तीत्त घुत्या माती विकत मेळु लागला. एक काळार माते घुते आशिले ते केन्न नात्त जाले हे आमगेल्या धावपळीच्या जीवनात आमकां कळ्ळेत ना.

संदेश बांदेकर
9480790172