भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पं. योगराज नायक, म्हान सतार वादक. आकाशवाणीचेर म्हजो वांगडी. तो संगीत विभागांत, हांव वृत्त विभागांत. योगराज अकस्मात सगळ्यांक सोडून गेलो. चटको लावन. वर्स जालें.
योगराजाची आनी म्हजी वळख फक्त आकाशवाणीचेर न्हय. हे वळखीचीं मुळां म्हाड्डोळचे भुंयेंत आसात. आमचो दोगांचोय जल्म थंय. योगीचो बाबा फांकीवंत दिग्दर्शक किशोरभाई आनी आई श्यामलताबाय हीं म्हजे माई वांगडा म्हाड्डोळचे शाळेंत शिकलीं. आमीय तेच शाळेंत शिकले. योगराज आमचे परस ल्हान.
किशोरभाईचीं तिनूय भुरगीं नांवाजलेलीं संगीत कलाकार. प्रचला आमोणकार गोंयची फामाद गायिका म्हूण नामना जोडून आसा. गायन शिकयता. पुनम बुधाळकर सतार वाजयता. योगराजाची सतार म्हळ्यार एक नवकल्पनांनी भरिल्लो आविष्कार. ताच्या फ्युजन कार्यावळीन तरणाट्यांचीं मनां कशीं जिकिल्लीं तें भुरग्यांच्या प्रतिक्रियां वेल्यान म्हाका कळटालें. संगिताचो तीन पिळग्यांचो वसो आशिल्ल्या आमच्या थळी कुटुंबियांक योगीराज, ताचो बाबा आनी दोगूय भयणी हांचे विशीं लक्तुबाय, आदर आनी अपुरबाय. म्हजो बापोलभाव सुरजीत योगराजाक खूब खेपे तबला साथ करी. सतारी वांगडा साथ करप म्हळ्यार फकांडांची कामां न्हय. असल्या कलाकाराक साथ करपाक मेळप हें एक भाग्य.
म्हाड्डोळचे भुंयेकूच कलेचो वरदहस्त देवी म्हाळशेन आनी देव मंगेशान दिला. जायांच्या वासा वांगडाच हे भुंयेंत सूर नाचतात, लयकारी धोलता. कला खेळत आसता.
सतार हें कठीण वाद्य. योगराजान भुरगेपणांतूच हें वाद्य शिकपाक सुरवात केली. शाहीद परवेझ ह्या नामनेच्या सतार वादकाच्या मार्गदर्शना खाला योगीराजान सतार वादनाच्या वेगवेगळ्या अदाकारींचेर, आयामांचेर, बारीकसाणींचेर प्रभुत्व मेळयलें. पिरायेच्या 15 वर्सां पिरायेचेर ह्या प्रतिभावान कलाकारान पयली कार्यावळ सादर केली. ते उपरांत फाटी वळून पळोवंक ना. भारतभर वेगवेगळ्या महोत्सवांत सतार वादन सादर करून नामना जोडली. संगीत ही एक अंत नाशिल्ली न्हंय कशी. ती खंय सुरू जाल्या आनी खंय सोंपता तें कळप कठीण. योगराजान ह्या अनंत संगीत न्हंयेंतलीं माणकां मोतयां काडून रसिकांक दिलीं. भुरगेपणांत हांव ताका राज म्हणटालों. केन्नाय योगी म्हणटालों. सतारवादनाचे मुळावे धडे राजान उस्ताद करीम खान हांचे कडल्यान घेतले. फक्त सतार वादना पुरतेंच राजाचें संगीत कार्य न्हय. ताच्यांत एक सर्जनशील संगीतकार आशिल्लो. जे वरवीं ताणें सुमार पन्नास कोंकणी मराठी गितांक संगीत दिलें. तातूंत ताच्यांतलो कल्पक संगीतकार दिसता. चालींनी विविधताय भरल्या. हीं गितां फामाद जालीं.
योगी भितर आमकां दिसलो तो एक सखोल चिंतनशील कलाकार. ताच्यांत आशिल्लो एक निपूण संगीत अध्यापक. ताणें कितल्याशाच विद्यापिठांनी संगीत विशयाचेर व्याख्यानां दिल्यांत. जायत्या विदेशी विद्यार्थ्यांनी ताचे कडल्यान संगिताचे धडे घेतले आनी आपापली सांगितीक वाट फुलयली.
योगराजाची घरकान्न उषा आमच्याच आकाशवाणीचेर निवेदक. बरी निवेदक आनी बरी मनीस. सुशील. तांचें लग्न बोरये जाल्लें. हांव आशिल्लों.
योगराजा कडेन हांवें ऑफिसांत केन्नाय म्हाड्डोळच्या आदल्या दिसां विशीं खबरी मारच्यो. तो हांसत हांसत खूब घडणुकांचो नियाळ घेतालो. संगिता विशींची लयकारी चिंतन ताच्यांत स्वासा बरोबर गंभीरपणान चलतालें पूण उलयता आसतना खेळकर वातावरण दवरून तो स्मरणरंजनात्मक गजालींची यात्रा, म्हाड्डोळच्या आझाद मैदाना वयल्या कार्यावळींची यात्रा म्हाका घडयतालो.
यादी आसतात गोड गोड. तांच्या सांगाताक रावतकच बरें दिसता. 14 मे हो योगराजाचो वाडदीस. विद्यार्थी, मित्र एकठांय येतालेच. अंदूंय येतात. फाल्यां ह्या फांकीवंत कलाकाराची याद काडून ताका आर्गां ओंपपा खातीर सगळ्या बऱ्या मागप्यांनी एकठांय जावन एक सोबीत कार्यावळ मिनेझीस ब्रागांझा सभाघरांत दवरल्या. कार्यावळीचें नांव स्वरयोगी. उक्तावण सत्राक नामनेचे बांसरी वादक पं. रोणू मजुमदार मुखेल सोयरे आसतले. पद्मश्री विनायक खेडेकार मुखेल उलोवप करतले. इंस्टिट्यूट मिनेझीस ब्रागांझा संस्थेचे अध्यक्ष दशरथ परब मानाचे सोयरे आसतले. सांजे चार ते आठ मजगतीं ही कार्यावळ जातली.
उपरांत नामनेच्या कलाकारांची गायन वादनाची कार्यावळ जातली. देश विदेशांत नांव जोडपी योगराजाक खूब पुरस्कार मेळ्ळे. भोवमान मेळ्ळे. पं. योगराज नायक हांच्यो सिडी आसात. त्यो आयकप म्हळ्यार एक आनंद सुवाळो थारता. Music has the power to make us happy अशें एका विचारवंत जाणकारान म्हळां. योगराज सतार आयकतकच ह्या वचनाचो दिश्टावो जाता. मात्सो हांस रे, म्हणपी राज ना… इश्टाक भावपूर्ण आदरांजली!
मुकेश थळी
फोंडें
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
