आषाढ पांवळी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

तातो सदांच माईक म्हणी " फाल्यां म्हजें कितेंय बरें - वायट जाल्यार माथ्यांन फुलां, कपलार तिळो आनी मंगळसुत्र, केन्नाच शिंगार करपाचो सोडूनाका आं. लोक किदेंय उलोवं तूं कोणाचेंच काना - मनार घेनाका. " हें सगळें आयकून…

हुमेचे दीस उलगले. पावसाच्या पावलांनी झाडां -पेडां, सुकणीं जनावरां सैमातलो जणएक जीव सुकावल्लो. माईच्या ह्या वर्साच्या आषाढ पावळेन मात मौन  धारण केल्ले. दोन दीस पावसान धुमशेण काडील्ले कानार धबधब्याचे घशघशे खळखळून हासतना कानार पडपाक लागिल्ले.  कुळागरांत दर वर्सा पावसांत हो धबोधबो घसघसतालो आनी तातून मजा करपाक सोयऱ्यांची खेट. कुशीक आशिल्लो मोगरेचो माटोव म्हळ्यार मुदयेर थीक कशें. 

निकतीच पावसाची शेन पडून गेल्ली.  सगळ्याक मातयेचो दरवळ आनी तातून माटवा वयल्या मोगऱ्यांनी आपलो परमळ सरभोंवतणी खीरयल्लो. मोगऱ्यांनी हांसत्यो कळयो पळोवन माईचो जीव चिटमिटतालो. माईल्या माटवा वयली मोगरीं म्हळ्यार सामकीं फामाद आनी तीं माळपाचें भाग्य दर एकल्याक मेळनासलें. पावसांत माईगेर गेल्लो जणएकलो  मोगऱ्यांची फातीं  माथ्यांन घालपा आशेन वच, पूण जाका मेळ्ळी तांचे भाग्य फुल्ले म्हणीत धादोसतालो.  माईलो आषाढ म्हयनो सामको घोस्ताचो.  पाचवेचार सैम , पावस पावळी आनी आषाढ पांवळेन फुल्लेलो माई – तात्याचो मोग.  

पावसा दिसानीं तांचें लग्न जाल्लें.  दोगांय मोगान लग्न जाल्लीं. मोग करपी जोडपें  वेलनटायन्स डे मोगाचो दीस म्हण मनयतात, पूण माई- तातो मात दर आषाढपावळेंत आपलो मोगान पड्डिल्ले खीण मनयताली.  माई आनी तातो दोगांयलो संवसार ह्या मोगरे वरीं परमळतालो.  माई जेन्ना लग्न जावन आयिल्ली तेन्नाच्यान माईन ह्या घराक आपणायलें तें सांसणाचें.  झाडांचें पिशें आशिल्ल्यान माईलें सरभोवतण झाडां -पेडांनी भरिल्लें. झाडां – पेडांनी भरिल्लें पोरसू. फक्त  माईलें पोरसूच न्हय तर तिणें आपल्या सबंद घराब्याक मायेन फुलयल्लो.  पावसा तेंपार माईल्या माटवार मोगरीं घोंसार येतालीं आनी तात्याची सकाळ  मात माईच्या माथ्यान मोगरेकळो माळले शिवाय जायनाशिल्ली. वर्सां उलगली माई – तातो निवृत जाल्ली. भुरगीं बाळां लग्न जावन आपल्या संवसारांत रमलीं.  जाणटेपण जालें तरी मोगऱ्या तेंपार तात्याचो, माईच्या माथ्यान मोगरे कळो माळपाचो नेम मात केन्नाच मोडलो ना. तातो सदांच माईक म्हणी ” फाल्यां म्हजें कितेंय बरें – वायट जाल्यार माथ्यांन फुलां, कपलार तिळो आनी मंगळसुत्र, केन्नाच शिंगार करपाचो सोडूनाका आं. लोक किदेंय उलोवं तूं कोणाचेंच काना – मनार घेनाका. ” हे सगळें आयकून माईच्या धव्याफूल्ल तोंडार तांबडोगुंज जाल्लो नाकाचो गुळो पळोवपा सारखो आसतालो. माई सामकी रागान तांचेर धेखणे घालीत रावताली. 

माई – तात्याच्या  लग्नाचो पन्नासावो वाडदीस मनोवपाक सगळींच जमिल्ली.  दर वर्सा प्रमाणे घोंसार आईल्ल्या मोगऱ्यांची फाती तात्यान माईच्या माथ्यान घातली.  अमुरपीको हांसो फुलयत माई घरभर फातीं मिरयत भोवली.  फातयेक तोखेवपी माईक पळोवन सगळ्यानीं भरपूर  फकांडां केली.  आमोरी जाली,  लिकीपिकी लायटींनी घर आख्खें परजळलेलें. लग्नाचो  सुवाळो सगळ्यांनी व्हडा दबाज्यान  मनयलो.  दुसरे दीस सगळीं सोयरीं आपल्या घरा परतपाचे तयारेक लागिल्ली तितल्यान माईच्यो हुयेली कानार पडल्यो. सगळीं धांवलीं, पळयत तर तातो बेशुद्ध अवस्थेंत हांतरूणार पडिल्लो.  माईलो व्हडलो पुत दोतोर. ताणें बेगोबेग तात्याक तपासून पळयलो आनी ताका कळ्ळें, तांकां हार्ट अॅटेक आयलो आनी तातूनच ते सोंपले.  हो धक्को सगळ्यांकूच पचोवप कठीण जालो. माईचो तर जीवार –  जीव वतालो.  पडट्या पावसांत तात्याक भायर काडलो.  सगळ्यानीं बारा दीस मुक्काम वाडयलो.  तात्याचे निमणे संस्कार करून सगळीं आप – आपल्या घरा परतली.  धुवेन, पुतान, माईच्या भयणीनीं तिका आपले बरोबर येवपाची विनवणी केली, पूण माई खंयच गेली ना.  तिच्या हुसक्यान तिका सांगांत करपाक एक वावराडी दवरली. सगळीं अदींमदीं माईची वासपूस करतालीं.  माई मात  तात्याच्या यादीन दीस काडटाली. 

आज सकाळ फुडें पावसाच्या दडकेर जळीथळी मोगऱ्याचो घमघम पडिल्लो. चिटमीटे पडिल्ली माई मात  माटवा भोंवतणी तात्याच्यो यादी सांसपिताली.  पावसाचे झडटे थेंबें पाडसार कमी आनी तिच्या  काळजांत चड रोमताले.  तात्याक वचून आज एक वर्स जाल्लें.  घरांत सगळीं श्राद्धाची तयारी करतालीं आनी माई मात स्वता कडेन झुजताली.  तिका तात्याच्या निमणे भेटेची याद जाली.  पावसाच्या घोग्यांनी  पावळेपोंदा तिरडेर दवरिल्ले तात्याचे प्रेत आनी तांबड्या तिब्यान, फुलांच्या झेल्यांनी भरिल्ली,  तात्याक वेंगावन हुंडक्यांनी रडपी माई….. तिका ते खीण याद जाले.  आषाढ पांवळेक नव्यो व्हकलो शृंगार करुन  कुळारा येतात, पूण हे आषाढ पावंळेक माई मात शृंगारहीन जाल्ली.  तात्या बगर माईची पयली आषाढ पांवळी तिच्या दोळ्यांतल्यान पाजरताली. 

– अतिशा सुर्लीकार