भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंय सरकाराच्या शिक्षण खात्यान आपल्या अधिकारा खाला चलतल्या – मुळाव्या पावंड्याचें शिक्षण दितल्या – शाळांतल्या शिकपी भुरग्यांचो वट्ट आंकडो दोन, पांच, धा, पंदरा आसा तांकां एके शाळेंत एकठांय हाडून शिक्षण सुदारूंक (?) अशे तरेच्या शाळांक विलिनीकरण लागू केलां, अशें आयकूंक येता. ह्यो शाळा विलीन करपाक कोविडा उपरांतचो म्हूर्त धरपाक कारण चडश्या शाळांनी भुरगींच नात अशें सांगतात. फाटलीं दोन वर्सां बालवाडी/ आंगणवाडी चलोवप शक्य नाशिल्लें त्या काळांत खंय ल्हान भुरगीं तांच्या पालकांनी खासगत बालशाळांनी धाडलीं देखून आतां सरकारी मुळाव्या शाळांक भुरगीं मेळ्ळीं नात अशें सांगतात. हें खरें काय फट हें शिक्षण खातेंय सांगना आनी मंत्रीय नकळो. एक गजाल खरी – शाळा ना चलल्यारूय पगार चालू आशिल्लो आनी आसा. शिक्षकांक पगार दिवंकूच जाय, कारण तांच्या कामाचो संबंद उत्पादना कडेन वा अर्थीक मेजमाप लागू जातल्या कामा कडेन ना. कोविड आतां नियंत्रणांत आसा जाल्ल्यान शाळा सुरू करूंक जाय जाल्यार थंय भुरगीं जाय. आनी भुरगीं नाशिल्ल्यान विलिनीकरण सभावीक आनी सोंपें. जाल्यार ताका विरोध कित्याक जाता? हो प्रस्न कोणाकूय पडूं येता.
शाळा बंद पडल्यार भुरगीं शाळे भायर उरतलीं इतलोच हुसको हाचे फाटल्यान आसा काय आनीक कितें? शाळा बंद करून सरकार त्या इमारतींचें (काय दान वा फुकट मेळिल्ल्या जमनींचें?) कितें (तरी) करतलें? होय एक प्रस्न आसपाची शक्यताय न्हयकारूंक येना. गांवांत भुरगीं उणीं जावन ही परिस्थिती उप्रासल्या, काय गांवचीं भुरगीं हेर शाळांनी गेल्ल्यान? त्यो हेर शाळा गांवांतल्योच काय पयसुल्ल्यो, हेर गांवांतल्यो/ हेर पंचायत वाठारांतल्यो वा हेर तालुक्यांतल्यो? आनी ह्या बंद पडिल्ल्या वा विलीन करपाच्या शाळांनी भुरगीं हाडूंक कोणें कसले यत्न केल्यात हाची नोंद आसत काय खंय तरी?
मुखेल मुद्दो दोन शाळा एकठांय हाडप वा एक दुसरेंत विलीन करप वा एक बंद करप होच. हें सारकें काय चुकीचें हो वादाचो मुद्दो. ह्यो शाळा चालू करतना आशिल्ली परिस्थिती आतां ना. ही शाळांची परिस्थिती अशी जावपांत पालकांक दोशी धरूंक गेल्यार तें चुकीचें सरकारी (काय राजकारण्यांचें?) धोरण, नेमां आड निर्णय आनी बेकायदो कृती हांचेर पांगरूण घालप जातलें. लोकप्रतिनिधीं मदल्या कितल्याशाच जाणांनी ही आवतिकाय गांवांचेर आनी गांवांतल्या शाळांचेर ओडून हाडल्या हेंय न्हयकारप शक्य ना. देखून करचें कोणें आनी भोगचें कोणें अशी ही अवस्था कोणाक लागून आयल्या हाची जाप, एकाच खंयच्या तरी घटकाक बोट दाखोवपान, मेळना.
एक गजाल स्पश्ट आसा. ह्या सगळ्या वादा कडेन संबंदीत सरकारी खातें खांकनवाळ, कल्पनाशुन्य आनी नाकर्तें थारता. बारा वर्सां फाटीं लागू जाल्लो शिक्षण हक्काचो कायदो सांगता, भुरग्याक घरा पसून एका किलो मिटरा भितर शाळा मेळप ही सरकाराची लागणूक, दर एके शाळेंत दर्जेदार शिक्षणाक लागतल्यो सुविधा करून दिवप ही सरकाराची जापसालदारकी. आनी अशें आसतनाय इतल्या वर्सां उपरांत सरकार आशिल्ल्यो शाळा बंद करपाक भायर सरलां. शिक्षण हक्क कायद्या खाला शाळेक अडचणी, सुदारपां, उदरगत हांचेर विचार करून निर्णय घेवंक शाळा वेवस्थापन समिती फाव केल्या, पालक -शिक्षक संघ आसा, ते भायर गांवचे पंचायतींत गांव शिक्षण समिती आसा, भुरग्यांच्या हक्कांची समिती आसा. हांकां गुंगेचें वखद वा इंजिसांव दिल्ले वरी निश्क्रीय दवरपाचें पातक कोणाचें? हांचे भितरली एकूय वेवस्था सबळ- सक्षम ना करपाचो, आपणाल्या कर्तव्याक चुकपाचो गुन्यांव कोणाचो? हें सगळें वेळार आनी गरजे प्रमाण नेमांक धरून केलें ना तें ना, आतां नवें शिक्षणीक धोरण भुरग्यां खातीर तांच्या वाठारांतली वा शेजारची शाळा हें तत्व नेटान मांडटा, आमचें सरकार तें ‘धोरण लागू केलें, सगळें जालें’ अशें आयिल्ल्या दिसा, धोल-ताशें बडोवपाचें सोडल्यार हेर सगळ्या तरांनी, रात-दीस सांगता, आनी आशिल्ल्या शाळांक कुलपां घालपाची मांडणी करता. जंय पयल्या पांच वर्सांचें शिकप (पिराय तीन तीं आठ वर्सांचीं भुरगीं) शिक्षण खात्यान करप अशें धोरणांत आसा, आनी आशिल्ल्या इमारतींचो वापर करून आनिकूय जागो ह्या पांच वर्गांक जाय पडूं येता अशी परिस्थिती आसा, अशा वेळार सरकार आशिल्ल्या इमारतींतल्यान शाळाच भायर काडपाचें कारस्थान रचता, जाल्यार हाका लोकशायेक सोबताशें कर्तूप म्हणप, हाका लोकांच्या हिताचें पावल म्हणप, फुडारा वटेन पळोवपी निर्णय म्हणप?
