भांगरभूंय | प्रतिनिधी
हालीं बौद्ध धर्म आपणावपाचो सपाटो भारतभर मोट्या प्रमाणात चल्ला. म्हळ्यार व्हड कार्यावळ, दबाजो, जेवणावळ, माराण, सजावट बी तशें कांय ना. बाबासाहेब आंबेडकर हांणी सुचयिल्ल्यो बावीस प्रतिज्ञा म्हणपाच्यो आनी तूं बौद्ध जालो! त्या प्रतिज्ञांनी कांय अशो प्रतिज्ञा आसात ज्यो हिंदू धर्मा कडेन न्हयकारात्मक तरेन संबंदीत आसात. त्यो म्हळ्यार (1) हांव ब्रह्मा, विष्णू, महेश हांकां देव मानचो ना. तांची उपासना करचो ना. (2) हांव राम आनी कृष्णा हांकां देव मानचो ना तांची उपासना करचो ना. (3) हांव गौरी- गणपती बी हिंदू धर्मातल्या खंयच्याय देव- देवतेक मानचोना वा तांची उपासना करचो ना. (4) देवान अवतार घेतलो हाचेर म्हजो विस्वास ना. (5) हांव श्राद्ध वा पिंडदान करचोना. (6) हांव ब्राह्मणाच्या हातांतल्यान कसलेंच कार्य करुन घेवचोना बी. वयल्या प्रतिज्ञांचो बारकायेन विचार करीत तर हांव म्हणीन, हिंदू धर्म आनी बौद्ध धर्म हातूंत व्हडलोसो कांयच फरक ना. फरक
इतलोच की बौद्ध धर्म हो एक लीप केल्लो हिंदू धर्म. पूण हिंदू खुबळ्ळ्यात.
हिंदू धर्म हो एक पुर्विल्लो धर्म. तो केन्ना आनी कसो जल्मलो, हाचो अदमास मेळना. हट्टान जाय जाल्यार अदमास पंचे धावो दरशे करुन सांगपाक जाता. ह्या धर्माक संस्थापक असो कोण ना. तो लोकां मदीं असोच उलयतां उलयतां घडिल्लो धर्म. ह्या धर्माक नेमावळ अशी ना. कोण घडयता ती नेमावळ. कोण कल्पना करता तो कायदो. कोण थारायता ते विचार. दरेकाचे रिती रिवाज वेगळे. आनी लक्षांत घेवपी गजाल म्हळ्यार हो धर्म जेन्ना घडलो तेन्ना सूर्य पृथ्वी भोंवतणी घुंवता, पृथ्वी सपाट बी आसा अशी आमची समजणी आशिल्ली. विज्ञानाचो तेन्ना प्रसार जावूंक नाशिल्लो, ही गरजेची गजाल आमी विसरुंक फावो ना.
म्हज्या तर्का प्रमाण, त्या काळांत हिमालया पर्वताच्या वाठाराक सर्ग म्हणटाले. त्या काळांत महादेवान गंगा न्हंयेक सर्गांतल्यान आपल्या आंगार झेलून धर्तरेर हाडली, अशी एक समजणी प्रचलीत आशिल्ली. आनी गंगा न्हंय तर हिमालयांतल्यान व्हांवत आमच्या देशाच्या वाठारांत आयल्या हें आमच्या दोळ्यांनी दिसता. रामायणांत तर आमी पावला पावलाक वाचतात की राजा दशरथान झुजांत कितले फावट देवाचो पराभव केला! हीं झुजां दक्षीण भारतांत जायना आशिल्लीं, मध्य भारतांत जायना आशिल्लीं, हिमालय सोडून आनिक खंयचो वाठार उरलो? महाभारतांत तर पांडव निमाणें हिमालयाचे वाटे वयल्यान सर्गांत वतात, अशें बरयलां.
