भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पूण स्थलांतरीतांनी बळकायिल्ले जमनीचेर बांदिल्लीं घरां कायदेशीर करप हो राजकारणी लोकांनी वोटबॅक अखंड दवरपा खातीर केल्लो अट्टाहास अशीच लोकांची भावना आसा.
जमनीचे बाबतींत सिंधुदुर्ग, बेळगांव आनी कारवार जिल्ह्यांच्या अर्दा परसूय कमी आकार आशिल्ल्या गोंयांत उदरगतीची गंगा पावल्या. वेगवेगळे प्रकल्प आयल्यात आनी ताचे परस बरेच कागदाचेर आसात. प्रकल्पाचे उदरगती खातीर जाय आशिल्लें मनीसबळ गोंयच्या थळाव्या लोकां वरवीं पुराय करप शक्य ना. आयज लेगीत उद्देगीक उदरगत प्राधिकरणान चलयिल्ल्या वेवसायांत महाराष्ट्रांतल्या चिपळुणांतले तरणाटे उत्तर गोंय जिल्ह्यांतल्या आस्थापनांनी काम करतात, जाल्यार कर्नाटक आनी केरळांतले तरणाटे दक्षीण गोंय जिल्ह्यांत काम करतात. गोंयांतल्या क्रिस्तांव समाजांतले आनी तांच्या खांदाक खांद लावन हिंदू समाजांतले तरणाटेय परदेशांत नोकरे खातीर धांवतात. वेवसाय आनी अर्थीक उदरगती खातीर जंय बरें मेळटा, थंय वचपांत कांयच चूक ना. खरें म्हणल्यार सरकारी नोकरी सोंपेपणी मेळप वा तुमी खर्च केल्ल्या शिक्षणाच्या दर्ज्याची नोकरी मेळप अशक्य आसा. शिक्षणार सोब सारकी खाजगी नोकरीय मेळप कठीण. ती मेळत म्हूण शाश्वतीय ना. वाडटी म्हारगाय आनी येरादारी, च्या- जेवणाचो खर्च हांचो ताळमेळ पगारांतल्यान जावप शक्यूच ना. अशा वेळार परदेशांत पगार बरो आसता. थंय काम करपी मनीस बळिश्ट आनी भलायकेन बरो आसल्यार कामाचे वेगवेगळे पर्यायूय मेळटात. जिणेचो दर्जो उंचेलो आसता. पगारांत फटवणूक उणी जाता, गोंयांत, देशांत पंदरा वर्सां नेटान काम केल्यार लेगीत निवृत्ती मेरेन घामा- कश्टांचो बरो पोटलो मेळप अशक्य.
ह्या कारणाक लागून गोंयचे थळावे तरणाटे नोकरे खातीर परदेशांत वतात. मजा मारपाक न्हय हें लक्षांत दवरचें पडटलें. हाताच्या बोटांचेर मेजपाक मेळटले अशे गांवगिऱ्या वाठारांतले तरणाटे पर्याय नाशिल्ल्यान खाजगी उद्देगीक वसणुकांनी, आस्थापनांनी वेगवेगळ्या कारणांक लागून काम करतात.
परदेशांत नोकरी करपाक वचपी गोंयकारांक आपले आवयभुंयेचो आदर आसता, आपलेपण आसता, पूण भायर वचपा बगर तांचे कडेन पर्याय नासता. गोंयचे कामगार नोकरे खातीर परदेशांत वतात आनी गोंयच्यो कंपनीं कामगारां खातीर हेर राज्यांतल्या मनीसबळाचेर आदारून आसात, हें खरें.
आयज 17 लाख लोकसंख्या आशिल्ल्या गोंयांत तीन ते चार लाख भायले लोक नोकरे खातीर आसात. तांच्या कुटुंबांतल्या वांगड्यां मदीं एक बायल आनी एक भुरगो गृहीत धरल्यार उणेच 7 ते 8 लाख स्थलांतरीत जाले. सुसेगाद गोंयकार ‘पात्रांवा’ चे पारंपारीक भुमिकेंतल्यान भायर सरना. तो घराचे पडवेंत बिराड दवरता. आयज गांवगिऱ्या वाठारांनी सादे कुडीचें उण्यांत उणें भाडें 2500 ते 3000 रुपया आनी शारांत 10 ते 12,000 रुपया. म्हणून उद्देगीक वसणुकेंत काम करपी चार आंकवार तरणाटे एकेच कुडींत रावतात आनी भाडें वांटून घेतात. भाड्याक घेतिल्ल्या कुडींची मागणी चड आनी उपलब्धताय उणी अशी आयज गोंयांत परिस्थिती आसा.
सैमाचो नेम आसा की अनवळखी आस मेरेन ‘चार आण्याची कोंबी आनी बारा आण्याचो मसालो’ प्रमाण, काम करता त्या वाठारांत पयशांची उधळपट्टी जाता आनी जम बस मेरेन ती करचीच पडटा. मागीर हातूंतल्यान सुटका मेळोवपाक पर्याय सोदपाचें काम सुरू जाता.
