स्त्रीवादाचें मुळावण घालपी- अ रूम ऑफ वन्स ओन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

वर्जिनिया वुल्फाचे लिखाण शैलीची म्हाका खूब आवड. तिच्यो काल्पनीक तशेंच वास्तवीक जिणेचेर आदारीत पुस्तकां खूब प्रभावी आनी विचार प्रवर्तक आसात. ऑक्टोबर 1928 त वर्जिनिया वुल्फ हिका न्यूनहॅम कॉलेज आनी गिर्टन कॉलेज ह्या महाविद्यालयांनी व्याख्यानां दिवपाक आपोवणें दिल्लें. न्यूनहॅम आनी गिर्टन हीं केमब्रिजचीं त्या काळावेलीं बायलांचीं महाविद्यालयां आशिल्लीं. बायलां आनी काल्पनीक साहित्य ह्या विशयाचेर दिल्लीं तांचीं व्याख्यानां, एकठांय करून सुदारीत स्वरुपांत तीं 1929 वर्सा ‘अ रूम ऑफ वन्स ओन’ ह्या नांवान प्रकाशीत जाल्लीं.
ह्या पुस्तकाचो माथाळो बायलांच्या हक्कांचेर आनी स्वातंत्र्याचेर भाश्य करपी आसा. लिंगभेद आशिल्ल्या समाजांत स्वता खातीर समान हक्क मेळोवपी बायलेचो संघर्श हो ह्या पुस्तकाचो मुखेल विशय आसा. बायलां विशींच्या इतिहासीक, समाजशास्त्रीय आनी संदर्भात्मक आकस्मीकतायेचो सोद घेवपी हें स्त्रीवादी पुस्तक.
वर्जिनिया वुल्फ हांचें ‘अ रूम ऑफ वन्स ओन’ हें पुस्तक विसाव्या शेंकड्यांतल्या स्त्रीवादी विचारांच्या संदर्भांत एक म्हत्वाचें पुस्तक. विसाव्या शेंकड्यांतल्या ब्रिटीश समाजांत बायलांक मेळिल्ल्या स्थानाचेर प्रस्नचिन्न मांडपी आनी जापेचो सोद घेवपी हे लेख आसात. बायलां विशीं चडशें कित्याक बरयल्लें ना असो प्रस्न वर्जिनिया वुल्फ विचारता. बायलां विशीं चड कित्याक उलयनात असोय प्रस्न ती करता. साहित्याचो विचार केल्यार, दादले बरयतात तितलेंच साहित्य बायलां कित्याक बरयनात असो प्रस्न तिका पडटा. साहित्य रचपा खातीर लागपी समाजीक आनी भौतीक परिस्थितीचो अपरंपरागत आनी उत्तेजक तपास घेवन ती ह्या प्रस्नांचो सोद घेता. फुरसतीचो वेळ, गोपनीयताय आनी अर्थीक स्वातंत्र्य ह्या मुळाव्या गजालीं वरवीं साहित्याची निर्मणी करूंक आदार मेळटा. साहित्य परंपरेंत बायलांची परिस्थिती समजून घेतना ह्यो मुळाव्यो गजाली म्हत्वाच्यो थरतात. कारण इतिहास उस्तून पळयल्यार सगळ्याच बायलांक ह्यो मुळाव्यो गजाली केन्ना मेळूंक नात.
“A woman must have money and a room of her own if she is to write fiction.”
पुस्तकाच्या पयल्या भागांत परिकल्पनेच्या रुपान येवपी हें विधान मागीर पुस्तकाच्या शेवटाक सिद्ध जाता. बायलेच्या स्वताच्या जिविता विशीं उलयतात तेन्ना बायलेची स्वायत्तताय दाखोवपा खातीर हें वाक्य चड करून वापरतात. ‘मुळाव्या गरजांचो’ उणाव आशिल्ल्यान बायलो दादल्यां परस कमी बरयतात हें वर्जिनिया वुल्फ हांच्या मताचेर स्पश्टीकरण दिता. ह्या मुळाव्या गरजांनी अर्थीक आनी भौतीक स्वातंत्र्य प्रामुख्यान येता. सृजनशील कृतींची निर्मणी जावपाक आवश्यक आशिल्ल्यो गजाली बायलांक दिवंक नात अशें मत ती खरपणान मांडटा. पितृसत्ताक वा पुरूश प्रधान समाजाक लागून बायलांचेर असंख्य कामांचो भार पडला आनी तिका सपन पळोवप आनी स्वताचीं वैयक्तीक सपनां साध्य करप अशक्य जाता अशें ती म्हणटा. बायलांचेर घरगुती कामां लादतात आनी तांकां आपआपल्या घोवांचेर अर्थीक आनी विधीक रितीन निंबून रावचे पडटात. “रूम” हें उतर हांगा एक प्रतीक म्हणून येता. स्वातंत्र्य आनी स्वायत्ततायेचें प्रतीक. स्वातंत्र्य आनी स्वायत्तताय दिवंक नाशिल्ल्यान, बायलां मुखार ही परिस्थिती सुदारपाची खूब कमी शक्यताय आसा.
बायलांच्या स्वातंत्र्याचेर विधानां विसाव्या शेंकड्यांचे सुरवातेच्या काळांत मेकळेपणान करपाक मेळनाशिल्लीं. अशीं विधानां करप्यांचेर खर टिका जाताली. वर्जिनिया वुल्फ हांणी निर्भीडपणान आपलीं मतां व्यक्त केलीं आनी ह्या प्रस्नांच्या मुळा कडेन ती गेली. आयज अशा लेखन प्रकाराक स्त्रीवादी साहित्य म्हणटात. वर्जिनिया वुल्फ हांच्या मतांक लागून स्त्रीवादी चळवळ अस्तित्वांत येवपाक लागली. ब्रिटीश तेंपावेल्या बायलांची स्थिती समजून घेवपाक ‘अ रूम ऑफ वन्स ओन’ हें पुस्तक मुजरत वाच्चें.

शर्वरी प्रभुदेसाय
9822832614