वसुदेव गोकुळांत

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

(ते सांगतकच कंस आपलो रथ घेवन थंय सावन आपल्या राजवाड्यांत गेलो. वसुदेव आनी देवकीच्या नशिबात आता फक्त रडपा खेरीज आनीक दुसरे कांयच उरुंक नाशिल्लें…. आतां मुखार…)

हळूहळू वसुदेव आनी देवकी आपलें दुख्ख विसरलीं आनी परत संवसार करपाक लागली. देवकीक परत दीस गेले. हेय फावटी तिका चलो जालो. हेय फावटी कंसान त्या जाल्ल्या चल्याचो जीव काडलो. देवकी आनी वसुदेवाक ह्याय चल्याचें मरण स्वताच्या दोळ्यांनी पळोवचें पडलें. चलो गेल्ल्याचे दुख्ख भितरल्या भितर सोंसपा खेरीज तांच्या हातांत आनीक कांयच नाशिल्लें.
वर्सां वचत रावली. देवकीक चले जायत रावले. कंस आपल्या भाच्यांक एका फाटोफाट एक मारीत रावलो. चार चल्यांची मरणां पळयतकच वसुदेवाक तांचेर आयिल्ली परिस्थिती बदलपा खातीर कितें तरी करपाक जाय अशें दिसूंक लागलें. तो ते दिकेन विचार करपाक लागलो.
वसुदे‌वाची पयली बायल रोहिणी ताच्या राज्यांत आसली तरी लेगीत कंस तिकाय थंय त्रास दिवंक शकता हें वसुदेवाच्या लक्षांत आयलें. कंस तशें करचे पयलीं ह्या घरांतत्यान भायर सरपाचो उपाय सोदूंक जाय अशें ताच्या मनांत आयलें. सबंद घर भोंवून खंय भायर वचपाक वाट मेळटा काय ते तो पळोवंक लागलो. सोदता सोदता एके कुडींत भायले वणटींत केल्लो देवारो ताचे नदरेक पडलो. देवाऱ्याची फाटली बाजू काडून उडयली जाल्यार खंयच्याय मनशाक तयार जाल्ल्या बुराकांतल्यान भायर वचपाक सहज मेळटलें हें ताच्या लक्षांत आयलें.
मागीर एक दीस रातच्या वेळार ताणें देवाऱ्यांतली मूर्त भायर काडून दवरली आनी एक व्हडलो खिळो घेवन फाटली वणत पोखरपाक सुरवात केली. रातचे वेळार वण्टीची फाटली बाजू पोखरप हें मागीर वसुदे‌वाचे सदांचेंच काम जावन पडले. वसुदेवाक खूब कश्ट जाताले. दिसाचे वेळार गडी आनी वावराडी घरांत आशिल्ल्या कारणान ताका कांयच करूंक मेळनाशिल्ले. फकत रातचेंच काम करूंक मेळिल्यान कामूय चड जायनासलें. पूण वसुदे‌वान नेट सोडलो ना. कोणाच्या लक्षांत येवचें न्ही म्हणून ताका दरेक फावटी मूर्त परत जाग्यार दवरून देवारो आसलो तसो करचो पडटालो. हळूहळू ताच्या यत्नांक येस मेळपाक लागलें. कांय म्हयन्यांनी देवाऱ्याच्या फाटलें वणटींत बुराक जालो. ताणें मागीर तो बुराक वेवस्थीत धांपून घेतलो. मूर्त आसली तशी दवरली. अशें तरेन कोणाकूच दुबाव लागूंक दिनासतना वसुदेवान आपणांक भायर वचपाची वाट तयार केली. इतले मजगतीं ताचे आनीक दोन चले कंसान मारुन उडयिल्ले.
वसुदेवाचो चुलत भाव नंद, यमुना न्हंयचे पलतडी गोकुळ वाठारांत रावतालो. नंदाची बायल यशोदा ही वसुदेवाची बायल रोहिणी हिची भयण. आपल्या समाजातल्या लोकांचो नंद मुखेल आशिल्लो. तो खूब गिरेस्त आशिल्लो. ताची गिरेस्तकाय म्हणल्यार ताचे कडेन आशिल्ल्यो शेकड्यांनी गायो, बैल आनी वासरां, गायांचे काडिल्ले दूद. मागीर ताचें केल्लें धंय, लोणी, तूप नंदा कडेन काम करपाक आशिल्लीं बायलां मथुरेच्या बाजारांत व्हरून विकतालीं. नंदाक खूब मान आसलो. राजा आसून लेगीत कंस नंदाक मात्सो वचकून आसतालो आनी ताचे गजालीक वचनासलो. हो सगळो विचार करून वसुदेवान रोहिणीक नंदा कडेन गोकुळांत हाडून दवरची अशें थारायलें. ते प्रमाण एक दीस पुनवेक रातच्या वेळार देवकीचो निरोप घेवन वसुदेव देवाऱ्यांत केल्ल्या बुराकातल्यांन भायर सरून, नंदाक मेळपाक गोकुळाची वाट चलूंक लागलो.
