भोगावळ गोंयकार समाजाची

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

मनीस कसो आनी कित्याक जल्माक आयला, ताचे नशीब कशें आसतलें, ताची जीण सफळ जातली काय ना…. मनशांचीं ही कुवाडीं कोणाच्यान सोडोवंक जमपाचीं ना. बरें, सगलेच मनीस नशीबवान आसतात अशेंय न्हय. दर एकल्याचें जिवीत फुलचें, फळचें, सार्थक जावचें अशें गाराणें आमी देवा मुखार घालतात, तिर्थयात्रेक वतात, तरी पूण आमी येवजितात तशें केन्ना जाता व्हय? जाच्या ताच्या नशीबान जें कितें बरयल्लें आसता तशें- तशें तें तांकां मेळत रावता.
आमचे जाणटे सांगताले बरें कर्म केल्यार बरें फळ चाखूंक मेळटा म्हूण. कितलें खरें आनी कितलें फट हेंय आमी सांगपाक शकनात. कारण म्हज्या तरी अणभवा प्रमाण, बरे मनीस जांणीं केन्नाच कोणाचे वायट चिंतूक ना वा कोणाचें वायट करूंक ना अश्या मनशांचे जिणेंत लेगीत भोगणार आयल्यात. हांवे पळयल्यात ते. तांकां हालउपाद्रे सोंसचे पडल्यात. हाचे उरफाटें जाणीं लोकांक त्रास दिल्यात, जायते जाणांक पिडल्यात, फटींगपणा केल्यात अशा लोकांक केन्ना पिडेमांद्रेर हांवें पळोवंक ना. ह्याच कारणांक लागून घडये ह्या काळाक कलयुग म्हणटात काय कितें, असो प्रस्न पडटा… आनी म्हूण आमी असो अदमास लाव येता, मनशाच्या नशीबांत रचतल्यान जी भोगावळ बरोवन दवरल्या ती कोणाक चुकना आनी ती भोगल्या बगर मनशाचो निकाल केन्ना लागना. हें जरी सत तरी पूण हो विचार फाटीं दवरून मनीस ह्या नात्यान एक काम आमी करूं येता तें म्हणल्यार आपल्या हातांन बरें कर्म करीत रावचें, निसुवार्थी रावन अडी- अडचल्ल्याक मजत करची, दुसर्‍यां कडल्यान कसलीच अपेक्षा दवरची न्हय. दिल्ल्या उतराक पाळो दिवचो आनी सत्याची कास केन्नाच सोडची न्हय. अशें केल्ल्यान आर्थिक लाव जरी जालो ना तरी मनाचें समाधान जातलें, समाजांत मान सम्मान मेळूंक पावतलो आनी एक ना एक दीस केल्ल्या कार्याची पावती मेळटली.
मनीस जल्माक आयलोच म्हूण जायना ताचे कुडीचे सगले अवयव सारके आसपाक जाय. जशे नाक, कान, दोळे, हात, पांय. एकाद्रें भुरगें अपंगूळ जल्माक आयलें जाल्यार ताका आनी ताच्या घराब्याक कितल्यो खास्ती काडच्यो पडटात हाचो अदमास ना केल्लो बरो. केन्ना- केन्ना शिक्षीत धड- धाकट आशिल्ले मनीस लेगीत आपली जीण सावरूंक शकनात. निरास जावन भोंवतात आनी आपल्या नशिबाक दुशणां दिवंक लागतात. आतां हेंच पळयात देस स्वतंत्र जावन 75 वर्सां पुराय जालीं तरी कांय लोकांच्या नशिबांत अन्न, वस्त्र आनी आलाशिरो अजून ना. हाका कितें म्हणचें ? तांच्या नशिबाचो दोश काय हो, दुशण कोणाक दिवंचें, सरकाराक कांय तांच्या जल्मदात्याक? सरकारान सगल्यां खातीर वेग-वेगळ्यो येवजण्यो तयार केल्ल्यो आसता. सरकाराचें कामच तें जाचो लाव लोक घेवंक लागिल्ल्यान अन्न आनी वस्त्र हे प्रस्न तरी बर्‍या पैकी सुटिल्ले दिसतात. तशेच आर्थिक कमजोर गटा खातीर लाइफ इन्सूरंसाची (लो इन्कम ग्रूप हाउसींग स्कीम) जाचो आधार घेवन घर घेवप सोपें जालां. हाचो अर्थ बेघर आशिल्ल्यांचो आंकडो कमी जाला असोय न्हय. तो आंकडो वाडत आसा.
