भांगरभूंय | प्रतिनिधी
वस्तूसंग्रहालय म्हणल्यार पोरण्या इतिहासीक वा मनोरंजनात्मक वस्तूंचें प्रदर्शन आशिल्ली इमारत. अशीं संग्रहालयां इतिहासीक, कलात्मक, विज्ञानीक नदरेन मनशाच्या इतिहासा विशीं अभ्यास करपाक गरजेच्यो अश्यो वस्तू एकठांय करून क्यूरेट करतात. क्युरेशन म्हणल्यार एका विशयाक धरून तांची मांडणी करप. गांव, राज्य, देश ह्या स्तरांच्या म्हत्वाच्या आदारान वेगवेगळे तरेचीं वस्तूसंग्रहालयां आसतात. तांचे हेतू लेगीत वेगवेगळे आसूं येतात, जशे की – राज्य सरकाराच्या पुरतत्व खात्याच्या संग्रहालयांत त्या राज्याच्यो मुख्य अश्यो इतिहासीक वस्तू थंय दवरतात. नॅशनल म्युजियम दिल्ली हांगसर सबंद भारतभरांतल्यो इतिहासीक वस्तू (मुर्त्यो, नाणीं) आसात. कांय विशयांचेर वा व्यक्तींचेर आदारून सुद्धा संग्रहालयां आसूं येतात. जशे की डॉल म्युजियम जंय विविध तरेच्यो आनी काळांतल्या बावल्यांचो संग्रह आसा, कार्स म्युजियमा भितर वेगवेगळ्या गाडयांचो संग्रह आसा. हालींच नवी दिल्ली हांगा तयार केल्ले पीएम म्युजियमांत भारताच्या आज मेरेन जाल्ल्या सगळ्या मंत्र्यांचो इतिहास, तांच्यो वस्तू दवरल्यात.
थळावी संस्कृताय सांबाळपाक संग्रहालयांचो म्हत्वाचो वांटो आसा. बारीकसाणेन दस्तावेजीकरण आनी वस्तू सांबाळून दवरल्यार संस्कृतायेची नोंद करूं येता आनी तिचो उगडास करूं येता. तशेंच वेगवेगळ्या संस्कृतीक फाटभुंयेर आशिल्ल्यांकय ती वांटून घेवंक मेळटा आनी समजूंक मेळटा. संग्रहालयांचें दस्तावेजीकरण करून दवरताना त्या वस्तू विशीं बारकायेन अभ्यास करून जागो समोर हाडपाचें बरें अशें एक काम करता. संग्रहालयाच्या स्वरुपान ताचीं कितलीं दालनां जावं येतात हें थारता. प्रत्येक विशय वा काळाचेर आदारून एक दालन जावं येता. जशे वडोदराच्या गायकवाड पॅलेसाची दार एक कूड म्हणजे एक दालन आनी ते कुंडीच्या विशयाक आदारून तांणी थंय वस्तू मांडल्यात. पूण, पुरातत्व खात्यांच्या संग्रहालयांत जंय पुराय राज्यांतल्यो वस्तू येतात थंय मात तांकां इतिहासांतल्या कला चार आदारीत दालन करचे पडटा – पुर्तुगेज पूर्व काळांतल्या वस्तूंचें दालन, पुर्तुगेज काळ, पुर्तुगेज गेल्या उपरांतचो काळ.
दरेका वाठाराचो इतिहास, संस्कृती, दायज जर जागो मुखार पावपाक जाय जाल्यार थंय एक म्युजियम आसप खूब गरजेचें. आदल्या तेंपार देवळांचेर पुराणांतल्यो काणयो रेखाटिल्ल्यो आसताल्यो, आनी एक सुत्रधार त्या काणयांचे अर्थ सामान्य जनतेक सांगताले. आयच्या काळांत म्युजियम करतात. संग्रहालयांक इतिहासाचें भंडार अशेंय म्हणटात.
