भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंयचो नवो रानां मंत्री सद्यां बोवाळ घालीत सुटला की गोंयच्या रानां- वनांत खंय वागूच नात. जे पट्टेरी वाग कॅमेऱ्यांत ट्रॅप जातात वा कॅमेऱ्यांत रानांत भोंवताना दिसतात, ते सगले वाग खंय शेजारच्या राज्यांतले. दुसऱ्या राज्यांतल्यान भोंवत भोंवत ते गोंयच्या रानांनी पावले आनी परतून फिरत फिरत आपल्या राज्यांतल्या रानांनी पावले खंय, अशें रानां मंत्री म्हणटा. सांगपाचें म्हणल्यार ते पट्टेरी वाग कर्नाटक आनी महाराष्ट्रांत परतून गेले. ते वाग ह्या दोन राज्यांतले. आनी आतां गोंयांत एकूय वाग ना खंय.
विश्वजीत राणे कितलो तेंप रानां मंत्री उरतले तें देवच जाणा वा वाग जाणा. पूण, तांणी जे दिसा गोंयचे रानां मंत्री म्हूण सोपूत घेतला ते दिसा सावन ते सामके हड्ड्यार हात दवरून सांगतात की गोंयांत वाग नात आनी आपूण हांगां व्याघ्र क्षेत्र जावपाक कशेच दिवपाचो नात. कित्याक व्याघ्र क्षेत्र जावपाक दिवपाचे नात? असो प्रस्न आतां समेस्त गोंयकारांक पडला. रानां मंत्री राणे जें आयज मेरेन फक्त आफ्रिकेच्या रानांनी भोंवल्यात, तेय बीन खास वायल्ड लायफ फोटोग्राफी करपाक आनी म्हणटात की ते एक सैममोगी, तांकां वायल्ड लायफ फोटोग्राफी खूब आवडटा. तांणी आयज मेरेन गोंयच्या एका तरी रानांत वायल्ड लायफ फोटोग्राफी केल्या काय? ती सोडात, तांणी आयज मेरेन गोंयच्या रानांनी पांय तरी दवरला काय? तांणी सांगचें. ते केन्नाच गोंयच्या रानांनी भोंवपाक वा वायल्ड लायफ फोटोग्राफी करपाक वचूंक नात, जाल्यार ते खंयच्या आदाराचेर सांगपाक शकता की गोंयच्या रानांत पट्टेरी वाग ना म्हूण? म्हादय अभयारण्यांच्या वाठारांत रावपी लोक जेन्ना रानांत वतात तेन्ना तांकां केन्ना केन्ना वागाची दावकुलां जमनीक लागिल्लीं दिसतात. ते लोक काय फट मारचे नात.
2020 वर्सा जानेवारीच्या दुसऱ्या सप्तकांत डोंगुर्ली- थाणे पंचायत वाठारांतल्या गोळवलीच्या एका कुटुंबान चार वागांक वीख घालून मारले. तातूंत एक वागीण आनी तिचीं तीन पिलां आशिल्लीं. म्हादय अभयारण्य तांचें घर आशिल्लें. ती एक वागीण आनी तिचीं तीं तीन पिलां कितें कर्नाटकाच्या रानांतल्यान आयिल्लीं काय रानां मंत्र्याच्या आवडीच्या त्या आफ्रिकेच्या रानांतल्यान? काय गोळवली गांवच्या म्हादय अभयारण्यांत पर्यटक म्हूण भोंवपाक? आनी चुकून म्हादय अभयारण्यांत उरलीं.
दुसरे म्हणल्यार कर्नाटकाच्या रानांनी रावपी पट्टेरी वागांक कांयच खावपाक मेळना दिसता आनी गोंयच्या रानांनी भरपूर खावपाक मेळटा, पोटाक सुस्ती मारीसर. म्हणून गोंयच्या रानांनी मूळ गोंयचे वाग नात दिसता? म्हादय अभयारण्यांत गोळावली गांवच्या वाठारांत वाग रावता म्हूण थळाव्या लोकांक सारकी खबर आशिल्ली. फक्त आतांच्या रानां मंत्र्याक मात खबर नाशिल्ली.
वागेरीच्या दोंगराळ वाठारांत वाग रावता म्हूण वागेरी नांव पडलां वा नांव दिलां अशें सत्तरीचे जाणकार सांगतात. आनी आयज ती सगली वागेरी कोणें विकली? हें सांगपाची गोंयकारांक गरच ना. वागाची वागेरी कोणें विकली ही गजाल ल्हान भुरग्यांकूय खबर आसा. गोंयच्या रानांनी गोंयचे पट्टेरी (धाणे) वाग आसा आनी आसतले. ही गजाल पुराय गोंयकारांक खबर आसा. पूण रानां मंत्री सदांच म्हणटा की गोंयांत खंय वाग नात. गोंयची सगलीं रानां बी विकपाचीं नात मूं? वागेरीचें रान विकलां तशें?
