भांगरभूंय | प्रतिनिधी
दर एक मनीस आपले जिवीत सुखी आनी समाधानी कशे जावंक पावतलें, हाचो विचार करून वावुरतना दिश्टी पडटात. कांय जाणांक रोखडेंच येश मेळटा तर कांय जाणांक वर्सां साकीनी वाट पळोवंची पडटा. जाच्या ताच्या वाट्याक आयिल्लें सुख वा दुख्ख भोगल्या शिवाय मेकळीक ना. हाकाच लागून मनशाक वेगवेगळे सोद लावन आपलें जिवीत सोपें आनी सुखी करपाचो यत्न करचो पडटा. कांय प्रमाणांत मनीस सफळ जाताय बी जाची धादोसकाय ताच्या तोंडार उदेल्ली दिसून येता तर कांय जाण आपलें फुटकें डुबडुबें वाजयत बसतात आनी जीण निरास करून घेतात.
भलायकेचो प्रस्न जेन्ना उप्रासता तेन्ना मात मनीस भावूक जाता, पूण वेगवेगळ्या दुयेंसांचेर उपाय सोदून पिडेस्तांक थाकाय दिवपाचो वावर बरे तरेन चलता म्हणपाचो अणभव आमी फाटलीं दोन वर्सां घेत आयल्यात. सगल्योच गजाली मनशाच्या इत्से प्रमाण जायनात, हीय गजाल तितलीच खरी. कारण कांय गजाली मनशाच्या नशीबान आसना आनी म्हूण त्यो पुराय करूंक मनशाक कश्योच जमनात. दुयेसांचींच गजाल घेवया कठिणांतलें कठीण दुयेंसांचेर लेगीत मनशान गुणकारक वखदां तयार करपाचें कसब दाखोवन दिलां. जाका लागून शेकड्यांनी लोकांचे जीव वाटावल्यात तांची संवसारयात्रा लांबल्या, पूण जायते लोक अशेय आसात जांकां कसलोच उपाय करूंक वेळ मेळूक नाशिल्ल्यान तांची यात्रा सोंपल्या. तांचे कडेन पयसो नाशिल्लो अशेंय न्हय, बरेपैकी पयसो आशिल्ले मनीस ते. पूण काळा मुखार कोणाचेच चलना हेंच सत.
मनशाच्या हातांत कितलोय पयसो घोळपाक लागलो तरी संवसारांतल्यो सगल्यो वस्तू तो विकत्यो घेवंक शकता व्हय? जांणी त्यो मेळयल्यो तांचें फावलें म्हणपाचें. आपल्या मनां प्रमाण सगलें जाग्यार पडले उपरांत अशा मनशांचो झेत मात पळोवपा सारको आसता, ही गजाल आमी न्हयकारूंक शकनात. अशा वेळार एक प्रस्न म्हाका सदांच विचार करूंक लायता. तो म्हणल्यार मनशाचो सभाव असो कसो? आत्ताच बरो उलयतालो, बरो वागतालो, हयकारी वृत्तीचो जाल्यार दुसर्याच खिणांक बदल्लो कसो, विचित्र कसो कित्याक वागपाक लागलो काय? हें सभावाचें कुवाडें न सुटपा सारकें कोण केन्ना कसो वागतलो, खंयच्या खिणांक रागार- फुगार जातलो हें सांगपाक भोव कठीण. कितलोय बरो वावर केल्यार लेगीत तांचे नदरेन तो वावर कुस्कुटावणेचोच थारता.
मनीस जेन्ना एकमेकांच्या सहवासांत येता तेन्ना ताची खरी वळख आमकां जावंक पावता. ताच्या बर्या, वायट सभावाचो अणभव आमकां घेवंक मेळटा. त्या भायर ताचे बद्दल ज्यो गजाली आमच्या कानार आयिल्ल्यो आसता, त्या मनशाक मेळ्ळे उपरांत, ताचे लागीं भासाभास केले उपरांत त्यो चडश्यो सगल्यो गजाली पोक्यो थारतात. अमक्या मनशाक मात लेगीत उलोवंक नाका, तो एकमुळो, तमक्या मनशाक फकत दुसर्याचीं कुतां काडूंक कळटा अशे तरेच्यो तांच्या बद्दलच्यो वावड्यो फटीच्यो थारता. कारण त्या मनशां लागी संबंध आयिल्ल्या कारणान आमी एक- दुसर्याक बरे तरेन वळखूंक आनी समजूंक पावतात. तुमकांय हाचो अणभव केन्ना तरी आयलाच आसतलो. मनीस खंय जाय तेन्ना बदलना आनी नाका तेन्ना बदलता ही गजाल हांवे जायते जणां कडल्यान आयकल्या. अशें कित्याक घडटा काय? होय एक प्रस्न म्हाका सदांच चिंतनानी घालता.
