भांगरभूंय | प्रतिनिधी
म्हारगाय मळबाक तेंकल्या. ताचेर नियंत्रण दवरप सरकाराक कठीण जालां. कांय जाणांच्या मतान रिकामी जावपी तिजोरी भरपाक सरकारान कर वाडयल्यात. ताका जिनसांचें मोल, म्हारगाय वाडल्या. वाडत आसा. येणावळ, उत्पादन वाडयत जाल्यार म्हारगायेच्या गळ्यांत दावें घालून तिका बांदून दवरूं येता. पूण, ते नदरेन प्रामाणिकपणान यत्न जावक गरजेचे, तेय एकजुटीन. एकल्यान बचत केली आनी दुसऱ्यान उधळपट्टी जाल्यार म्हारगायेचें कानांत वारें गेल्लें गोरूं आडावप शक्य ना. सरकारान येणावळ वाडोवची आनी म्हारगायेचे नियंत्रण दवरचें वा तें आपशीच येतलें अशें कांय जाणांक दिसता. पूण ते खातीर ध्येय, निश्ठा, पारदर्शकताय, प्रामाणिकपणा, धडपड जाय. कितल्या लोकप्रतिनिधीं कडेन ती आसा? आनी आसल्यारूय हेर लोकप्रतिनिधी तांकां तशे वागपाक दितले?
गोंय सरकार दरवर्सा साबार खात्यांची बसका घेता आनी तांकां येणावळ वाडोवपाचे नदरेन काम करपाक सांगता. केंद्र सरकारा कडल्यान येवपी पयसो (खरें म्हणल्यार तो चड येवपाक जाय.) खंय वापरलो ताची म्हायती केंद्राक धाडची पडटा. तो अहवाल वा निधी वापराचें प्रमाणपत्र मेळना तो मेरेन केंद्र सरकार आपली तिजोरी कशीच उक्ती करीना. म्हणटकच वयल्यान येवपी येणावळीक गुड्डो. मंत्री, आमदार ह्या सरकारांतल्या घटकांनी हीं कामां वेळार करून घेवपाक जाय. आळस आंगांत रिगोवन लकण्यो घेवपी सरकारी यंत्रणेक फाटीर धुमको मारून जागी करपाक जाय. ‘लाथों के भूत बातों से नहीं मानते’ प्रकार आसत जाल्यार तोय उपाय घेवंक जाय. मात, कांय लोकप्रतिनिधींक सरकारी कामकाजाची व्हडलीशी खबर नासता. मागीर सरकारी अधिकारी तांकां शेंडी लायतात!! येणावळ वाडना जाल्यार मागीर दर वर्सा 15, 20, 25 हजार कोटींचें रीण फाटीर घेवन सरकार चलोवचें पडटा, हें कोणाक खबर ना.
तिजोरी भरिल्ली दवरतलो जाल्यार बचत हो एक बरो मार्ग. सरकार साबार प्रकल्प, येवजण्यो चालीक लायता, त्यो मुखार वच्चे बदला वाटेरूच गळसणटात. खंयच्याय प्रकल्पाचेर कोटींच्या कोटी खर्च करचे पडटात. मात, उपरांत तो कांय कारणांक लागून रद्द जाता वा मुखार धुकलता. ताचें बजेट वाडटा. सरभोंवतणी अशे कितलेशेच प्रकल्प आसतले. साधनसुविधा प्रकल्प, इमारती उब्यो जाल्यात. सगल्याचोच वापर जाता? कांय कडेन ‘चार आण्याची कोंबी आनी बारा आण्यांचो मसालो’. धुल्ल खायत लोळटात हे धवे हती. खरेंच अवाढव्य इमारतींची, प्रकल्पांची गरज आशिल्ली? कांय गजालींचेर गरजे भायर खर्च जाला. तर कांय प्रकल्प काळाचे ढेरयेंत गडप जाल्यात. आमचो लोकांचो हो पयसो फुकट गेलो ना?