फाटलीं पन्नास वर्सां वेंचणुकेंत वेंचून हाडून लेगीत सत्तरीच्या लोकांचे जमनीचो मालकी हक्क विशय सोडोवंक जमलो ना आनी म्हादय अभयारण्यांत रावपी लोकांचें पुनर्वसन करपाक जमलें ना. एका वर्सा भितर आल्वारा जमनीचो प्रस्न सोडयतां म्हूण आतांच्या रानां मंत्र्यान सत्तरीच्या लोकांक सांगिल्लें. सत्तरीच्या लोकांनी रोखड्योच आल्वारा जमनीच्यो फायली सरकाराक सादर केल्ल्यो. सत्तरीच्यान सुमार अडीच हजार आल्वारा जमनीच्यो फायली सरकार दरबारांत पावल्यात. तीन वर्सां जालीं. आजूनय एकल्याक लेगीत त्या जमनींचो मालकी हक्क दिल्लो ना, कित्याक काय? हाचेर रानां मंत्री विचार उक्तायनात. ते कित्याक काय?
गांवगिऱ्या वाठारांतल्या कितल्याशाच लोकांचीं घरां अभयारण्यांत आसात. सत्तरींत तर खूब घरां म्हादय अभयारण्यांत आसात, तांचो आयज मेरेन प्रस्न सुटावो केल्लो ना. आनी आयज मेरेन ह्या विशयाचेर रानां मंत्र्यान कांयच विधान केलें ना. कित्याक काय? जमनींच्या मालकी हक्का विशयाचेर तांणी एकतरी विधान करचें. विश्वजीत राणे रानां मंत्री जाले उपरांत सत्तरीच्या लोकांक दिसतालें की ते रानांनी रावपी लोकांचो प्रस्न सोडयतले म्हूण. पूण तशें कांयच जाले ना. जमनींचो प्रस्न ते केन्नाच सोडोवपाचे नात. ताका लागून ते आतां अशीं तथ्यहीन विधानां करतात, अशें म्हजें स्पश्ट मत.
सत्तरीच्या म्हादय अभयारण्यांत रावपी कांय मूळ लोक, गोंय सरकार तांकां, जी जमीन ते घाम गळोवन कसयतात ते जमनीचो मालकी हक्क दिना म्हूण सरकाराच्या रागान तांच्या वाठारांत येवपी म्हादय अभयारण्यांत दनपारच्या वेळार उजो घालतात. उजो घालून सरकाराचें कांयच लुकसाण जावपाचें ना वा जायना. आमचेंच लुकसाण जाता हें आमी लक्षांत दवरपाक जाय. कायदो हातांत घेतले तेन्नाच आमचो जमनींचो मालकी हक्क प्रस्न सुटावो जातलो काय? ह्या संवसारांत आतां फक्त भंय खपता अशें दिसपाक लागला.
गांवांनी वचत, खास करून म्हादय अभयारण्य वाठारांतल्या गांवांनी आनी थंयच्या लोकांक जर वागांच्यो गजाली विचारीत जाल्यार ते खूब कितें सांगतात. एका तेंपार कांसाक वचपी आमचे जाणटे आमकां सांगताले, ‘म्हादय अभयारण्यांत पट्टेरी वाग आसात.’ कांसाक वताले तेन्ना तांणी स्वताच्या दोळ्यांनी खंय वाग पळयला, तोय बीन म्हादय अभयारण्यांत. सामको बिंदास न्हिदिल्लो. ताका पळोवन कांसाक गेल्ले जायते फावटी भिवून परतून आयल्यात. इतलेंच न्हय जाल्यार वागाची डरकाळी आयकून रान एकदम कशें शांत जाता हें जाणट्यांनी अणभवलां. आदल्या काळांत कांसाक वचपी लोक आयजूय म्हणटात, म्हादय अभयारण्यांत वाग आसा आनी आसपाकूच जाय.
तेन्ना रानां मंत्री राणे हांणी अशीं विधानां करचे परस गोंयच्या अभयारण्यांनी भोंवचें आनी बारकायेन रानांची पळोवणी करची… आनी मागीर अभ्यासपूर्ण विधानां करचीं, अशें एका तेंपार कांसाक वचपी कांय जाण्ट्यांनी सांगलें.
रान वाठारांत रावपी लोकांचे जमनींचो मालकी हक्काचो विशय, कुमेरी, आल्वारा आनी मोकासदारी जमनींच्या विशयांचेर रानां मंत्र्यान जाप दिवची. जमनींचो मालकी हक्काचो प्रस्न सोडोवपाक कितें केलें तेंय सांगचें. गोंयांत वाग ना म्हूण सांगून तांणी जमनींचो मालकी हक्क विशय आपणाक सोडोवपाचो ना हेंच दाखोवन दिलां. खरें न्हय?
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
