वांकडे म्हेडीक वांकडें नेम कोण मारतलो ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

मनशाचें जगणें हे सगळ्यां खातीर आसचें. स्वता आपूण जगताना मनीसकुळयेच्या हिता खातीर आनी जीवसृश्टीच्या राखणे खातीर तशेंच समाजाच्या उदरगती पासत जण एकल्यान निश्ठेन, निसुवार्थी भावनेन वावुरचें, जातूंतल्यान एक मनीस अनेक मनशांक आनी जीव जीवावळीक आनंद दिवंक शकतलो. तेंच मनशाचें पयलें कर्तव्य. मनीस कितलोय शिकलो, कितल्योय पदव्यो जोडल्यो तरी ताका मनीसपणान वागपाक येना जाल्यार त्या शिक्षणाक कुस्कुटाचोय वालोर ना.
आयजकाल जें कितें आपले जिणेंत घडटा ताका सर्वस्वी आपलेंच बरे- वायट विचार कारणीभूत आसता. आपल्याच कर्माचीं तीं फळां आसतात आनी हे दर एकलो बेसबरें जाणा. आमच्या मनांत आनी काळजांत दुस्वासाचो आनी मीपणाचो जो घयरांव दाटलेलो आसता तो झाडून मन, काळीज निवळ करपाची गरज आसता. मनशान सदांच ल्हानविकायेन, शिस्तीन वागपाक जाय. जिणेंत बेशिस्तपणां, फटिंगपणांक थारो ना. कांय लोकांक आपल्या वांगडचो, आपलोच भावबंद वयर सरलेले नाका आसता. कारण तो वयर सरत जाल्यार आपलें म्हत्व उणें जायत काय हाचो तांकां भंय दिसता. दुसरी गजाल तो ताचे पंगतीक बसलेलो तांच्यान पळोवं नजो. पूण कोणेंय आकाश पाताळ एक केलें आसलें तरी जाच्या ताच्या नशिबांत जें कितें आसा तें कोणूच आडावंक शकना. कोणेंय कितलींय कट कारस्थानां रचुदी, संवसारांत सदांच सत्याचोच जय जाला. कावळ्याच्या शापान आजून तरी गाय मरूंकना. पूण तरी आसताना कोणा गरीबाचें बरें जाल्लें पळयतकच, आयकतकच, कांय जाणांचे दोळें फुट्टात. तें तोंडां वाकडीं करतात. तांची वाचाच धरता. इतलो दुस्वास बरो न्हय. दर एका मनशान आपली जशी जीण आसा तशीं ती जगपाचो यत्न करचो. कोणेंच दुसऱ्याचें जिणें आपणाक फावो जावचें वा ताचे वरी म्हाका जगूंक मेळचें अशी अपेक्षा करूंक फावना. जो मनीस दुस्वासी वागता ताका देव ख्यास्त दिले बगर रावना.
वायट चित्तल्याचें वायट घडटा आनी म्हणून दुस्मनाचे लेगीत कोणेंच वायट चितूंक जायना.
दुसऱ्याल्याची केन्नाच आशा करची न्हय. जो कोण स्वता खातीर जगता, स्वताच्या फायद्या खातीर वावुरता, लोकांचो गैरफायदो घेवन आपली पोळी भाजता ताका मनीस म्हणनात. तो आपसुवार्थी, आपसुरवाडी.
जे फकत दुसऱ्याक कामा पुरते मामा करतात. चाटे पावलाक फटिंगपणा. फकत दुसऱ्यांचो वापर करून घेतात, तांकां जैपत नासता. दर एका मनशान कुटूंब वत्सल आसपाकूच जाय. हाचो अर्थ असो न्हय की ताणें कुटूंबाकूच वेंग मारून बसचें. ताका समाजाचें सुखदुख्ख लागपाक जाय. समाजाचे म्हाका कित्याक पडलांं? अशें ताणें म्हणपाक फावना. मनशान मनीसपण राखून आपली जीण जगपाक जाय. तकलेंत दुसऱ्यां विशीं सतत वायट विचार घोळयत जगता, ताका जगणें म्हणीनात.