भ्रश्टाचारूय येणावळीच्या आड येता. धरून चलात, एका राज्यान हजार कोटींची येणावळ एकठांय केली. राज्याचे उदरगती खातीर, लोकांक सवलती, अनुदान दिवपा खातीर (खरें म्हणल्यार ह्यो खिरापती उण्यो जावंक जाय.) तो पयसो खर्च जावपाचो आशिल्लो. पूण, जर तातूंतलेच 500 कोटी वयर पसून सकयल मेरेन चलिल्ल्या भ्रश्टाचाराक लागून गायब जाले जाल्यार येणावळी तें मारक थारलें ना? कांय जाणकारांच्या मतान, भ्रश्टाचाराच्या रुपांत जो पयसो कांय लोकांच्या बोल्सांत गडप जाता, तो आडायलो जाल्यार देश रातयां वयर काडूं येता. भ्रश्टाचार फक्त पयशांचोच आसता आनी तो फक्त सत्ताधिशूच करतात, अशें कोणे धरून चलचें न्हय. संद मेळल्यार सगलेच चोर, तो मेरेन साव! गोंयांत ‘दर वर्सा’ रस्त्याचें डांबरीकरण करतात. आतांय चालू आसा. ताचेर 100 कोटी खर्च जाले आनी पयल्या पावसांत तो रस्तो व्हांवन गेलो जाल्यार? उणींच धा वर्सां तिगतले, अशें रस्ते आमी बांदूंक शकनात? कितलो पयसो वाटावतलो ताची फक्त कल्पना करात. येणावळ येता आनी हातांत पडचे पयलींच दुसरे वटेन वता. तिजोरी रिकामी ती रिकामी. हें टाळप शक्य जाल्यार उदक, वीज, रस्ते, येरादारी, कारखाने, दुकानां, शाळा….. मेळटा थंय कर वाडोवन भौसाचे तकले वयलें वजें वाडोवचें पडचें ना.
गांवठी म्हाल मुळांत उणो जाला. गोंयच्या खाणां- जेवणांचें मार्केटिंग जायना. खास गोंयचे अशे जिनस बाजारांत मेळटाच अशें ना. सान्ना, दोदोल, नेवरी, खारें नुस्तें…. गोंयचें जें कितें खाशेलेंपण आसा, ताचो अर्थिक लाव गोंयकारांक जावचो. सोरो (हातूंत भायलो सोरोच गोंयचो म्हूण खपता.), काजू बियो (ह्योय खंय आफ्रिकेच्यो. नांव मात गोंयचें) हांचें आकर्शण जशें पर्यटकांक आसा, तशें गोंयच्या दरेका जिनसांचें आसचें, हे खातीर यत्न जावंक जाय. गोंयचें नुस्तें खावपाक पर्यटक गर्दी करतात. मात कांय आडवाद सोडल्यार किस्मुर, उड्डामेथी, मणगणें, खतखतें अशें पदार्थ आशिल्ली गोंयची स्पेशल थाळी गोंयांत येवपी सगल्यांकूच चाखपाक मेळटा अशे ना. गोंयची याद म्हूण पर्यटक दिवचलची दिवली व्हरताले. आतां काळ बदल्ला. तिचो जागो ‘आय लव्ह गोवा’ बरयिल्ल्या टी-शर्टांनी, यादस्तिकांनी घेतला. केरळाक नाल्ल- माडा पसून तयार केल्ल्यो वस्तू मेळटात. माड, नाल्ल ही गोंयचीय वळख. आमी ताचो येणावळी खातीर कित्याक वापर करचो न्हय? हांगा आतां नाल्ल, वाशे भायल्यान येवपाक लागल्यात. गोंयचें म्हूण पर्यटक जें कितें व्हरतात, तातूंतलें चडशें गोंया भायर तयार जाल्लें आसता. करपीय भायलेच. जी येणावळ येता, ती गोंयांत खर्च जाता, काय भायर वता तें कळपाक मार्ग ना!
गोंय हें शिक्षणाचें केंद्र करपाचो यत्न सरकार फाटलीं बरींच वर्सां करता. खाजगी विद्यापीठूय येवपाचें आसा. मात, आयआयटी सारकिल्ल्या संस्थांक विरोध जाल्लो पळोवंक मेळटा. बरी गजाल पसून गोंयांत हाडल्यार विरोध जाता, हाचो अर्थ सरकार वा संबंदीत कंपनीच्या उद्देशाचेर लोकांचो विस्वास उरूंक ना. कित्याक ताचो विचार करप गरजेचें. तो विस्वास परत मेळोवपाक कितें पावलां उखलचीं पडटलीं, तेंय चिंतूंक जाय. हेर देशां परस भारतांत वैजकी उपचार सवाय. गोंय वैजकी केंद्रूय सहज जावं येता. प्रामाणिकपणान हो वेवसाय केल्यार तें येणावळीचें एक बरें साधन थारूं येता. उद्देग, पर्यटन, संस्कृताय अशा साबार मळांचेर तकली लडोवन येणावळीचे नवे नवे मार्ग सोदूं येतात. आमचे कडेन तकली आसा, पूण ती नाका थंय धांवता.
महेश महादेव दिवेकार
9049601235
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