अशें दिसता की आज जशो ब्राह्मण, वैश्य, क्षत्रीय, भोवजन समाज, दलीत, आदिवासी अशो जाती आसात. तशीच देव नावाचीय एक जात त्या काळांत आशिल्ली आसूंक जाय. ती हिमालयांत रावताली. ते लोक चकचकीत बी पोशेग न्हेसताले. ते तकलेर मुकूट बी घालताले. इंद्र बी त्या वाठारांतलो एक राजा आशिल्लो, जो केन्नाच झुजांत जिखूंक नाशिल्लो, पूण पराक्रमी आशिल्लो. त्या काळांत सर्गांत म्हणजे हिमालयांत तीन विद्वान जल्माक आयिल्ले आसूंक जाय, जशे आजच्याय काळांत विद्वान जल्माक येतात तशे. ते दृश्टे बी आशिल्ले आसूंक जाय. विचारवंत आसूंक जाय. तांचीं नांवां ब्रह्मा, विष्णू आनी महेश आसपाक जाय. लोकांनी आपले सुविधे खातीर, आज आमी जे पद्दतीन देवाची सासाय पिंतारतात तें तरेचे देव थारायिल्ले आसूंक जाय. हो समाज कालांतरान सोंपिल्लो आसूंक जाय.
देवाच्या, अवताराच्या बी अस्तित्वा विशी फोडणिशी करतले जाल्यार आमकां चड फाटीं वचपाची गरज ना. आमचे कडेन आज दोन ताजीं उदाहरणां आसात. सद्या भारतांत खूब राजकी पक्षांतरां जातात. पक्षांतर करतल्याक वीस कोटी, तीस कोटी रुपया मेळटात, अशी वावडी आसा. खरें, फट आमकां खबर ना. पूण, भासाभासे खातीर इतले पयशे मेळटात अशें आमी गृहीत धरुया. सगले पक्षांतरकार पयशे घेतात, पक्षांतर करतात आनी खंय तरी कोनशाक वचून ओगीं बसतात. कांय उलयनात. आमकां तांची सुलूस लेगीत लागना. पूण, ह्या संवसारांतलो सगल्यांत व्हडलो, मळबा येदो देवभक्त फकत पक्षांतर करुन ओगी बसना. देवान आपल्याक पक्षांतर कर, बाकीचें आपूण पळयतां, ती आपली जापसालदारकी, असो स्पश्ट कौल दिला अशें तो सगल्यांक भिस्क्यार मारुन जाहीरपणान सगल्यांच्या तोंडार मारता. आनी गरीब देवाक आपल्या पांयां कडेन हाडटा. हें तो सगलें करता की देव ना आनी देखून, तो सोपूत घेवून पसून उगते पणान पक्षांतर करता. पूण प्रत्यक्षांत आपल्याक गरज पडटा तेन्ना वापर करुंक मेळचो ह्या हेतान तो देव आसा, अशी बतावणी भायल्यान
करता. अवताराचेंय
तशेंच, जनतेक गरज पडत
तर ते कोणाकूय झरोवन
झरोवन बळजबरेन अवतार करपाक शकतात. रामाचें, कृष्णाचें बी तशेंच जालां
आसत!
गणपतीचीच गजाल पळेयात. एका क्षुल्लक कारणा वयल्यान महादेव आपल्या पुताची गोमटी त्रिशुलान उडयता. पूण रोखडोच ताका आपले करणेचो पच्छाताप जाता. महादेव आपल्या गणांक तकली हाडपाक सांगता. ते हतयाची गोमटी हाडटात आनी महादेव ती गणपतीचे मानेर बसयता. आतां गणपतीची मान केदी. हतयाची केदी, ती ज्युस्ताज्युस्त कशी बसली हो प्रश्न कोणेच विचारचो न्हय. मनीस वा प्राणी म्हणात, सगले जाण रगतार जगतात. रगत आमचे पुराय कुडभर व्हांवता. हें ओघान आयलें की गणपतीची गोमटी कातरतकूच ताच्यो थंयच्यो शिरो जरुर कापतल्यो! मागीर हे नवे तकलेंत रगत खंयच्यान व्हांवतालें? दोनूय तकल्यांच्यो शिरो एकमेकांक आपशीच जुळ्ळ्यो?
खुबशे लोक घरांत देवाची म्हणचे मुर्तीची पुजा करतात. पुजा करतात म्हळ्यार नेमके तें कितें करतात? दुसऱ्यांचीं फुलां चोरतात. हरशीं खुबशीं फुलांझाडां अशीं आसात की तांची चड मरम्मत करपाक नाका. खंय तरी मातयेंत तीं अशींच रोयात आनी उदक घालात. तीं अकलेक आयिल्लें भशेन जीव धरतात आनी जाय तितलीं फुलां घे म्हूण दितात. पूण पुजा करतल्याक फुलां चोरुन हाडपाचीच खुमखुमी. कित्याक तें खबर ना. सजीव झाडां वयलीं फुलां तोडून निर्जीव मुर्तीचेर घालपाक मनशाक इतली उमेद कित्याक तें समजना.
