कोले ? करात तांकां खोले

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

झुजारी विमान जेन्ना घरांचे वसणुकेच्या लागींच्यान बऱ्याच वेगान वता तेन्ना घराच्या जनेलांचे हारशे आवाज करतात. तणतणटात. हाचे फाटल्यान शास्त्रीय कारण आसा. एरोडायनॅमिक्स आनी भौतिकशास्त्रांत तें तत्व सांगलां. विमानाचो आवाज हवेंतले गतीक चिरून मुखार वता तेन्ना कितें घडटा ती प्रक्रिया शास्त्रांत सांगल्या.
हें सांगपाचें कारण म्हळ्यार शिंवाची डरकाळी. विमान परवडलें, न्हय ही डरकाळी. तातूंत एक किंवाटो आसता. भूंयकांप वा गडगडावरी जावपी हे गगनभेदी डरकाळीक लागून पयस झाडाच्या खांदयांचेर बशिल्ल्या माकडांच्यो गुटल्यो टुप्प टुप्प करून सकयल पडटात खंय. जाचे डरकाळेची ताकद इतली, ताची समग्र शक्त केदी आसतली? बुद्धीवादी लोक रानाच्या राजा सामकार उबे रावन टेपी घेवन ती मेजूंक शकनात. जितो तटतटीत शींव. चित्ररथांतलो न्हय.
हांवें सपनांत खूब शींव पळेल्यात. जितो शींव लागींच्यान एकदांच पळेलो. केरळांत थिरूअनंतपुरम शारांतल्या अभयारण्यांत. खूब व्हडलें प्राणीसंग्रहालय. तीन शींव आशिल्ले एका घरांत तीन कुडींनी. वारांव इतले जड दाट की तसले वारांवूय केन्ना हांवें पळोवंक ना. शिंवांक पळोवनूच पोटांत गुळो आयलो. चुकून वारांव मोडून शिंवांचीं प्रकरणां भायर आयलीं जाल्यार? नाकाच तो विचार.
हालींसराक कांय कोल्यांक शिंवाचें नांव काडल्यारूच पोटांत मळमळटा काय गुळो येता तें कळना. कोले खूब तरांचे हे. पाताळयंत्री, लापीट, भितरले बुद्दीचे, कुसके, दोळेफुटके, दांभिक, फटींग, नाड, नागोवणे, भ्रश्टाचारी, धूर्त, कावेबाज, बिलंदर, गोडबोले, कुच्छित्री, कुतांच काडपी….. उरिल्लीं विशेशण म्हळ्यार कोल्यांच्यो जाती तुमी बरयात.
कोल्यांनी आपलेच कायदेनेम केल्यात. त्या घटने प्रमाण ते इलेसांवां घेतात. राखीव सुवातो बी करतात. ताचेरूय किसणेर तवशें घश्टितात तश्यो घांसापुशी करतात. कोण एकलो राजा जाता. घे, मिरयता. नाशिल्लें हाडावळीचें हड्डें मुखार काडून चलता. आवाज बी वेगळेच पट्टेंत लायता. विचित्र कुयो घालता. आपूण रानाचो राजा असो भ्रम ताका जाता. नशा तकलेक मारता. अशी ही पिसायपणांची मजाच मजा चलिल्ली आसता.
तेरेबंगाली कोल्यांचो लॉबिईंग करपाक कोणूच हात धरूंक शकना. कोल्यांचें सरकार हें समांतर सरकार, कायदो नेमां भायलें, अडेचें, फटकिऱ्यांचें. चिड्ड्यांचेंच राज्य तें. तांकांय तें बेस बरें खबर आसा. आयज मेळटा, बुड्डून खावया ही वृत्ती. निगरगट्ट, काळीजशून्य अशे हे लागोळे कोले. संगीत, कला, साहित्य सगळ्या मळांचेर ह्या कोल्यांची चलती. कोले बुद्धीन भोले. एकोडे