भांगरभूंय | प्रतिनिधी
थिवी. लागीं लागीं अर्दो गांव आनी अर्दे शार. हांगा रावून रावून हांवूंय अर्दे सैमिक आनी अर्दे वेव्हारीक जायत चल्लां. ल्हानपणान गांवांत जल्माक आयिल्लें हांव केन्ना त्या गावांतल्यान शारान येवन जगपाक लागलें तें कळुंकूच ना…. आनी तातूंत सैमा कडेन केन्ना म्हजें नातें तुटपाक लागलें हेंय लेगीत समजुंकच ना.
आयज इतल्या वर्सांनी भानार येतना, सैमा कडेन लागीं वचपाची संद मेळ्ळी. म्हजो निसर्गा कडेन संपर्क तुटलो आनी हांवूंय वेव्हारीकपणान जगपाक लागलें. आतां जेन्ना हांव वेव्हारीकपण म्हणटा, तेन्ना म्हाकाय हे जिणेची संवय लागली. अर्द्या शाराच्या म्हज्या गांवां भशेन म्हजीय गत. हांव अशेंच म्हणन, गांव म्हळ्यार एक भुरगें आनी शार म्हणल्यार त्याच भुरग्याचें एक व्हड जाल्लें रूप. हें अशें म्हणपाचें कारण म्हणल्यार गांव हो आपल्या शुद्ध, निरागस रुपान आसता. कसलेंच अडेचें ना कांयच बनावटी ना. आसा तें फकत एके तरेचें निरागसपण. ह्या निरागस भुरग्याक एक दीस वेव्हारीकतायेची शिकवण मेळ्ळी आनी शिकता शिकता तें व्हड जायत गेलें. निरागसपण उरलें काय शेणलें हाचो व्हड अदमास ना, पूण जळीं मळीं बनावटपण मात दिसपाक लागलें.
आयज गोंयांतल्याच एका गांवांत गेल्लें. असोच गांव जो हांव ल्हानपणान पणजी दूरदर्शन केंद्राचेर सांजेच्या स वरांचेर पळयतालें. आयज तीं सांजेची स वरां परतून एकदा अणभवलीं. मन एकदम वेगळेंच दिकेन धांव घेवपाक लागलें. खबर ना थंय कितें आशिल्लें तें, पूण स्वता कडेन लागीं वचपाची एक संद मेळ्ळी. पयली गजाल म्हणल्यार थंय आशिल्लें विजयादुर्गेचे देवूळ. गांवठणां आमचें सांतेरीचें देवूळ आसा. विजयादुर्गेचें देवूळ पळयतना याद जाली ती आमचे सांतेरीची. सांतेरीची म्हणचें परस एका वेगळ्याच तरेच्या वातावरणाची. आतां वातावरण म्हणटा आसतना थंयच्या मळबा विशीं वा झाडां विशीं हांव उलोवपाक वचना. उलयता तें थंयच्या वेगळ्याच तरेच्या देवत्वाची. लोकांनी आपल्या भावार्थान निर्मिल्ल्या त्या देवत्वाची.
अशें हें गोंयांतूय आमी जपलां हें पळोवन अजाप दिसपाक लागलां. गोरवां, बोकड्यो वा माथ्यार दुदाची किटली घेवन गेल्ल्या त्या जाणटेल्याक पळयतना फुडें, – अनवाळी पांयारु वोजें रे खांद्यारु- हे कवितेचो उगडास जावपाक लागलो. आतांय जेन्ना हांव हें दृश्य याद करतां तेन्ना तो आपल्या गावाच्या दायजाचे वजें आपल्या खांद्यार मारुन व्हरतां काय कितें, अशें दिसपाक लागलें. चिंतपाक येता, ‘घडये म्हज्या गोंयच्यो ह्यो अखेरच्यो किटल्यो न्हय मूं?’
…तर हांव सांगतालें विजयादुर्गेच्या देवळा विशीं. देवळाची खाशेलकाय म्हणल्यार थंयचें लाकडी नक्षीकाम, थंयच्या वण्टींचेर कोत्रायिल्लें कावी पेंटींग. दक्षीण भारतांतल्या देवळाचीं खाशेलकाय म्हणल्यार थंयचें खूब बारीक कोत्रायिल्ली शिल्पकला. पूण आमच्या गोंयच्या देवळांचेंय आपलें स्वताचें अशें आगळेंपण. विजयादुर्गेच्या देवळाचेर दिसपी कावी पेंटींग अशेंच आपलें वेगळेपण मिरोवपी. पयसुल्ल्यान पळयत जाल्यार तें एका रांगोळे भशेन दिसता, पूण जशें आमी ताका स्पर्श करतात तेन्ना तें कोत्रायिल्लें आसा हें कळपाक लागता. देवळा सामकार मात्शें फुडें वचत जाल्यार सकयले वटेन एक ल्हानसो व्हाळ दिश्टी पड्टा. तो हुपून वयले वटेन गेलें की आसा तें एक कुळागर. शांत आनी सोबीत. गांवच्या बोवाळा पसून पयस, थंडपणान उबें राविल्लें. कोणी शिस्त शिकची, आत्मसात करची जाल्यार ह्या कुळागरांतल्यान. अशें दिसलें, मम्मीची एक लांबलचक साडी हाडची. ह्या माडायेच्यान ते माडयेक बांदची. ताचो एक झोपाळो करचो आनी तातूंत न्हिदून सोडचें वा झोके घेत रावचें. कोणाचोच बोवाळ नाका. हांव आनी म्हज्या कुळागरांतलो झोपाळो… इतलेंच.
गौरी मावळींगकार
9607025769
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
