भांगरभूंय | प्रतिनिधी
वाटपांत भरसल्लें हरवें केळें कडून तें साली सयत खावपाची आनी टेंठ्याचो धवो चोथो करपाची सर्त खेळत ल्हानपण गेलें. आतां फक्त तोंडार उरल्या ती रूच त्या खतखत्यांक चणो म्हण दाडवणांक चाबडायल्ल्या तेफळांची. कामांक लागून पुण्यांत पाविल्लो हांव कांदे आनी टमांटांचीं वांटपां घाल्ले भाजयेन घुस्पून उरलों. ‘गोवन फिश करी’ म्हण तंदुरी मसालो घाल्लें घसमशें खालें आनी गोंयच्या तोर्राद नुस्त्याच्या हुमणाची याद जाली.
समराधना, देवकारें, म्हामदी, सण वार, आयतार, बिरेस्तार, सोमार, श्रावण, एक आनी दोन न्ही अशे कितलेशेच सुवाळे, उत्सव, आनी त्या दिसांनी भरिल्ली रांदचीकूड. शिवराक जेवणांचो घमघमाट. मुगांगांठी, खतखतें, हुमणा, चणे बटाट्याचें तोणाक, दाळीचें वरण, बिंमलां करमलांचीं लोणचीं, खळांतल्यो आमल्यो, तळिल्ले पापड, वड्यो, तानलांचे वडे, घारयो, अनरसां आब्या घोटां घालून केल्लें सांसव, आंब्याड्याचो रोस, उडदमेथी… आवयस कितले जिन्नस, तोंडाक लाळ आयली बगर रावची ना.
देवाची पुजा जाली काय सगळे पंगतीक बसताले. भटमाम, यजमान, ब्राह्मण सव्वाशीण आनी जाणटे लांकडाच्या पाटार बसप आनी उरिल्ली भुरावळ घडी केल्ली शेंदरी, जमखण, हेर कसलेय बसकणेर बसतालीं. म्हाका ल्हान आसतना पाटार बसपाक आवडटाले, म्हणून बाबान कुंकळ्ळच्या चितार्या कडल्यान कीर चितारिल्लो पाट हाडिल्लो.
सगल्या घरांक फरश्यो आशिल्ले कारणान पाट दवरिल्लें निसरप आनी मागीर सगळीं घरचीं हुस्तुरें वचसर हांसप. हुस्तुरें गेलें कांय बाबालो पेटंट डायलॉग “वयर पळय”… आजी तर “राव रे बाबू येता” अशें म्हणटाली. फटाफट जेवलें काय हुस्तुरें वता, म्हण सवकासायेन जेवचें म्हण ती म्हणटाली हें व्हड जातगीर कळ्ळें.
गोंयचे रांदचेकुडींत दिसपी खाणां म्हणल्यार अळसांद्याचें तोणाक, तेंडल्यांची बिबे घाल्ली सुकी भाजी, देंठ्याची भाजी, तांबडी भाजी, बटाट घालून चवळेची शाक, कांद्याचो रोस, करमलांचो रोस, मस्कासांगाची सुकी भाजी आनी रोस, सांगो घालून सुंगटाचें हुमण, कळपुटी, वा ताल्यांचें आंबटतीख, वांयग्याचें भर्त, भरिल्लें वांयगें, आनी सांगत तर पाड पडूं आनी केन्ना गोंयांक पावूं काय जातलें.
तरी रूच काडल्याच तर आनीक थोडी काडपाक कितें हरकत आसा न्ही?
आंब्या पणसाच्या सिजनाक तर चाक्याचो सांवार, तन्नो पणस म्हणल्यार चाको, तातूंत घाल्ल्यो मस्काच्यो सांगो आनी चेप्पून भरिल्लीं तेफळां. आंब्याचीं सांसवां, हुमण. हुमणांक फोण्ण दितना तातूंत घाल्ल्यो त्यो तळिल्ल्यो वड्यो, आनी कांतिल्ली ओली सोय… हिंगाचो घमघम… हुमणांतलें आंब्या काते चोखून चोखून म्हातार्याल्या खाडा वरी धव्वे करप… जेवन जाल्ले आसताले अर्द वर पयलीं, तो काथो धव्वो करपाक आनी अर्दवर… ना जाल्यार बाबालो धेंगसो पडसर… तो फकांडांनी म्हणटालो, “बसा तशींच, रातीचें जेवण त्याच पानार जेवल्यार जालें.” आमी भुरगीं उटून वतालीं… सर्त टू बी कन्टिन्युव्ड…
पावस पडपाक लागलो काय अळमीं, किल्ल, शिरमुंडली, आळूं, लुती कोंब, फुगे, तायकिळो, तवशीं, घोसाळीं, माट्ट घोसाळीं, मोगीं, वाल, घोडकां, हांची भाजी आसताली.
घरा बिब्यांची चवळी ना जाल्यार अळसांदे घालून केल्ली शाक आसल्यार बाब म्हणटालो, “तो पळय दारार कावळो आयला”आनी आमी ते वटेन पळोवपाक लागलीं कांय आमच्या पानार आपल्याक पडिल्ले बिबे हळूच आमचे भाजयेन वडोवप, आमी नेटान “खंय रे?” म्हणले काय “ओग्गी पानार पळोवन जेवात सडसडी” म्हणून फटकिर्या रागान तापप… पानार दोनाचे पांच बिबे जाल्ले आसताले… तो ल्हवूच हांसतालो.
निरपणस, ताच्यो फोडी, भाजी, रोस, भर्त. आमी ताका शिवराक नुस्तें म्हणटालीं. रवो लायिल्ल्यो, खोबरेलांत चुरचुरीत भाजिल्ल्यो फोडी… चिप्स, भजीं ओंवो घाल्लीं…. बटाट, वांयगीं, कारातीं, फागलां, हांच्यो तव्यार खोबरेलांक परतयल्यो फोडी… रूच आनी रूच….
कारात्यांचें रायतें, तवश्यांचें सांसव आनी रायतें, ताकाची जिरें सांसवाची फोण्ण मारिल्ली कडी… तवशीं घालून केल्लें करम… गुंडुरे पानांची चटणी, आंब्याड्यांचें सांसव… चटणी… आवयस जिबली चाटपाक लागलों…
गोडशींय तशींच…. मणगणें, कोकण दुदी आनी साबूतानूळ घाल्लो पायस, साकरभात, खीर, सपात, नाल्ला रोस घाल्लो तांदळांचो पायस, शेवयो मागा वेल्ल्यो तांदळाच्यो, पान पोळे, सुकुरउण्डे, एलापे, शेवयो घाल्ली रव्याची खीर… आनी रातीं आमी भुरगीं ती रव्याची खीर दोन तीन पेले पिवन न जेवता न्हिदप.
सगळें जेवण जिरोवपी गोंयची फामाद भिंडाची कडी… खुटी आनी नाल्लाचो रोस पिळिल्ली.
रूच आयली खरी पूण आतां हातूंतलीं कांय खाणां केन्ना शेणलीं… आनी उरल्यांत तीं खाणां हायब्रीड जाल्यांत… तेफळां, चिचे बोटां, अठांम…
आतां फक्त जिन्नसांचीं नांवां घेवन फोण्ण मारिल्ली दाळ आनी शीत धुकलपाचें… कावळो दाखोवन पानार बिबे लकोवपाचे दीस गेले… आतां उरल्यो त्यो यादी…
सारंग अग्रासनी
9921868202
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.