भांगरभूंय | प्रतिनिधी
दांडिया हो जैताचो एक जिवो उत्सव, जंय चकचकीत काडयो देवीच्या राक्षसाआडच्या धाडसी झुजांतल्या तलवारींचें प्रतीक आसात.
वर्साक एकदा भारताच्या काळजाची धडधड गरबा आनी दांडियाच्या तालाक लागून जाता. वातावरण बदलून उडयता. आतां भजनां आनी कीर्तनांच्या शांत आवाजा वांगडा, दांडियाच्या तालबद्ध आवाजाचो आनी डीजेच्या रिमिक्स केल्ल्या इलेक्ट्रॉनिक बिटांचो आवाज आयकूंक मेळटा. चकचकीत, निऑन उजवाडांत सामुदायिक मैदानांनी, आधुनिक चणियां- चोळयो आनी केडिया घालून, तरणाटे चले, चलयो एकठांय येवन, एकाच तालार नाचत आसात. ही आयची नवरात्रां, एक अदभूत मिश्रण जंय भक्ती, समकालीन उत्सवां कडेन विनाशिलतायेन विलीन जाता, उपासाच्या पवित्र काळा वयल्यान रंग, संगीत आनी नाचाच्या राष्ट्रीय उत्सवांत रुपांतरीत जाता. हो बदला खातीर पयलीं मुळांक मान दिवचो पडटा.
नवरात्री म्हणल्यार ‘णव राती’. हो हिंदू धर्मांतलो एक म्हत्वाचो उत्सव. व्हड भौशीक नाचाच्या कार्यावळीं परस देवळांतल्यो प्रार्थना आनी मनभुलोवपी धर्मीक “कथा” भोंवतणी हो उत्वव घुवतालो. आध्यात्मिक शुद्धीकरणाक पोसवण दिवप, आशीर्वाद सोदप आनी आसुरी नकारात्मकतेचेर दैवी बऱ्यापणाचो जैत खोलायेन मनोवप हो मुखेल हेत आशिल्लो. ह्या काळांत दुर्गा देवीच्या णव रुपांच्या पुजेचेर केंद्रीत आशिल्ली भक्ती आसा. महिषासुर राकेसाक देवीन हारयिल्ल्याची परब वायटाचेर बऱ्याच्या जैताचें प्रतिनिधित्व करता. सांजवेळां आरती आनी गरबाच्या हालचालींनी भरिल्लीं, देवाच्या मानान, मोगान सादर केल्लो नाच, चड करून पारंपरीक दिव्या भोंवतणी (गरबा खोल) रंग जीवंत आनी पारंपरीक आनी उर्बा दिवपी आशिल्लें. गरबा हो असो आनंददायक आनी आध्यात्मिक वाटकुळो नाच जो गुजरातांतल्यान येता. गरबो ,“गर्भ” आनी “दीप” (दीप) ह्या संस्कृत उतरां वयल्यान हें नांव मेळ्ळां. परंपरेन हो नाच बायला एका मध्यवर्ती चकचकीत मातयेच्या कुंडेच्या “गरबो” भोंवतणी भोंवतना सादर करताल्यो, जी दैवी आवय देवीच्या गर्भाचें आनी जिणेच्या सोबीत चक्राचें प्रतिनिधित्व करता. ताळयो मारीत आनी घुंवपी हालचालींनी हो नाच दुर्गा देवी आनी महिषासुर राक्षस हांचे मदलें णव दिसांचें झूज अद्भुत रितीन जिवें करता. दर एक ताळयो वायटाच्या शक्तीं आड मारप अशें मानतात.
दांडिया हो जैताचो एक जिवो उत्सव, जंय चकचकीत काडयो देवीच्या राक्षसाआडच्या धाडसी झुजांतल्या तलवारींचें प्रतीक आसात. संवसारभर गुजराती आनी हेर भारतीय समाजाचो प्रसार जाल्ल्यान सांस्कृतीक अस्मिताय मनोवपाची एक आनंददायक गरज निर्माण जाली. हाचे खातीर नवरात्री एक खाशेलपण जावन गेली. मुंबय, दिल्ली आनी परदेशांतल्या लेगीत गरबा रातीं घडोवन हाडपाक सुरवात केली, तातूंत ल्हवू ल्हवू व्हायोलीन, ड्रम आनी हार्मोनियम हांचो आस्पाव आशिल्लें वाद्यवृंद संगीत आयलें आनी ताल आनीकय विस्तारीत जाले. मागीर प्रसार माध्यमां आयलीं. बॉलिवूडान खऱ्या अर्थान गरबा आनी दांडियाचो सार आपणायलो. “धाक्ला, सनेडो ” सारकिल्या आकर्शक नॉनस्टॉप गरबा गितां आनी हेर जायत्या मनभुलोवपी सुरांनी ताका उजवाडाक हाडलो. अद्भुत दर्ज्यान, वेशभूशेन आनी आकर्शक संगीतान नवरात्री मनोवपा खातीर एक अद्भुत राष्ट्रीय मानक तयार केलो. आधुनीक डिझायनरांनी क्लासिक चनिया चोलीचेर कसो ताचो हात घुंवडायला तें पळोवपाक रोमांचक दिसता.
हो महोत्सव खऱ्या अर्थान एक फॅशन उत्सवांत रुपांतरीत जाला. तरणाटे दरेक राती खातीर जायते पोशाख खोशीन वेंचून काडटात. आयच्या नवरात्रेचो आवाज रोमांचक फ्युजन बीटांचेर आसता. पारंपरीक लोक सुरांची आतां इलेक्ट्रॉनीक डान्स म्युझिक (ईडीएम), पॉप वाइब्स हांची भरसण जावपाक लागल्या. डीजे आनी वाद्यवृंद व्हड माचयेर आसतात. गुजरात सारक्या सुवातींनी एक प्रादेशिक उत्सव म्हणून सुरू जाल्लें हें नृत्य आतां एक पॅन भारतीय आनी जागतीक लेगीत जालां. विद्यापिठां, कॉर्पोरेट कार्यालयां आनी घरां समुदाय गरबा घडोवन हाडपाक उत्सुक आसात. जिणेच्या दर एका कोनशांतले लोक ह्या जिवंत वातावरणा कडेन आकर्शीत जातात, नाचाच्यो हालचाली शिकपाची आनी मजेंत वांटो घेवपाची उमेद आसता. शुद्ध धर्मीक मुळां भायर सोबीतपणान विकसीत जावन एक भव्य सांस्कृतीक उत्सव जाला, भारतीय दायज ताच्या सगळ्यांत जिव्या रुपांत खोशेन मनयता.. जिवंत, रंगीत नवरात्री मोगाळ परंपरेची सुवात घेना, ती पवित्र आनी समाजीक, पुर्विल्ल्या आनी समकालीन हांचे मदीं एक मोगाळ संवाद तयार करता, कांय परंपरा फकत फिक्यो पडनात, तर फकत नव्या नाचाचें पावल शिकतात हें दाखयता.
– सोनिया मुकेश देसाय
ग्रंथपाल, विवेकानंद महाविद्यालय, बोरी
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