वाट चलत चलत वसुदेव यमुना न्हंयचे देगेर पावलो. आता ताका उद‌कांतल्यान चलत पलतडी वचपाक जाय आशिल्लें. तो उदकांत देंवलो. उदक चड खोल नाशिल्लें. तो तसोच उद‌कांतल्यान चलत पलतडी आयलो आनी कसो तरी एकदाचो गोकुळांत नंदाच्या घरा पावलो. रातच्या वेळार दारार वसुदेवाक पळोवन नंदाक अजाप जालें. कंसाचे बंदखणीत आशिल्लो वसुदेव भायर कसो पावलो हो प्रस्न ताका पडलो. वसुदेवान मागीर ताका आपल्या लग्ना सावन आतां मेरेन जे घडलां तें सगलें सांगलें. बंदखणींतल्यान तो कसो भायर येवपाक पावलो तेंय तांणे नंदाक सांगलें. आतां मेरेन कंसान ताचे स चले मारले हें सांगताना वसुदेवाक रडूंक आयलें. नंदान ताका समजायलो आनी ओगी केलो. रोहिणीक जाता तितले बेगीन गोकुळांत हाडून ताच्याच घरांत दवर अशें मागीर वसुदेवान नंदाक सांगलें. तशें केलें ना जाल्यार कंस तिकाय त्रास दिले बगर रावचो ना हेंय नंदाच्या लक्षांत हाडून दिलें.
नंदान वसुदेवाचे म्हणणें मान्य केलें. वसुदेव मागीर थंय चड वगत रावलो ना. आपूण सादारण म्हयन्या उपरांत येता अशें नंदाक सांगून तो मथुरेक परत आयलो. देवकी ताची वाट पळयतालीच. तिणें वसुदेवाक हात दिवन देवाऱ्यातल्यांन घरांत घेतलो आनी दोगांयनी मेळून देवारो आसलो तसो केलो. देवाचे दयेन वसुदेव घरांतल्यान भायर वचून परत आयलो हाचो वास पाऱ्याक आशिल्ल्या शिपायांक मात पसून लागलो ना. ते राती कडेन वसुदेव आनी देवकीच्यो गजाली फांतोडे मेरेन चलिल्यो.
कांय दिसांनी देवकी सातवे फावट बाळंत जाली. पूण जल्माक आयिल्ले चलयेक पयलींच जीव नाशिल्लो. ताका मारपा खातीर कंस बेगीबेगीन आयिल्लो, पूण जाल्ले भुरगें पयलींच मेल्ले हे खातीर ताका परत राजवाड्‌यांत वच्चें पडलें. त्या दिसा वसुदेव आनी देवकी खूब रडलीं. कांय दीस गेले उपरांत वसुदेव दुसरे फावट नंदा कडेन रातच्या वेळार चोरयां गेलो. ताची पयली बायल रोहिणी आता नंदागेर रावपाक आयिल्ली. वसुदे‌वान तिची पयलीं खबर घेतली. कांय वेळ तिचे कडेन रावून तो नंदा कडेन उलोवपाक बसलो. रोहिणीक आपल्या घरांत रावपाक हाडली हे खातीर ताणें नंदाचे उपकार मानले. आपलें सातवें भुरगे जातनाच मेल्ले जल्माक आयिल्लें ही गजाल वसुदेवान नंदा कडेन काडली ना. हे वटेतल्यो ते वटेतल्यो गजाली केले उपरांत वसुदेव परत मथुरेंत आयलो.
दीस वचत रावले. वसुदेवाची बायल रोहिणी गुरवार जावन बाळांत जाली. तिका चलो जालो. नंदाचे बायलेक, यशोदेकूय दीस गेले. ते खातीर गोकुळांत नंदाच्या घरांत खोस पातळिल्ली. ते वटेन देवकी परत आठवे फावट गुरवार जाली. सुटका जावपाचो दीस लागीं लागीं येतकच वसुदेवाक कितें करचें तेंच कळना जालें. तो विचार करूंक लागलो, देवकी बाळांत जाली हें कळटकच कंस रोखडोच रथांत बसून येतलो, देवकीक जाल्या भुरग्याक फातरार आपटून ताचो जीव घेतलो आनी मागीर देवकी दिसाचे दीस रडत बसतली. कितेंय करून आतां जल्माक येतल्या भुरग्याचो जीव वाटावंक जाय अशें ताच्या मनांत आयलें. नंदाक मेळून हो प्रस्न सुटत कांय असो विचार ताचे तकलेत आयलो. करता करता देवकी णव म्हयन्यांची गुरवार जाली. तेन्ना मागीर वसुदेव आनीक रावलो ना.
