भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंयचें नाटक आयज मेरेन ‘निम्न वेवसायीक’ प्रयोग करपा मेरेन मर्यादीत उरिल्लें, अशें म्हणल्यार अतिताय जावं नजो. आदल्या काळार विडो दिवपाची पद्दत आशिल्ली. आतां खंयची तरी उत्सव मनोवपी संस्था थारिल्लो दर फारीक करून लोकां खातीर प्रयोग घडोवन हाडटा. पयशे आयले म्हणटकच वेवसाय आयलोच, पूण लोक तियात्र वा सिनेमा जशें तिकेट काडून पळयतात तशें हीं नाटकां पळयनात, देखून तांकां निम्न वेवसायीक अशें म्हणपाक लागले. दुसरी गजाल म्हणल्यार उत्सवा कडेन संबंदीत जीं नाटकां आसतात तांचो रूपबंद मातसो वेगळो. कारण उत्सवा खातीर नाटक जाय म्हणून जेन्ना फोन येता तेन्ना ‘कॉमेडी आसा मरे’ असो पयलो प्रस्न विचारतात. हाच्या फाटलें कारण म्हणल्यार, उत्सव आसा म्हणून नाटक जाता, नाटक जाता म्हणून उत्सव जायना. येवपी लोक हो उत्सवाक येता आनी नाटक पळयता. तेन्ना ताका खोल विचारांत रिगून विचार करपाक मानवना, म्हणून ह्या उत्सवांनी गंभीर आनी प्रायोगीक नाटकां पळोवप्यांक मानवनात. हाका कांय आडवादूय आसात. कारण अंदूं वर्साचे कोंकणी नाट्य सर्तींतलीं वरदांबिका कला संघाचें ‘गूढ मनाच्या गर्भ तळ्यांत’ आनी स्वरसाधना सांस्कृतिक संस्था हांचे ‘उघड्याक मेळ्ळो नागडो’ ह्या नाटकांचे उत्सवी रंगमाचयेर उत्सवांक प्रयोग जाल्यात/बूक जाल्यात.
गोंयांत जावपी दुसरें एक नाटक म्हणल्यार सर्तीचें आनी प्रयोगीक स्वरुपाचें. जें रंगमाचयेर सादर जाता म्हणल्यार बरोच खर्च निर्मात्याक करचो पडटा. इनाम मेळ्ळें बरें आसा! नातर… पूण नाटक हें प्रेक्षकां खातीर आसता. पूण सर्तीक उरफाटें, म्हणल्यार प्रेक्षकांक आवडटा वा ना हाचें कांय सुयेर-सुतक आसना. तीन परिक्षकांचेर तें कशे तरेन प्रभाव घालूंक पावतलें हाचो विचार चड जाल्लो दिश्टी पडटा.
पूण अंदूंचे मराठी आनी कोंकणी सर्ती उपरांत मात वेगळेंच चित्र मुखार येवंक लागलां आनी तें सुखदिणें आसा. गोंयचे रंगभुंयेक ‘अच्छे दीन’ येवंक लागल्यात हे गजालीची सुलूस दिवपी अशें हें चित्र. मराठी राज्य नाट्य सर्तींत पयलें इनाम जोडिल्लें, स्वातंत्र्यवीर सावरकर हांचे शुरवीर घरकान्नीचे जिणेचो पट मांडपी अथश्री फोंडें निर्मीत ‘सौ’ नाटकान गोंयच्या नाटकाक पुराय स्वरुपाचें वेवसायीक करपाचें पयलें पावल उखल्लें. हाचे पयलींय अशे तरेचे जायते प्रयत्न जाल्यात. 3 एप्रील 2022 ह्या दिसा हे संस्थेन राज्य नाट्य सर्तींत पयलें इनाम फावो जाल्ल्या ‘सौ’ नाटकाचो ‘तिकेटीचो’ शो लायिल्लो, आनी खोशयेची गजाल म्हणल्यार प्रेक्षकांच्या उपाट प्रतिसादाक लागून नाटक उसरां सुरू करचें पडिल्लें. खूब तेंपान गोंयच्या तिकेटीच्या नाट्य प्रयोगाक ‘हावज फूल’ असो बोर्ड पळोवन मन धादोस जालें. राष्ट्रीय पुरस्कार जैतीवंत आदित्य जांभळे लिखीत आनी दिग्दर्शीत ‘सौ’ नाटकाचो प्रयोग मुंबयच्यान येवपी कंपनीच्या नाटकांच्या तोडीचो अशेंच म्हणचें पडटलें. तातूंत खास करून ‘सौ’ ही मुखेल भुमिका रंगोवपी सुविधा तोरगल बखले, स्वातंत्र्यावीर सावरकरांची भुमिका रंगोवपी स्वता लेखक आदित्य जांभळे, येसू वयनी-श्रृती देसाय, बाबाराव-व्यंकटेश गावणेकार आनी हेर साथी कलाकारांचो जीव ओतून केल्लो अभिनय पळोवंक मेळटा. ह्या पयल्या प्रयोगाच्या उपाट प्रतिसादाक लागून प्रस्तूत संस्थेन 16 एप्रीलाक परत फोंडेंच्या कलामंदीरांत ह्या नाटकाचो प्रयोग दवरला.
