संवसारांत 2019 त प्रदुशणाक लागून 90 लाख लोकांक मरण

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

संवसारभर सगळ्या तरांचें प्रदुशण वाडत आसा. 2019 वर्सा संवसारभर 90 लाख लोकांक मरण येवपाक प्रदुशण जापसालदार आसा. संवसारांत दर सवें मरण प्रदुशणाक लागून जाता. हालींच ‘द लॅन्सॅट कमिशना’च्या अहवालांत हे आंकडे उजवाडाक आयल्यात. भारताचे नदरेन पळयल्यार प्रदुशणाक लागून फकत एका वर्सात 24 लाख लोकांचो जीव गेला.
ह्या अहवाला प्रमाण 90 लाख मरणां मदल्या 66.7 लाख लोकांक घरांत आनी वातावरणांतल्या वायु प्रदुशणाक लागून मरण आयलां. उदक प्रदुशणाक लागून 13.6 लाख लोकांक मरण आयलें. 9 लाख जाणांक मरण येवपाचें कारण शिंशें आशिल्लें. वेवसाय संबंदीत प्रदुशणाक लागून 8.7 लाख लोकांक मरण आयलें.
2000 वर्सा रसायनीक प्रदुशणाक लागून 90 हजार जाणांक मरण आयलें, अशें मानलें जाल्यार 2015 वर्सा 17 लाख लोकांक मरण आयलें. अशा मरणांचो आंकडो 2019 वर्सा 18 लाख आशिल्लो. ह्या अहवालाचे मुखेल लेखक रिचर्ड फुलर हांणी सांगलें, प्रदुशणाचे भलायकेचेर जावपी परिणामांचेर उपाय काडपाचे संवसारीक यत्न यशस्वी जायनात, अशें दिसता.
प्रदुशणांत भारत-चीन मुखार
ह्या अहवाला प्रमाण, भारतांत प्रदुशणाक लागून वर्साक 24 लाख लोकांक मरण येता. दिल्लींतलें वायु प्रदुशण दर गिमांत चडांत चड आसता. फाटल्या वर्सा गिमांत फकत दोन दीस आशिल्ले जेन्ना दिल्लीची हवेची प्रदुशण जावंक नाशिल्ली. दुसरे वटेन चीनांत 2019 वर्सा 2.17 कोटी लोक प्रदुशणाक बळी पडले. 2015 वर्सा हो आंकडो 18 लाख आशिल्लो.
संशोधकांच्या मतान, प्रदुशणाक लागून जावपी दुयेंसांक लागून देशांत दिसाक सरासरी 6500 जाणांक मरण येता. कोरोना महामारीक लागून मरण आयिल्ल्यांचो आंकडो कितलेशेच पटीन चड आसा. 2015 वर्साच्या तुळेंत 2019 वर्सा मरण आयिल्ल्यांचो आंकडो उणो आसा. 2015 वर्सा 25 लाखांक मरण आयलें, थंय 2019 वर्सा 24 लाखांक मरण आयलें.
गरीब देशांचेर चड परिणाम
प्रदुशणाक लागून जाल्ल्या ह्या मरणांक लागून 2019 वर्सा सुमार 356.66 लाख कोटी रुपया अर्थीक लुकसाण जालें. हें संवसारीक अर्थीक उत्पादनाच्या ६.२ टक्के इतलें आसा. प्रदुशणाक लागून जावपी मरणांतलें ९२ टक्के मरण आनी प्रदुशणाक लागून जावपी अर्थीक लुकसाण उण्या आनी मध्यम उत्पन्नाच्या देशां मदीं चड आसा.