गांवच्या भुरग्यांचें उण्यांत उणें मुळाव्या पावंड्याचें शिक्षण तरी तांच्याच गांवांत जावंक फाव, कारण तातूंत तांच्या घराचो, घराब्याचो, शेजार- पाजाराचो सहभाग भोवच गरजेचो मानला. ह्या मुळाव्या पावंड्याचो आवाठ आतांचे आठवे यत्ते मेरेन म्हणचेच वट्ट अकरा वर्सांचो (5 +3 +3) जाता. आदले रचणुकेंत स वर्सां तीं चवदा वर्सां अशीं आठ वर्सां धरताले, तो आतां (तीन तीं स हीं पयलीं) तीन वर्सां शिक्षण खात्या कडल्या शिक्षणांत आसपाविल्ल्यान तितलो वाडटा. अशा वेळार आमी सद्याक आशिल्लेंय निकामी करपाक कित्याक मुखार सरल्यात? निर्णय शिक्षण खात्यान घेतला आसत जाल्यार ताका शिक्षण कितें आनी नवें धोरण कितें, कसलेंच कांयच समजना अशेंच नाइलाजान म्हणचें पडटा. ताच्याकूय लजेची गजाल अशी की, जावं तो शिक्षण हक्काचो कायदो, वा नवें शिक्षणीक धोरण, हांकां चालीक लावपाचो भार जाचेर आसा तें शिक्षण खातेंच जर असले निर्णय घेता, वा चालीक लायता, जाल्यार तें कायद्या आड आनी धोरणविरोधी वागता हेंच सिद्ध जाता. धोरणा प्रमाण शाळा-शिक्षणाच्या तिसऱ्या पावंड्यार म्हणचे वर्ग स धरून आठ मेरेन वेवसायीक शिक्षणाचे कृतीपाठ भुरग्यांक दिवंक जाय, तेपासत वर्गकुडी वा इमारती जाय. गांवच्यो शाळा हाचे खातीर सांबाळून तांच्यो इमारती शिक्षणाक फावश्यो दवरप काय त्यो बंद दवरून बेगीन इबाडूंक दिवप? हाचेर विचार करपाक सरकारी पगार कोण घेतात? काय त्या पगारांत हो विचार करपाचें बंदन ना वा करूंक जायना अशी अट बी आसा काय!
चड खोलांत गेल्यार आनीक फुडलें येवजता. गोंय पावणेर काडपाचे बाबतींत सरकाराच्या खात्यां भितर सर्त चलता म्हणल्यार अतिताय जावंची ना. मुळावें शिक्षण ही कायद्यान सरकाराची लागणूक, शाळा विलिनीकरणाच्या नांवान भुरग्यांक सरकारी शाळा ना करून म्हारग्या खासगत शाळांच्या बाजारांत तांकां धाडपाची तजवीज बी ना मू हे कारवायेंत? कोण सांगतलो! आवयभाशेंत मुळावें शिक्षण हें संवसारीक तत्व प्रत्यक्षांत हाडूंक आशिल्ल्यो शाळा बंद करप, काय जे कोंकणीचो तिबो आमच्या एकाच कोंकणी भाशीक राज्यांत राज्यकर्त्यांच्या कपलाक आसा, तिका शिक्षणीक तत्त्वा-धोरणांक धरून गांवच्या शिक्षणांत सुवात दिवप? आपणाले भाशेंत शिकतलीं भुरगींच कल्पक, कर्तुत्वी, उद्यमशील, सर्जनशील जावन उत्पादक आनी कृतिशीळ, विवेकी आनी विचारी नागरीक जावंक शकतात. ताचेखातीर खांद मारपाचो सोडून गांवाचे बरे आनी खरे बुद्दीची बुन्यादूच निखळावंक भायर सरिल्ल्यांक बुद्द दिवपी शक्त खंयूय आसत जाल्यार तिका होरावप इतलेंच आमच्या हातांत उरता.
नारायण भास्कर देसाय
9673222120
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