आमी इतिहास बदलूंक शकनात, पूण संशोधनाच्या आदारान वेगवेगळ्या विचार प्रवाहांनी प्रभावीत इतिहासकारांनी बरयिल्ल्या इतिहासाचें खरें-खोटेपण सोदून काडूंक शकतात वा लोकांच्या मुखार खरो इतिहास मांडूंक शकतात. राजकीय, धर्मीक आनी हेर जायत्या कारणांक लागून ‘स्वताक जाय तसो’ इतिहास कांय प्रमाणांत आमचे मेरेन पाविल्लो आसा. अशा विचारीक संघर्शांची जुगलबंदी घडोवपी नाटक म्हणल्यार ‘आवरण’. हें नाटक कानडी कादंबरीकार डॉ. एस. एल. भैरप्पा हांचे कानडी कादंबरीचेर आदारिल्लें आसा. ह्या नाटकाचें लेखन (मराठी) भौ. मिलिंद बर्वे हांणी केलां तर कोंकणी अणकार सुनेत्रा जोग हांणी केला. दिग्दर्शनाचो भार नामनेचे दिग्दर्शक संतोश शेटकार हांणी उखल्ला. प्रस्तूत नाटकाची निर्मिती नटरंग क्रएिशन नार्वे दिवचल हांणी केल्या. प्रस्तूत नाटकाचो तिकेटीचो शो आयतार 17 एप्रील ह्या दिसा रवींद्र भवन साखळे हांगा जावपाचो आसा. जाच्यो 40 प्रतिशें परस मायज तिकेटी खपल्यात.
ते भायर आपरान्त माची पणजी हांचें अंदूंचें कोंकणी नाट्य सर्तींत इनाम फावो जाल्लें ‘धुकोर’ ह्या नाटकाचो लेगीत कला आनी संस्कृती संचालनालयाच्या मल्टीपर्पस सभाघरांत प्रयोग सादर जालो. गोंयचें नाटक उत्सवा कडेन संबंदीत आसा हें गोंयच्या नाटकाचे खाशेलपण जरी आसलें, तरी पूण हेर प्रयोगीक नाटकां जीं खास करून सर्तींत सादर जातात तीं नाट्य प्रेक्षकांनी तिकेट काडून पळोवंक जाय. नातर आमचें नाटक फकत सर्त आनी उत्सवा पुरतें मर्यादीत उरतलें. केतन जाधव हांचें थिएटर फ्लेमिंगो आयज ‘नाटक 10/20’ ही संकल्पना घेवन आयल्या. जी बादल सरकार हांच्या थर्ड थिएटर संकल्पने कडेन लागसाण दाखोवपी आसा. ते भायर विजय कुमार ट्रेवल बॉक्स सारके उपक्रम गोंयच्या गांवगिर्या वाठारा मेरेन पावूंक जाय तेन्नाच अशे तरेच्या नाटकां खातीर तिकेट काडून नाटक पळोवपी प्रेक्षक तयार जातलो. कोंकणींतले नामनेचे लेखक प्रो. डॉ राजय पवार सदांच म्हणटात, ‘गोंयांत दर एका तालुक्यांत सुसज्ज अशें सादरण 300 प्रेक्षक आसपावन घेवपी थिएटर जावंक जाय. त्या दिसा खर्या अर्थान गोंयचें नाटक तशें हेर सादरीकरणाच्यो कार्यावळी वेवसायीक जातल्यो. ते भायर कलेच्या मळार वावुरपी तरणाट्यांक रोजगारय फावो जातलो हातूंत मातूय दुबाव ना.’ निमाणें… कोंकणी आनी मराठी नाट्य सर्तींनी सादर जाल्लीं हेर नाटकांय तिकेटीचे प्रयोग लावंक फुडाकार घेतले अशी आस्त बाळगुया.
दिपराज सातोर्डेकार
9923645256
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