प्राथमीक रित्या जेन्ना संग्रहालयांची सुरवात जाली तेन्ना तांचो मूळ उद्देश हो इतिहासीक वस्तू वाटोवन तांची नोंद करून प्रदर्शन मांडप असो आशिल्लो वा कांय उत्सूक लोकांनी वेगवेगळ्यो गांवचो वा विशयाच्यो वस्तूंचो संग्रह केल्लो आसता तांचें प्रदर्शन इतलोच आशिल्लो. पूण जसो काळ बदलत वता, एका अचकीत करपी अश्या वेगान जग बदलत आसा. प्रत्येक गांवचें वेगळेपण नश्ट जावन सगळींच गांवां – शारां एक भाशेन जावपाक लागल्यांत तेन्ना संग्रहालयांचें रूप लेगीत बदलपाक लागलां. तें काळा प्रमाण विकसीत जायत आसा आनी चड आकर्शक जायत आसा. फकत एक भंडार जावपा परस चड अर्थपूर्ण रितीन भूतकाळाच्यो कथा सांगपाक लागल्यात. संग्रहालयां फकत इतिहास संशोधकां खातीर न्हय तर सगळे पिरायेच्या आनी सगळ्या पांवड्यावेल्या लोकां खातीर आसतात, देखून संग्रहालयांचें क्युरेशन खूब म्हत्वाचें. उजवाड दिवप ते वस्तू दवरप ते म्हायती फळयो मेरेन. तातूंत कथा निर्मिती, मानसशास्त्र, प्रदर्शन तंत्र आनी दृश्य कला ह्या विशयांच्या आदारान पुराय विचार करप गरजेचें आसता.
संगीत, लोककथा अश्या अमूर्त वस्तूंचेंय संग्रहालय आसात. बंगळुरू हांगा भारतीय संगिताचें संग्रहालय आसा जंय डिजिटल माध्यमाच्या आदारान तांणी भारतीय संगिताच्या प्रवासाच्या अणभवाक लोकां मुखार सादर केला. जायतीं संग्रहालयां काळा वांगडा डिजिटल जावपाक लागल्यांत. हेर संग्रहालयांतल्या खंयच्याय वस्तू विशींची म्हायती बोटांच्या तोंकांचेर मेळूंक शकता. पयस आशिल्ल्या संग्रहालयांतल्यान म्हायती मेळोवपाक संशोधकांक मदत करता. कोविडा वेळार जायत्या संग्रहालयांनी तांच्या गॅलरींचो व्हर्च्युअल टूर तयार केल्ले जाका लागून लोकांक घरांतल्यान अणभवपाक मदत जाली. पूण, आपल्या पांचूय इंद्रियांक गुंतोवपी पर्यटकांक संग्रहालयाच्या अणभवाक पर्याय ना, अशें अणभव आयुश्यभर याद दवरपा सारके. उत्तर प्रदेशांतल्या सारनाथ संग्रहालयांत फामाद सारनाथ बुद्ध मुर्ती कडेन एक सुक्ष्म वाद्य संगीत लायतात, जें पळोवप्याक वस्तूच्या काळा कडेन व्हरता.
कांय संग्रहालयांनी लोकांक विशयाचेर आदारून वेशभुशा करपाक लेगीत दितात वा विशयाचेर आदारून जेवण दिवपाक लेगीत दितात फकत तांच्या अणभवांत भर पडूं येता.
गोंयचो मूर्त असो इतिहास कमी स्वरुपांत आसा. गोंयच्या हवामानाक लागून हांगाचो मुर्त्यो, चित्र वा लाकडी काम चड शतकां टिकना. बाकी राज्यांच्या प्रमाणांत गोंयांत भव्य दिव्य अश्यो इमारती कमीच आसात. ताका लागून गोंयाक संग्रहालयां चड म्हत्वाचीं आसात. गोंयच्या इतिहासाचे, लोक कला आनी गांवगिऱ्या संस्कृतायेचे विविध पैलू बरे तरेन लोकां मेरेन मांडपाक खूब मदत जावं येता. डिजिटल माध्यमांचो वापर करून गोंयच्यो काणयो, संकल्पना ह्यो लोक मुखार मांडू शकता.
सध्या गोंय सरकाराचें वस्तू संग्रहालय आदिलशाह पॅलसींत नवीन इमारत बांदून जाय मेरेन तात्पुरतें व्हेलां. नवीन वस्तू संग्रहालय हें चड आकर्शक, डिजिटल आसचें अशें एक इतिहास अभ्यासक म्हणून म्हाका दिसना. खूब कडेन आतां जायत्या भाशेन आॅडियो गायड्स मेळटात. अशें केले जाल्यार गोंयांत साबार देशांचे पर्यटक येतात, तांचे मेरेन गोंयचो इतिहास पावोवपाक मदत जातली. तशेच गोंयांत एक पुराय भारताचो इतिहास दाखोवपी – वस्तू आशिल्लें एक संग्रहालय जाल्यार पर्यटनाकूय चालना मेळूं येता. संग्रहालयां फक्त पोरण्यो वस्तू मांडिल्ली चार वणटींची इमारत उरनासतना लोकांचे जिज्ञासेक चालना दिवपी संकुलां जावप चड गरजेचें आसा.
सावनी शेट्ये मळीक
7776887807
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