अशेंच एक दीस एक जाण्टी बायल फुलां तोडटालीं. हांवें तिका विचारलें, ‘फुलां कित्याक तोडटा गे?’ तिणें उपहासान जाप दिलीं, ‘देवाक तीं!’ आनी ती म्हाका भिस्क्यार मारिल्ले वरी थंयच्यान गेली. तिची जाप दिवपाचो रोख असो आशिल्लो की कितें पिशां भशेन प्रश्न विचारतात, हांव म्हाका व्हरना तीं, हांव तीं देवाक व्हरतां, तुजी हिंमत कशी जाली
प्रस्न विचारपाची अशें शें कितें तरी!
कोणे तरी म्हणलें, मनीस मरतकूच सर्गांत वता. हांगा सर्ग म्हळ्यार हिमालय न्हय. हो सर्ग खंय आसा कोणाक खबर ना. तरीय सगल्यांनी मानलें. अशें बी जालें काय की पुर्विल्या काळांत कोण तरी सुदैवी सभागो मेळ्ळो. मरतकूच तो थेट सर्गांत गेलो. ताणें सर्ग पळयलो, अणभवलो बी आनी अचकीत हेवटेन तो परतून जितो जालों. जितो जातकूच थंय जमिल्ल्या लोकांक ताणें सांगलें, आपणे सर्ग पळयलो. मनीस मरतकूच सर्गांत वता. आनी देखून धर्तरे वयल्या लोकांक कळून आयलें आसूंक जाय की मनीस मरतकूच सर्गांत वता. नाजाल्यार कळपाक दुसरी आनी वाट खंयची आसा? तसोच दुसरो कोण तरी उलयलो, पुनर्जल्म जाता. घे सगल्यांनी तकली हालयली, विचार बी करपाचो ना. जें आमी आमच्या दोळ्यांनी पळयनात तें खरें कशें मानतात, हाचो उलगडोच जायना.
बापूय आशिल्ल्यांनी मसुंडेंत वचूंक जायना, मनशाची कूड लासतकूच आत्मो भुर्र करुन उडून वता, कावळ्यान पिंडाक शिवप, घोव मरतकूच ताचे बायलेंची मंगळसुत्र वा हांतातली काकणां वा माथ्यांत माळिल्लीं फुलां सामकीं राकेशी वृतीन झोपून, ओडून काडप….. खरें म्हळ्यार विज्ञानाचो प्रसार जातकूच हिंदू धर्मातलीं हीं कर्मकांडां, अंधश्रद्धा, त्रुटी बी भायर काडून खोले करुंक जाय आशिल्लीं. पूण हिंदू धर्मान तें केलेंना. जाती मिटोवपाचे यत्न केलेनात. चुकीचे विचारसरणीचो त्याग करपाक हालचाल केली ना. आतां बौद्ध धर्माच्या नांवांन कित्याक हुयेल मारतात? तांचें बराबर आसा! आमचेंच
चुकलां!!
सोपयतां सोपयतां एक सुचोवणी करीन दिसता, आतांच्यो चलयो लग्न जातकूच आपलें कुळाराचेंय आडनांव दवरतात आनी घोवाच्या घराचेंय आडनांव लायतात. म्हाका अशें दिसता की तांणी आपल्या बापायचें नांव दवरुंक जाय. कारण चले जशे आपल्या बापायचे पूत तेच तरेन चलयो तांच्या बापायच्यो धुवो. हांव जेन्ना चेक बरयतां तेन्ना आमचो जॉयंट अकावंट आशिल्ल्यान सकयल सय करचेले सुवातेर आमचीं दोगांयची नांवां आसात. म्हजी बायल म्हजे इतलीच शिकल्या. म्हणटकूच हांव
जेन्ना ताच्या नांवा मुखार म्हजें नांव पळयतां तेन्ना म्हाका तें विचित्र कशें दिसता. तें बराबर न्हय अशें दिसता देखून ही सुचोवणी.
अरविंद काकोडकार
वास्को
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.