अन्न हें ब्रह्म.. ताची वाट लावं नाकात

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयज जायत्या हॉटेलांनी, लग्न सुवाळ्या वेळार व्हड प्रमाणांत जेवण इबाड जाता. शारांनी तर अन्नधान्य कोयरांत उडयतात. एके बातमे प्रमाण, भारतांत 40 टक्के जेवणाची नाशाडी जाता. संवसारांत हेंच प्रमाण 17 टक्के आसा. एका मनशाचो हिशोब केल्यार तो दरवर्सा 94 किल धान्य वाट लायता. रांदचे कुडींत प्रत्येक व्यक्ती 50 किल धान्य वाट लायता. एकूण पळयल्यार देशांत अन्नधान्याचो व्हड प्रमाणांत नाश जाता. संवसारांतली लोकसंख्या आयज वाडत आसा, जाल्यार पिकाळ जमीन उणी जायत आसा. एके वटेन देशांत उपाशीं पडपी लोकांचें व्हड प्रमाण आनी दुसरे वटेन अन्न मातयेंत घालपीय चड.
केंद्रीय अन्न वितरण राज्यमंत्री अश्विनी कुमार चौबे हांणी हाचे खातीर एक उपाय सोदून काडला. विद्यार्थ्यांक तांच्या पुस्तकांत हाचेर धडो आसतलो. ताका लागून विद्यार्थ्यांक संवेदनशील करपाक मदत जातली. केंद्राचें हें पावल बरोबर आसा जशें विद्यार्थ्यांक अन्न सांठोवपाक शिकयतात, ते फुडल्या जिवितांत ताचो वापर नक्कीच करूंक शकता.
रस्तो अपघात कशे उणे जातले?
‘भारतांतले रस्तो अपघात’ ह्या नांवान एक अहवाला आयला. 2021 वर्सा रस्त्याच्या अपघातांत एक लाख त्रेपन हजारां परस चड लोकांक मरण आयलें. ते भायर जखमी जाल्या लोकांचो प्रमाण तीन लाख 84 हजार आसा. दर वराक रस्त्यार जावपी अपघातांत 18 जाणांक मरण येता. खासा करून शारांतल्या वाठारां परस गांवगिऱ्या वाठारांनी अपघाती मरणां, अपघात चड आसात. ही आंकडेवारी भिरांकूळ आसा. नागरिकांनी आनी सरकारान विचार करपा सारकी ही गजाल.
हे अपघात उणे कशे जातले? हे बाबतींत पावलां उबारपाक जाय. मुखेलपणान वाहन चालकांक योग्य प्रशिक्षण दिवचें आनी तांकां लायसन्स दितना विचार करचो. वाहन चालकांक योग्य विसव घेवपाची गरज आसा. न्हीद आयिल्ल्यान जायते अपघात जातात, अशें दिसून आयलां. हाचे भायर रस्त्यार फोंडकुलां आशिल्ल्यान अपघातांचो आंकडो वाडला. देखून रस्त्याचेर आशिल्ले फोंड कशे ना जातले तें संबंदीत खात्यांनी पळोवचें. जायते वाहन चालक रस्त्याचे नेम पाळनात, गतीचेरूय नियंत्रण दवरिनात. गाडयेंत सेफ्टी बेल्ट आनी हेर गरजेच्यो वस्तू जाय पडटात. ड्रायव्हरान सोरो पियोवन गाडी चलोवची न्हय. ह्यो सगळ्यो गजाली संबंदीत मनशान तपासच्यो. वाहनांचो आंकडोय दिसान दीस वाडत आसा.
गरीबां खातीर मोठो निर्णय…
केंद्र सरकारान हालींच गरीब नागरिकांक एक वर्स फुकट धान्य दिवपाचो निर्णय घेतला. 2013 च्या अन्न सुरक्षा कायद्या खाला पात्र नागरिकांक हें फुकट धान्य दितले. कोरोनाच्या काळांत 2020 त प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न येवजण सुरू केल्ली. तातूंत सगळ्या गरिबांक पांच किल धान्य फुकट दिताले. आतां तें पुरायपणान फुकट दितले. हे नवे येवजणेक लागून, अन्न सुरक्षे खातीर वट्ट खर्च सुमार दोन लाख कोटी रुपया जातलो. केंद्र सरकारान गरीब लोकां खातीर घेतिल्लें हें एक व्हडलें इतिहासीक पावल. हाचो 80 कोटी परस चड नागरिकांक फायदो जावपाचो आसा. म्हणल्यार, हें धान्य एकठांय करप, तें सांठोवप आनी तें सारकें वांटप हेंय खूब म्हत्वाचें. कोरोना काळांत लेगीत मुफत धान्याक लागून गरीबांक खूब सुशेग मेळ्ळा.
कॅन्सराचें प्रमाण वाडलें
भारतीय वैजकी विज्ञान संस्था आनी नॅशनल सेंटर फॉर डिजीज इन्फोर्मॅटिक्स अँड रिसर्च सेंटरान संयुक्तपणान एक अहवाल जाहीर केला. तातूंत भारतांत कॅन्सराचें ल्हार येवपाची शक्यताय आसा अशें म्हणलां. ह्या अभ्यासांत भारतांतल्या दर धा लोकां मदल्या एका मनशाक कॅन्सर जावपाची भिरांत आसा. एका वर्सात 1.4 लाख नागरिकांक कॅन्सराची लागण जातली असो अदमास उक्तायला. प्रदुशणाची वाडत वचपी पातळी, बदलपी जिणे पद्दतीक लागून भारतीयांचे भलायकेचेर धोको निर्माण जावपाक लागला. साबार भाजयो दूषित जाल्यात आनी जायत्या वाहनांक लागून वायु प्रदुशण वाडत आसा. चड करून सगळ्यो न्हंयो वाडत वचपी शारीकरण आनी उद्देगीकीकरणाक लागून गटार गंगा जाल्यात. घाणयारें उदक न्हंयेत भरसता. हीं सगळीं कारणां भलायकेक धोक्याचीं. देखून फुडें निरोगी जिणेची इत्सा करप उपेगी पडचें ना. ते खातीर जायते यत्न करचे पडटले.

शांताराम वाघ
9623452553