पायणींतल्यान वा दुर्गा वेल्यान उडकी मारून केन्नाच दिसचेनात. कळपांनी भोंवतले. कित्याक म्हणजे? एकलो भोंवपाक भंय. भंय कुकर्मांचो. पातकांचो. शिंवाचो छावो मेळ्ळो आनी ताणें पाडो वाचलो जाल्यार जाप आसा? सगळीं नाडिंगपणां. नागोवणपणां. आपूण जी झुंडशाय, दादागिरी, मवालपणा, तवनासपणा, गुंडगिरी, हिरोगिरी करतां ती कोल्यांक खबर ना तर? पाड पडिल्ल्यांक सत्याचेंच जैत जाता हेंवूय खबर आसा, पूण निलाजरे आनी नाककातरे.
आरे शिंवाक कितें प्रमाणपत्र जाय ताच्या शिंवपणाचें? ताका कितें पदक जाय राजेशाहीचें? ताका पुरस्कार आनी सत्कार जाय? ताची ताकद, ताची शक्त, ताची उर्जा, ताचे अनाकलनीय खेळ आनी लिला म्हणजेच ताचें शिंवपण.
गांवांतले कोले शारांत येतात आनी आबुजूच जातात. शेतांबांदावेल्यान, देगणांतल्यान कोले शारांगणांत येतकच काचाबूल जावपाचेच. पूण गोंदळ्ळां, शेणलां हेंवूय तांकां कळना. हें रान आपलेंच अशें तांकां दिसूंक लागता. तें शिंवांनी वसयलां हें अर्द्या कोल्यांक समजता, पूण तांकां थेर कांडपा खातीर मौन बाळगितात. उरिल्ले अर्दे अक्कलशून्य आसतात.
एक आशिल्लो धनगर. ताच्यो बोकड्यो. तांकां घेवन तो दोंगुल्लेर वतालो. बरे सुरक्षीत दोंगुल्लेचेर. डोंगरी न्हय आनी न्हय गांवडोंगरी. दोंगुल्लेचेर एक दीस बोकड्यो चरतना अकस्मात एक दीस शिंवाचो छावो बोकडे पिलांनी घुस्पत शेणत पावलो. धनगरान ताका घरा हाडलो. ताचो पोसवण सुरू केली. सदांच तो ताकाय बोकड्यां वांगडा सुरक्षीत दोंगरार, मरडार व्हरतालो.
एक दीस अकस्मात शिंवाची गरड, गर्जना आयकूंक आयली. कान फुट्टले अशी ती डरकाळी. जीव आसल्यार भीक मागून खायन म्हूण सगल्यो बोकड्यो शेपडी तुटसर नाच्च जाल्यो. धनगरान खंयच्यान पपा काडली समजूंक मार्ग ना. शिंवाचो छावो तसो पळ्ळोना. ताची कालेत पळपाची? तो छावो सतरवितर जालो. घब्ब करून शिंवान ताचे मुखार उडकी मारून आडवो वणत कसो रावलो. वेगळोच पावित्रो. छावो कडकडलो. थरथरलो.
कित्याक भिता?… शिंव गर्जलो.
तूं खातलो म्हाका….
हांव तुका खावचोना. हांव आनी तूं एकेच जातीचे. शींव. तुका पटचेंना. यो दाखयतां.
शींव त्या छाव्याक घेवन लागींच्या व्हडल्या व्हाळाचेर गेलो. उदकांत प्रतिबिंब पळे. तुका म्हाका, आयाळ मिश्यो सगळें आसा.
छाव्याक पटलें.
तूं त्या बोंडेरांमदीं चुकून पावला. चल यो म्हजे वांगडा. आमचें विश्व वेगळें….. हांकां फापसुपाक तुका आनी म्हाका वेळ नाका. आरे, आमी शिंव राजा. आमी दिसाक नवी नवी शिकार भक्ष्य स्वत: मेळयतां. हे खंयचे रे कुकुडशे? शिकार करपाक शिकयतां तुका… ऑर्राद चलपी शिंवा फाटल्यान तो छावो एक नवें नीज तेज घेवन चलपाक लागलो.

मुकेश थळी
फोंडें