भांगरभूंय | प्रतिनिधी
समाजाची उदरगत सादपी तरणाट्यां खातीर जायतीं मळां उक्तीं जाल्यांत. साबार मळांनी वावरून तरणाटो अापले उदरगती वांगडाच समाजाचीय उदरगत सादूंक तळमळीन वावुरता. ते खातीर फावो तें शिक्षण घेवन तीं तीं मळां विकसीत करपा खातीर खरपणान यत्न करीत आसा. नव्या नव्या उपक्रमांचो लाव घेवन नव्या तंत्रगिन्यानाचो अभ्यास करीत ते वरवीं आपलो फुडार पर्जळीत करपाचे नदरेन तयारी करता. नव्या संदीचोय तो लावूय घेता. पूण येवजिता तशें घडना. तांच्या सपनांतलें चित्र वास्तवांत येता, पूण त्या चित्रांत रंग भरपाक आडमेळीं उप्रासतात. तेन्ना मात रंगाविणे अापले जिणेचें चित्र पळयतना तरणाटो खंतीत जाता. ही ताची परिस्थिती पळोवं नज जाता. तरणाट्यांची ही गत जावपाक कारणांय विचार करपा सारकीं अासात. ताचेर तरणाट्यांची उदरगत जावपाक बुन्याद अाशिल्ल्या भोंवतणच्या समाजान बारकायेन विचार करपाचो आसता. तशें घडटा व्हय अायज!
गोंयांत ज्यो नामनेच्यो अश्यो आधुनीक उद्देगीक वसणुको आसात तातूंत वेर्णां, कुंडय, खोर्ली-म्हापशें, खोर्ली-तिसवाडी, कुंकळ्ळे, मडकय, काणकोण, दिवचल, होंडा ह्या वसणुकांनी जे प्रभाग आसात वा येतात, त्यो फॅक्टरी, कारखाने येतात ते चडशे आपल्या राज्यांतल्या उद्देजकांचे आसतात. ते आपआपल्या प्रकल्पा भोंवतणी फावो ती वंय सोदून आपआपले उद्देग घटमूट आनी सुरक्षीत दवरतात.
गोंयांत नवे प्रकल्प येवपाचे आसात म्हणून कळटकच ताची खबर रोखडीच चोय दिकांनी पावता. ते प्रकल्प गांवांत येतात म्हूण कळटकच थळावे अापल्या फुडाराचो विचार करून आपणाक तातूंत नोकरी मेळटली हे आशेन वाट पळयतात. तातूंत सुवात म्हणून यत्नूय चालू दवरतात. पूण ते प्रकल्प गांवांत बसका घेतकच मात उरफाटेंच घडटा. थळावो त्या परकी प्रकल्पाक अपात्र थारता आनी परतून एकदां शिक्षीत आसूनय बेरोजगार रावपाक प्रवृत्त थारता. परिस्थिती फक्त शिकिल्ल्यांचेरच येता अशें ना. ते पंगतीत जायते उणे शिकप आशिल्ले तरणाटेय आस्पावतात.
जायत्या जाणांचो एक शीण अासा. ते म्हणटात गोंयचे तरणाटे जड कामां करिनात. कश्टांचीं कामां करिनात. हो शीण खरो आसा अशेंय मनाक दिसता. गोंयच्या उद्देगीक वसणुकेचेर नदर मारल्यार तातूंत काम करप्यां मदीं कामगारांत गोंयच्या तरणाट्यांचो आंकडो साप्प उणो दिसता. गोंया भायलेच चड तरणाटे चड प्रमाणांत आस्पाविल्ले दिसतात.