ह्या पर्यायांत पयलो एजंट म्हणल्यार राजकारणी. मतदार म्हळ्यार राजकारण्यांचो ऑक्सिजन. तो चालू दवरपा खातीर पयलीं मतदाराची स्थापणूक करप म्हत्वाचें. परराज्यांतले मतदार आनी तांचें कुटुंब अशा राजकारण्यांचे मिंधे जातात. पिळग्यान पिळग्यो. अशा मतदारांच्या तकलेचेर सतत बेकायदेशीरपणाची तरसाद हुमकळत आशिल्ल्यान ते गोडाचे धेपेक दसून रावपी दोमळ्यां भशेन राजकारण्याक एकनिश्ठ रावतात. कारण तो राजकारणांतल्यान भायर पडलो जाल्यार बेकायदेशीर बांदावळीचेर बांदिल्लो संवसार कोसळपाची भिरांत आसता. असो भंय आशिल्लें कुटुंब धीरा खातीर दुसरें कुटुंब हाडटा. मागीर थंय वस्ती जाता आनी राजकारण्यां खातीर मतदाररुपी ऑक्सिजन.
गोंयांत वेगवेगळ्या कागदपत्रांच्या आदाराचेर कोमुनिदाद जमनींत घरां आशिल्ल्या थळाव्या लोकांचो राबितो सत्यापीत करतना ग्रामसभेन भौशीक चर्चा करून त्या जमनींत सुमार १९८० सावन आसात त्या थळाव्या लोकांच्या घरांक न्याय दिवचो.
सादारणपणान 1981 उपरांत गोंयांत उद्देगीक वसणुको सुरू जाल्यो आनी हेर राज्यांतले लोक गोंयांत येवन रावतकच 10 वर्सां परिस्थितीचो अदमास काडले उपरांत राजकारण्यांच्या गळाक लागले. तांणी सरकारी आनी कोमुनिदादीची जमीन जप्त करून बेकायदेशीर घरां बांदलीं. तांकांय तोच न्याय दिल्यार मागीर बेकायदेशीर बांदकामाक संबंदीत आशिल्ले वेगवेगळे कायदे तरी अस्तित्वांत कित्याक दवरप? परकी लोकांनी स्वताच्या जमनींत बेकायदेशीर बांदकाम केल्ल्याचे दावे न्यायालयांत पिळग्यांनी चलत आयल्यात. चार पिळग्यो देमान झगडून सोंपल्यात तांकां हे राजकारणी कशे न्याय दितले?
कोमुदिदादच्या जमनीचेर काणकोणच्या लोकांनी बांदिल्लीं घरां कायदेशीर करपा खातीर ते मानादीक मुख्यमंत्री सावंत हांकां मेळ्ळे. शिश्टमंडळांतले लोक थळावे आशिल्ले, ते गोंयकार आशिल्ले, तांकां न्याय मेळप हें गोंयकारपणाचें एक लक्षण थारतलें, पूण स्थलांतरीतांनी बळकायिल्ले जमनीचेर बांदिल्लीं घरां कायदेशीर करप हो राजकारणी लोकांनी वोटबॅक अखंड दवरपा खातीर केल्लो अट्टाहास अशीच लोकांची भावना आनी मत आसा.
पुर्तुगेजांनी गोंयचो एक इंच लेगीत परकी लोकांक विकलो ना (खरें म्हणल्यार महाराष्ट्र आनी कर्नाटकाचेर ईस्ट इंडिया कंपनीचो (ब्रिटीश) शेक चलतालो.) पूण आयज गोंयकारांनी गांवकारांची मालकी आशिल्ली कोमुनिदाद जमीन कायदो करून मिठाये सारकी वाटल्यार भुंयपूत भुंयहिन जातले.
कुळ -मुंडाकार कायद्याक 59 वर्सां जालीं. कांय कुळांची नोंद गैरमार्गान जाल्या. पयलीं कुटुंबांतल्या एकाच मनशाचें नांव नोंद जालें. कारण विस्वास आशिल्लो. नांव लागलें तरी कुटुंबांतल्या हेर वांगड्यांक तो फटोवंचो ना हो विस्वास. आयज तांचे वारस कुटुंबांतल्या हेर व्यक्तींक जमनीचो हक्क ना म्हूण सांगतात.
कुळाक कुळ जाहीर करपाक मामलेदारा कडेन दावो करचो, मागीर खंयच्या दस्तावेजाच्या आदाराचेर त्या जमनीचो ‘कब्जेदार’ धनी म्हूण नोंद जाली? सरकारान हाचे खातीर पसून कायदो हाडचो. लोकांची जमीन सरकारान लोकांच्या फायद्या खातीर घेतली, कांय जाणांक जमनी खातीर पयशे मेळूंक नात, ते मेळोवपा खातीर असोच कायदो हाडून घेवचो. देवा, राजकारण्यांक बरी बुद्द दी रे बाबा!
व्यंकटेश नायक
77450 37118
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
