म्हारगायेन खालें सरकार

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

2025 त ब्रिटनांत सार्वत्रिक वेंचणूक आसा. तो मेरेन प्रधानमंत्री पद तांच्याच पक्षाचे ऋषी सुनक हांकां मेळूं शकता.

ब्रिटनाची प्रधानमंत्री लिझ ट्रस हांचें राजकी भोंवऱ्यांत सांपडिल्लें व्हडें अखेरेक बुडलें. न्हय तें तांकां पक्षाच्या आदेशा वयल्यान बुडोवचेंच पडलें. प्रधानमंत्री सर्तींतले लिझ हांचे प्रतिस्पर्धी, अर्थतज्ञ ऋषी सुनक हांणी कांय दिसां पयलीं आर्थिक नितीं खातीर सरकार त्रासांत पडटलें, अशी शिटकावणी दिल्ली. लिझ हांणी ती काना भायरी केली आनी 45 दिसां भितर तांकां कदेल सोडचें पडलें. ऋषी सुनक हांकां घडये प्रधानमंत्री जावपाची भांगरा संद मेळूं येता. इन्फोसिसाचे मुखेली नारायण मूर्ती हांचे ते जांवय.
लिझ हांणी कांय दिसां पयलीं मिनी बजेट सादर केल्लें. तातूंत तांणी कर वाडोवप आनी म्हारगायेचेर नियंत्रण हाडपाक कांय पावलां उखलिल्लीं. पूण कांय दिसांनी हे सगले निर्णय तांणी फाटीं घेतिल्ले. प्रचारा वेळार ज्या कारणां खातीर लिझ हांकां लोकांनी मतां दिल्लीं, नेमकी ताचे आड तांणी पावलां उखल्लीं आनी आतां तीं तांचो सत्यनाश करपी थारल्यांत. खास करून काॅर्पोरेट करा वयल्यान तांच्या पक्षाचेच फुडारी बेजार जाल्ले. तांणी लिझ हांच्या राजिनाम्याची जाहीर मागणीच केली. 7 जुलयाक वादग्रस्त थारिल्ल्या बोरीस जाॅन्सन हांणी प्रधानमंत्री पद सोडलें. ताचे पयलीं धडाधड एकेक मंत्री निशेध म्हूण राजिनामे दिताले. अखेरेक जाॅन्सन हांणी राजिनामो दिलो. उपरांत जाल्ले वेंचणुकेंत लिझ ट्रस हांकां 81,326 तर ऋषी सुनक हांकां 60,399 मतां मेळिल्लीं.
ब्रिटनांत काॅन्झर्व्हेटिव्ह (हुजूर) आनी लेबर (मजूर) हे मुखेल पक्ष. हुजूर हो उजवे विचारसरणेचो. विन्स्टन चर्चील, मार्गारेट थॅचर हे लोकप्रीय प्रधानमंत्री ह्याच पक्षाचे. लिझ ट्रस ही ब्रिटनाची तिसरी बायल प्रधानमंत्री. आर्थिक संकश्टांत सांपडिल्ल्या ब्रिटनाच्या फुडें आमची अर्थवेवस्था पाविल्ली. म्हारगायेन 1980 उपरांत पयलेच खेप विक्रमाचेर विक्रम केल्ले. तिच्या नांकांत दावें घालपांत लिझ हांकां अपेस आयलें. 6 सप्टेंबराक ती सत्तेर आयिल्ली. रुपयाचे वा खंयच्याय चलनाचे तुळेन डाॅलर बळिश्ट जालो. ताचो दुसरो अर्थ रुपया वा तें चलन दुबळें जालें. तें आनीक फ्राक जावन सोर लावचो पडूंक जायना हे खातीर धडाधड उपाय घेवंक जाय. युक्तीवाद करपाचो, लोकांची दिशाभूल करपाचो तो वेळ न्हय. फाटल्यां कांय दिसांनी ब्रिटनांत अन्न, धान्य, कड्डणाचें मोल वाडिल्ल्यान म्हारगाय मळबांत उडपाकूच लागली. लिझ हांणी पावलां उखल्लीं, मागीर तीं फाटीं घेतलीं. ताका लागून लोकांचो राग ओडून घेतलोच, वयल्यान पक्षाच्या फुडाऱ्यांचे नजरेंतल्यान ती देंवली. सुक्या वांगडा ओलेंय जळचें तशें गृहमंत्री सुएला ब्रेव्हरमन, अर्थमंत्री क्वासी क्वारतेंग हांकांय पदां सोडचीं पडलीं. निर्णय फाटीं घेवपाचो आग्रो धरपी क्वासी हांकां खुद्द लिझ हांणी राजिनामो दिवपाक लायिल्लो. उपरांतची ही कालची घडामोड.
आतां पद सोडटना लिझ हांणी आस्वासनां पुराय करपाक शकलीं ना, हाचें वायट दिसता, अशें सांगलां. फाटलें सप्तकभर तांचेर हल्लो जातालो. तेन्ना एकूय उतर काडूंक नाशिल्ल्या लिझ हांणी सोमारा बीबीसीक मुलाखत दितना लोकांची माफी मागिल्ली. आपूण राजिनामो दिवची ना, अशेंय म्हणिल्लें. मात तीं उतरां आतां कृती करून तांकां गिळचीं पडल्यांत.
2025 त ब्रिटनांत सार्वत्रिक वेंचणूक आसा. तो मेरेन प्रधानमंत्री पद तांच्याच पक्षाचे ऋषी सुनक हांकां मेळूं शकता. अर्थांत अशें जातलेंच हाची खात्री दिवं नज. कारण संवसारीक पांवड्या वयलेंय राजकारण बेभरंवशाचें. कोण केन्ना कोणाक कुशीक सारून वयर सरत तें सांगपाक येना. ब्रिटनांतल्या ज्येश्ठ पत्रकारांच्या मतान, सगलेच खासदार फाटल्या चार म्हयन्यां सावन चलिल्ल्या राजकारणाक वाजेल्यात. पूण वेंचणुकेक अडेच वर्सां आसात. म्हणटकच सरकाराक वेंचणुकेची घोशणा करची पडली. मात सध्या हुजूर पक्षाची लोकप्रीयता देंविल्ल्यान ते घोशणा करून पांयांचेर फांतर मारून घेवपाची शक्यताय ना. तेन्ना सुनक (तांकां चड संद आसा) वा हेर कोणाक प्रधानमंत्री पद मेळटलें, अशें दिसता. हुजूर पक्ष हो 19 व्या शेंकड्याच्या पयल्या अर्दांतलो. तांची स्वताची नेम पुस्तक समिती आसा. समितीच्या नेमा प्रमाण एक वर्स प्रधानमंत्र्या आड अविस्वास थाराव हाडपाक मेळना. हो नेम रद्द करपाचो अधिकार समितीच्या अध्यक्षाक आसता. मात तांणी 50 टक्के खासदार प्रधानमंत्र्यांक काडपाची मागणी करपाक शकतात, हो नेम वापरलो आनी ते प्रमाण लिझ हांकां राजिनामो दिवपाक लायलो. निदान फुडल्या पांच म्हयन्यांत ब्रिटनाचें राजकारण आनी अर्थकारण जाग्यार पडटलें, अशी आस्त समेस्त ब्रिटीशांक आसा. सखी सैय्यां खूब ही कमात है, मँहगाई डायन खाए जात है….. अशें एक पद आसा. हांगा म्हारगायेन लिझ ट्रस हे घरकान्नीचें सरकारूच खालां!!