सरकारी नोकऱ्यो मेळोवपाक वशिलो, सल्लोय गरजेचो. जाचे कडेन वशिल्याचें पत्र ना तो आयज शेणलो. ती परिस्थिती नकळटां इमानदार अानी नम्र तरणाट्यांचेर घुस्मटमारीची पाळी हाडटा. तांचे वयलो पेंच वाडटा. त्या पेंचात आसतना त्या तरणाट्यांची थाकाय दिवपी, आदार दिवपी सक्षम प्रक्रिया घडना. घडटा आसत जाल्यार तांका पिळपाची प्रक्रिया घडटा. हाचेर समाजीक संस्थांनी नदर दवरपाची गरज आसता. पूण तशे घडिल्लेंय दिसना. समाजांत शीण मात आयकूंक येता. तो म्हणल्यार, थळाव्या तरणाट्यांक उद्देगीक वसणुकांनी कामां नाकात.
उद्देगीक वसणुकेंतल्यान कांय कारखानदारांचें, उद्देजकांच्या म्हणण्या प्रमाण थळावे तरणाटे कश्टांची कामां करपाक तयार जायनात. दितात तो पगार तांकां उणो दिसता. उण्या पगारांत काम करपाक तांकां लज दिसता. निरुपायान ते कामार अायलेच जाल्यार चड दीस तिगनात. तांचे उरफाटे परप्रांतीय तरणाटे, अापल्या पोटा खातीर संवसाराची सपनां सत्यांत हाडपा खातीर निश्चेवान मेळटा तें काम कितल्याय कश्टांचें करपाचो हावेस बाळगूनच गोंयांत येतात. आपल्या कुटुंबां वांगडा रावून मजा करपाच्या दिसाचो हावेस बाळगिनासतना अायची रोटी कशी मेळयतलो हे विवंचनेत मेळटा तें काम अांगार घेवपाची तयारी करूनच येतात. आपल्या शिक्षणाची, कुडीचो विचार करिनासतना लज कुशीक दवरूनच ते एकेच कुडींत सात-अाठ जाण रावतात. आपले आवडीचीं पक्वानां खावन ते दीस सारिनात. जोडिल्ले जोडींत बचत कशी करूं येता हे गजालीचें नियोजन ते करतात. आनी उण्या दर्जाच्या पांवड्यार ते अापली पत सांबाळून रावतात. पूण थळावे तरणाटे अशे तरेन विचार करपाक उणे पडटात. लजेक गेल्यार पेजेक पावना ही म्हण खबर अासूनय कामाक वचपाचे टाळटात. हे खंय मेरेन योग्य?
खंयच्याय प्रकल्पाक, उद्देगाक राज्यांत भितर सरपाक थळाव्यांची मान्यताय घेवची पडटा. ती मान्यताय दिता आसतना त्या उद्देगा वरवीं राज्याक, पालिका, पंचायतीक कितें लाव जातलो हे विशीं संबंदीत पयली येवजितात. ह्या वेळार थळाव्यांक रोजगार दिवपाची अटय उद्देजक वा प्रकल्पकार मानून घेतात. मात भितर रिगले उपरांत ते थळाव्यांचे हीत विसरतात. कामगारांची भरती करून घेतना थळाव्यांक नदरे अाड करून अापले रूप बदलतात. संबंदीत कामांतली कुशळटाय आशिल्लेय आमकां जाय ही बंधना घालीत थळाव्यांक कुशीक दवरतात. तांकां कांय काळाचें प्रशिक्षण दिवन उपरांत सेवेंत कायम स्वरुपी करपाकय आस्थापनां उद्देजक, कारखानदार रस दाखयनात. हे प्रक्रिये कडेन वा प्रक्रिये वेळार राज्य, पालिका वा पंचायत नदर अाड करता आनी ह्याच कारणाक लागून थळावो तरणाटो बेरोजगार उरता. अापले भुंयेर परकी येवन आपणाक हुबंत उडोवन तांची भाकरी भाजून घेता हें मोन्यांनी, उकत्या दोळ्यांनी पळयत रावता. तांकां ह्या वेळार कोणाचोच आदार कित्याक मेळना?
अशे तरेचें चित्र थळावो तरणाटो कितलो तेंप पळयत रावतालो? अापली रोटी रोजी चलोवपाक येता ते परिस्थितीक तोंड दिवपाची तयारी केन्ना करतालो काय?
उल्हास यशवंत नायक
80100618667
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