कोणा एका मनशा बद्दल आयकल्ल्या गजालींचेर विस्वास दवरूंक फावना. कारण त्यो वार्या वेल्यो गजाली. तातूंत तथ्य नासता, खरेपणाची शाश्वतीय केन्ना आसना. त्या आयकल्ल्या खबरांनी अशा मनशा बद्दल आमच्या मनांत एक प्रकारचो तिरस्कार वा कुचित्रीपणा आपसूक तयार जावंक शकतात. जाका लागून तो मनीस सामको वायट असो गैरसमजूय आमी करून घेवंक शकतात. हें समा न्हय. कारण ज्या वेळार ताचें खरें रूप आमचे मुखार येता आनी ताचे बद्दलची जी म्हायती आमचे लागी आसता, ती चुकिची म्हूण कळटा त्या वेळार आमची परिस्थिती कशी जावं येता हाची कल्पनाय आमी करूंक शकचे नात. विचार करात अशा मनशां बद्दल आमी गैरसमज करून घेतिल्लो आसत जाल्यार बेठोच मनस्ताप जांव येतालो. म्हूण असल्यो गजाली एका कानान आयकप आनी दुसर्या कानान सोडप चड बर्यो, अशें म्हाका दिसता. जो मेरेन त्या मनशाची भेट जायना तो मेरेन ताचे बद्दल मनांत वायट विचार हाडपच कित्याक? वार्या वयल्या खबरांचेर विस्वास दवरप म्हणल्यार पांयार कुराड मारून घेवप अशें म्हजें तरी स्पश्ट मत.
‘मनशाच्या सभावाक खंय वखद नासता’ जण एकल्याचो सभाव वेगळो. कोणाचो रागीट, कोणाचो मोगाळ, कोणाचो हळवो तर कोणाचो हळशिकावणो. तेच बराबर दर एका मनशां भितर दुसर्यांचो सभाव वळखुपाची तांक आसता. ते बारीक नजरे वेल्यान हेरांचो सभाव वळखुपाक शकतात. आनीक एक गजाल मतींत दवरपा सारकी म्हणल्यार वायट सभाव आशिल्लो मनीस आपले नदरेतल्यान आनी हावभावा वेल्यान तसोच आपल्या दोळ्यांतल्यान तो आपले वायट गूण दाखोवन दिताच. बायल मनशेभितर हेरांक पारखुपाची तांक दादल्या परस चड बरी आसता खंय. ती रोखडीच वायट गूण आशिल्ले मनीस पारखूंक शकता आनी म्हूण ताचे पसून पयस रावंक शकता.
संस्कृत भाशेंतले म्हान कवी कालिदास हे एक व्हड नाटककार लेगीत आशिल्ले. तांच्या म्हणण्यां प्रमाण ‘उज्याच्या धगान उदक तापता, पूण उदकाचो सभाव हो सदांच थंडूच आसता.’ तांणी भारतीय पौराणीक कथांचो आधार घेवन काव्यांची रचना केल्ली जातूंत जीणेच्या वेग-वेगळ्या तत्वांचें म्हत्व सांगिल्लें पळोवंक आनी वाचूंक मेळटा. मनशान ही तत्वां जिणेंत हाडपाचो यत्न करूंक जाय. ‘आपलें तेच खरें’ करपाचो हट्ट सोडून दिवन आपले आनी हेरांचेय जिणेंत सूख हाडचो यत्न करूंक जाय. आपलो सभाव बरें कर्म करचे खातीर बदलपाचो यत्न जाल्यार चड बरो. कारण मनशाच्या बर्या सभावाक लागूनच पुराय मनीस जातीचें कल्याण जावंक पावता. ‘आपलो मूळ सभाव तो’ अशें म्हणून आपल्या वायट वागण्याचें समर्थन करूंक लागल्यार ही कुवाडीं सोडोवंक कुस्तार जातलीं, हातूंत दुबाव ना.
एच मनोज
9822441417
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