दोन वर्सां पयलीं पुराय देसातली परिस्थिती बिकट जाल्ली. तांतूत गोंयकार समाज लेगीत घुसपल्लो. सगल्यांची आर्थिक परिस्थिती निश्चीतच फिसकटिल्ली. तांची निसरलेली गाडी रुळार परती आयल्या काय ना हाचीय आमकां जाण ना, पूण मनशाच्या खाशेलेपणाची जाण आमकां आसा. मनीस म्हणटा तो प्राणी केन्ना वगी बसपी न्हय. उदकांत बुडटा तो जसो हातपांय मारून तडीक येवचो यत्न करता. तशी शी मनशाची अवतिकाय जाल्ली आसा. एक प्रस्न सोडयता म्हणसर दुसरो प्रस्न हाजीर. तो निभयता म्हणसर तिसरो तयार. तरी लेगीत आपले परीन संकश्टांतल्यान भायर सरपाचो यत्न मनीस करीत रावतात काय ना ? हीच तर जिविताची खासीयत.
आमचें गोंय तशें ल्हान राज्य. पूण पर्यटनाचे नदरेन व्हड. देसी- विदेशी पर्यटक हांगा मौज- मस्ती करूंक येतात. सरकाराक आनी वेवसायिकांक येणावळ मेळटा. पूण आम आदमीक कितें मेळटा आसत तर ती म्हारगाय, प्रदुशण आनी मनस्ताप. पर्यटनाक लागूनच हांगा जिणें गरजेच्या वस्तुंचें मोल दिसान दीस वाडत वता. हाचो फटको पुराय गोंयकार समाजाक बसता म्हणल्यार म्हजी चूक जावची न्हय. गोंयकारांचीं बोल्सां रिकामी जावपाक आनीक एक कारण म्हणल्यार गोंयचे लोक उंचेल्या पावंड्याचें जिवीत जगतात. पयशेय चड खर्च करतात. खाणां जेवणां आनी फोल्गां मारपाचे बाबतीत तर अश्शे दुडू मोडपाक तयार आसतात. परिणाम खर्च देमायज आनी दुबळी आर्थिक परिस्थिती.
हांगा सरले तरनाटे शिकून सवरून रोजगार केन्ना मेळटलो हाची वाट पळयत बसतात. पूण तांच्या हाताक फकत निर्शेणी शिवाय आनीक कांय येना. नोकरभरती मुयेच्या गतीन जाल्ली दिश्टी पडटा. कांय सरकारी क्षेत्रांत नोकर भरतीची प्रक्रिया सुरू जाल्या पूण शिक्षण क्षेत्रांत शिक्षकांचो उणाव आसा तो अजून पुराय जाल्लो दिसना. गोंयच्या तरनाट्यांक फावो सारक्यो नोकर्‍यो मेळना जाल्ल्यान ते विदेशांत धांव मारतात हाचे कितें? रस्ते रुंद आनी नितळ जावंक लागल्यात, पूण अपघातांचो आंकडो वाडला. हाकाय सरकाराक दोश दीत रावतले? आमी सिवीक सेन्स केन्ना शिकतले तर? नितळसाणीचे बाबतीत आमी गोंयकार अजून शिक्षीत जावंक नात, अशें दिसता कारण कोयरा आयदना दवरिल्ली आसतना कोयर जळीमळीं पातळिल्लो दिसता.
गोंय मुक्त जावन साठ वर्सां जाली तरी तेच प्रस्न, त्योच समस्या आनी त्योच चिंता गोंयकारांक सतायत आसता. त्यो सगल्यो चिंता पयस जावन तरनाट्यांक जिणेचो स्वाद घेवंक मेळटलो काय ना हो चिंता करपा सारको प्रस्न आमचे मुखार उबो रावला. कारण जनतेन वेंचून दिल्ले लोकप्रतिनीधी हेवटेन तेवटेन उडयो मारूंक लागतात तेन्ना मतदार राजान कोणाच्या तोंडाकडेन पळोवंचें होय प्रस्न अनुत्तरीत उरता. मराठीत एक म्हण आसा ‘दुरून डोंगर साजरे’, ती गोंयाक लागू जाता. जितले सोबीत आनी सुंदर गोंय भायल्यान पळोवंक दिसता तितलेंच तें भितरल्ल्यान सामकें पोखरून खालां. केन्ना आनी कोणे हें कोडे गोंयकार सोडवपाचो यत्न करीत रावतात. पूण यश मात कशेंच येना.

एच. मनोज
9822441417