दुसऱ्याक कमी लेखून आपूण कोण तरी मोठो, अशें जो भासयता तो मनीस आपल्याच पायार कुराड मारून घेता. जे पद्दतीन मनशाची प्रगती म्हणा ना तर अधोगती म्हणा ती पळयल्यार फुडारांत समाजात वखदाक लेगीत मनीसपण मेळचेंना.
मनीस सामको सांवार आयिल्लें भाशेन आयज वेव्हार करपाक लागला. मनशाच्या भावनां कडेन सुद्धां ताणें फकांडां चलयल्यांत. कोणाच्याच दुख्खाचें बाजारीकरण कोणेंच करचें न्हय. जे कोण स्वताक आधुनीक समजतात. देवाक बिवाक मानीनात अशाच लोकांचे तकलेंत असले दुर्दैवी विचार जल्म घेतात. अशा मनशाक अतीसुधारीत म्हणप काय सुधारूंक नाशिल्लें अशिक्षीत बैल म्हणप? ह्या वर्सांनी अनेक लोकांचे संवसार उध्वस्त जाल्यात. घटस्फोटाच्यो केसी दिसान दीस वाडत आसा. चड करून मोग करून लग्न जाल्यांच्यो. संवसार करतना प्रत्येक घोवान आनी बायलेन एकमेकां भितर समजूतदारपणा दाखोवप चड गरजेचें जावन आसा. एकामेकां वयल्या विश्वासाक वेर वचूंक दिवंक फावना. तेमोज करपाक जायना. दोगांयकूय इगो आसूंक फावना, दोगांयनी तडजोड करपाक शिकपाक जाय, दोगांयनी मारतें घेवपाक जाय. ओडून ताणून संवसार मुखार वचना. घोवान संवसार इबाडलो जाल्यार बायलेन सावरपाक जाय. बायलेन संवसार पसरलो जाल्यार घोवान तो जाग्यार घालपाक जाय. घरची गजाल घरातल्या घरांत सोडोवपाक जाय. तीं हुंबरो हुपून वाऱ्यार पावूंक जायना. घोव, बायल म्हळ्यार सुखी, समृद्ध संवसाराच्या रथाचीं दोन रोदां. संवसारचो हो रथ चलयतना मनाचेर मनीसपणाचो ब्रेक जाय. थंय सुवार्थ, दुबाव, फटिंगपणां, दुस्वास, अविश्वास, कायलोळ्यो, हट्टीपणा मनांत आसून उपकारना. जिणेंत पारदर्शकताय खूब महत्वाची. हें सगळ्यांनी लक्षांत घेवपाक जाय. दोगांयनी एकमेकांक मानसन्मान दिवचो आसता. समाजा मुखार एकमेकांक विकून दिवप नासता म्हणपाचें जण एकल्याक खबर आसपाक जाय. मुख्य म्हणजे दोगांयनी आपले चारित्र्य सांबाळपाक जाय तरूच संवसार. पूण केन्ना केन्ना मनीस हांगाच माती खाता आनी सगळो संवसार उध्वस्त करून उडयता.
वगीच नशिबाक खेपून उपकारना. केन्ना केन्ना एखादो तकलेत फिन आशिल्लो मनीस मनांतल्यान सामको क्रुक आसता, तो थारावन आपल्या अधिकाराचो गैरफायदो घेवन आपल्या लोकांक चिड्डिता, तांचेर अन्याय करता आनी भलत्यांकच घेवन नाचता. अशा मनाशांक मनीस तरी कसो म्हणपाचो? मनशान जरूर आपले पुरती रिस्क काडून घेवची, मर्यादित वावुरचो, पूण मनीसपणाक बादा येता असो वागचो न्हय. एकामेकांचे पळोवन दुसरो शिकता. आयज समाज भरकटत चल्लां कोणाचो कोणाक पायपोस ना. कोणूच आयकुपाचे मनस्थितींत ना. आनी ताकाच लागून समाजातल्या भ्रष्टाचारी घटकांक सत्तेचो, पयशांचो माज चडला. मनीसपणाच्या नितीमुल्यांची दिसान दीस घसरण जायत आसा. ती थांबोवपाक आतां वाकडे म्हेडीक वाकडें नेंम मारचेंच पडटले. कोण मारतलो? कोण उलयतलो?

काशिनाथ नायक
9158345844