भांगरभूंय | प्रतिनिधी
सैन्याक राजाचे कडक आदेश आशिल्ले. बायलांक झुजाक हाडूंक फावनात, झुजांत तांकां धरूंक फावना. बायलां आड गुन्यांव माफ जायनाशिल्लो.
छत्रपती शिवाजी महाराजान रांझ्या गांवच्या पाटलान बलात्कार केला हें कळटकच ताचे हात- पांय कापले. आयज मात आवय-भयणींची अब्रु लुटपी हजारांनी दादले न्यायालयांच्या छता खाला स्वताक वाचोवपा खातीर घडपडटात! ताकाच लागून आयज लेगीत शिवाजी राजांच्या स्वराज्याची छाप सगळ्यांच्या स्वासांत आसा.
चार वर्सां आदीं हिंगणघांटांत एकतर्फी मोगाक लागून एके तरणाटे प्राध्यापिकेक एका मनशान जिवी लासून उडयल्ली घडणूक आसूं वा कोपर्डीच्या भयणीचो क्रूर खून वा हालींच बदलापूरांत एका भुरग्याचेर जाल्ले अत्याचार! ह्या सगळ्या घडणुकांनी पुराय समाज स्तब्ध जाल्लो. हीच घडणूक न्हय, तर शिवाजी महाराजांचे हे पवित्र भुंयेर दर दिसा अश्योच जायत्यो घडणुको घडत आसात. बायलांची अब्रु कांय राकेस लुटत आसात. आयज हे भुंयेर खंयचीच बायल सुरक्षीत ना, मागीर ती तीन वर्सां पिरायेची चली आसूं वा सत्तर वर्सांची आजी. खून करप्यांक कायद्याची भिरांत ना जाल्या. खून करप्यांक धरतात तेन्ना तांकां मरणाची ख्यास्त दिवपाची मागणी करपाक भौशीक उठाव जातात. मोर्चे सुरू जातात. ही केस कोर्टांत जायतीं वर्सां चालू आसता. ह्या खून करप्यांक फांशी मेळटली अशी अपेक्षा आसतना तांकां जल्मभराचे बंदखणीची ख्यास्त जाता. ती रद्द करची म्हूण उच्च न्यायालयांत आव्हान याचिका घालतात.
दिसपट्टें दिसाळें वाचल्यार तुमकां छळ, विनयभंग वा बलात्कार हांचे विशीं एकूय खबर दिसतलीच. आमचे भोंवतणी बायलां आड जावपी गुन्यांवांची घडणूक पळयतना आमकां कळटा की शिवाजी महाराजाच्या विचारांची आनी धोरणांची आयज पयलीं परस चड गरज आसा. बायलां शिवाजी महाराजाच्या संरक्षणांत जितली सुरक्षीत आशिल्लीं तितली हेर खंयच्याच काळांत सुरक्षीत नाशिल्लीं. कारण शिवाजी राजांच्या बायलां विशीचें धोरण. शिवाजी महाराजांचो जल्म मध्ययुगांत जालो. ह्या काळांत महाराष्ट्रांत हेर वाठारांतल्या लोकांचो शेक आशिल्लो. परकी गुलामगिरींतल्यान लोकांक मुक्त करून हिंदवी स्वराज्याची थापणूक करपाचो महाराजान संकल्प केलो. मराठी लोकांच्या मनांत अस्मिताय फुलयली. तरातरांच्या जाती, धर्मांतल्या लोकांचो एकवट करून तांणी हिंदवी स्वराज्याची थापणूक केली. हातूंतलें सगळ्यांत व्हडलें काम म्हणल्यार बायलांचो समाजीक दर्जो वाडोवपा खातीर तांणी केल्ल्यो सुदारणां, नेम आनी खर पावलां. तांचें हें पावल बायलांचे मुक्ती खातीर एक क्रांती आशिल्लें.
हजारांनी वर्सां सावन चलत आयिल्ल्यो मनीसपणा भायल्यो चालीरिती बदलपाचें धाडस खंयच्याच राजान केन्नाच दाखयलें ना; मात शिवाजी महाराजान तें धाडस केलें. आपलेच आवयक सती वचपा पसून आडायली. ही त्या काळांतली व्हडली समाजीक क्रांतीच आशिल्ली. त्या काळांत बायलांक गुलामावरीं वागणूक दिताले. बायलांची खरेदी-विक्री करताले. बायलांक गुलाम म्हूण वागयताले. शिवाजी महाराजान ह्या सगळ्या गजालींचेर बंदी घाली. तांचें बायलां विशीचें धोरण खूब आदराचें आशिल्लें. जिजाबाई ही तांची गुरू. तिणेंच बायलांचो आदर करपाचीं मुल्यां ल्हानपणारुच तांच्या मनांत रुजयलीं, हाका लागून शिवाजी महाराज बायलांक समान वागोवपी आनी दुस्मानाच्या बायलांक मान दिवपी मनीस म्हणून इतिहासांत नोंद जाली.
शिवाजी महाराज हे लोकांचे राजा, राखणदार आशिल्ले. सैन्याक राजाचे कडक आदेश आशिल्ले. बायलांक झुजांक हाडूंक फावना, झुजांत तांकां धरूंक फावना. बायलां आड गुन्यांव माफ जायनाशिल्लो, पूण कोणेय तो केलो तर खर ख्यास्त दिताले. मागीर तो सादो सैनिक आसूं, जमीनदार, किल्लेदार आसूं. कोणाकूच माफी नाशिल्ली. हातपांय कापप, गोळार दिवप अश्यो खर ख्यास्ती दिताले.
रांझ्याच्या पाटलान एका गरीब शेतकाराचे चलयेक उखलून व्हरून तिचेर बलात्कार केलो. तिणें आत्महत्या केली. शिवाजी महाराजांक ही गजाल कळटकच तांणी सैमिकांक पाटलाक पुण्यां घेवन येवपाक सांगलें. ताचे हातपांय तोडपाची ख्यास्त फर्मायली. सेनापती सकुजी गायकवाडाचे बाबतींतूय तें घडलें. बायलां आड जावपी गुन्यांवांक महाराजां कडेन दया नाशिल्ली. गुन्यांव सिद्ध जाल्यार खर ख्यास्त मेळटाली.
तांच्या बायलां विशींच्या धोरणाक लागून बायलो सुरक्षीत आशिल्ल्यो. आयची परिस्थिती मात सामकी वेगळी आसा. बायलां आड जावपी हिंसाचाराच्यो घडणुको वाडत आसात. बायलांक सुरक्षीतताय दिवपाक सरकाराक अपेस आयलां. कायदे आसून लेगीत ते प्रभावीपणान चालीक लावपाक मेळनात. देखून गुन्यांवकारांक आतां कायद्याची भिरांत उरूंक ना. राज्यकर्त्यांनी शिवाजी महाराजांच्या बायलां विशींच्या धोरणांचो अभ्यास करून तीं चालीक लावपाचो यत्न केल्यार देशांत शिवशाही उदेंवपाक वेळ लागचो ना.
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