एक दीस तो रातच्या वेळार नंदा कडेन आयलो. थंय पावतकच ताका आपल्याक चलो जाला आनी आठ दिसां पयलीच नंदाक चली जाल्या ह्यो दोन खोशयेच्यो गजाली कळ्ळ्यो. आपल्या चल्याक बलराम नांव दवरचें अशें ताणें रोहिणीक सांगलें. कांय वेळान तो, नंद रोहिणी एकठांय गजाली करपाक बसली. कुशीकचे कुडींत यशोदा आपले माणकुले चलयेक कुशीक घेवन आड पडिल्ली. वसुदेवान नंदाक म्हणलें, “नंदा, आतां मेरेन देवकीक सात भुरगीं जाली. पूण कंसान तांकां सगळ्यांक मारून उडयलीं. देवकी आतां आठवे फावट गुरवार आसा आनी ह्या पांच- स दिसांत ती सुटपाची आसा. ह्या भुरग्याकुय कंस मारले बगर रावचो ना. आमकां भुरग्याचे सुख ना कांय कितें हेंच म्हाका कळना. चिंतून चिंतून तकली फुटपाक पावली. केन्ना केन्ना दिसता देवकीक घेवन हांगा गोकुळांत येवचें. पूण आमी हांगा आयली जाल्यार कंस आमको जितो दवरचो ना. तुमकांय मागीर तो सतावपाक लागतलो. हें सगलें चिंतून हांव आनी देवकी मथुरेतूच रावल्यात.
वसुदेवाचें उलोवप आयकून नंदान ताका म्हणलें, “हे तुवें खूब बरें केलें. तो कंस कितें करीत तें कोणूच सांगूक शकचो ना. पूण म्हाका, एक सांग तुका आतां मेरेन चलेच जाले. समज, चली जाल्ली जाल्यार? कंस ताकाय मारून उडयतलो आसलो?” ह्या उतरार वसुदेवान म्हणलें, “म्हजो चलो कंसाचो काळ जातलो अशें भविश्य त्या साधवान केल्लें तेन्ना म्हाका दिसता कंस एकाद्रे म्हजे चलयेक मारचो ना.” वसुदेवान अशें म्हाणिना फुडें नंदान म्हणलें, वसुदेव, हे फावटीं देवकीक चलो जाल्यार तूं त्या चल्याक घेवन हांगा यो. आमी त्या चल्याक आमचोच चलो कसो वाडयतां. यशोदेच्या कुशीक न्हिदिल्ल्या म्हजे चलयेक तेन्ना तूं तुजे वांगडा घेवन चल. कंस काय ते चलयेक मारचो ना तूं ताका तुजी चली कशी वाडय. अशें केल्यान देवकीक आवयचे सुख खातरेन मेळटलें.
नंद मागीर भितर यशोदे कडेन गेलो आनी ताणे आपूण कितें थारायलां ताचे विशीं तिचे मत विचारलें. यशोदेन तेन्ना नंदाक सांगलें, “उपकारता! फुडाराक कितें घडटले तें कोणी पळयला? म्हाका चलो जातलो अशें म्हाका दिशिल्लें पूण तशें घडलें ना. पूण तुमी म्हणटा तशें जालें जाल्यार म्हजी चल्याची इत्सा भागतली आनी देवकीचो पुतूय जितो उरतलो. आमचे चलयेकुय बरे आवय- बापूय मेळटले.
नंदान सांगिल्लो उपाय आयकून वसुदेवाच्या जिवाक थंडाय आयली. आपूण नंदाक मेळपाक आयलों ते बरें जालें अशें ताका दिसलें. ताचे तकलेर इतले दीस आशिल्लें चेंपण ना जालें. तेच खोशयेन तो नंद, यशोदा आनी रोहिणी हांचो निरोप घेवन परत मथुरेंत आयलो. मागीर देवकी कडेन गजाली करतना वसुदेवान नंदान सांगिल्ली येवजण तिच्या कानांर घाली. देवकीकूय ती येवजण मानवली. तिका जगपाची नवीन उमेद मेळ्ळी.
(मुखार चलता)

अनील नायक
9049079789