भांगरभूंय | प्रतिनिधी
नामनेचे शास्त्रज्ञ डाॅ. जयंत नारळीकर काल संवसाराक अंतरले. ताचे विशीं….
संवसारीक नामनेचे खगोल- भौतिकशास्त्रज्ञ आनी विज्ञान कथा लेखक पद्मविभूषण डॉ. जयंत नारळीकर हांच्या मरणाक लागून एक बहुप्रतिभाशाली व्यक्तिमत्व संवसारांतल्यान ना जालां.
डॉ. नारळीकर हांचो जल्म 19 जुलय 1938 दिसा कोल्हापूर शारांत जालो. तांचे बापूय रॅंगलर विष्णु वासुदेव नारळीकर हे नामनेचे गणितज्ञ आशिल्ले. वाराणसीच्या बनारस विद्यापीठांत ते गणित विभागाचे मुखेली आशिल्ले जाल्यार तांची घरकान्न सुमती संस्कृत विद्वान आशिल्ली. वाराणसींत शाळेचें शिक्षण पुराय केल्ल्या जयंत नारळीकर हांणी 1957 वर्सा विज्ञानाची पदवी मेळयली. (बीएस्सी). उपरांत तांणी बी.ए., एम.ए., पी.एच.डी. पदव्यो मेळयल्यो. तशेंच रँगलर आनी खगोलशास्त्रा खातीर टायसन पदकां आनी हेर जायते पुरस्कार तांकां मेळ्ळे.
पीएचडी मार्गदर्शक डॉ. फ्रेड होयल हाचे वांगडा तांणी स्थिर अवस्था सिद्धांताचेर संशोधन करून संवसारीक नामनेच्या बिग बॅंग सिद्धांताक आव्हान दिवपी नवो सिद्धांत तयार केलो. 1966 वर्सा नारळीकर हांचें मंगला राजवाडे (गणितशास्त्रज्ञ) हिचे कडेन लग्न जालें. तांकां गीता, गिरिजा आनी लीलावती ह्यो तीन चलयो. 1972 त नारळीकर मुंबय परतले. थंय तांणी टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्चच्या खगोलशास्त्र विभागाचे मुखेली म्हूण काम सांबाळ्ळें. 1988 वर्सा पुण्यांतल्या आयुका संस्थेचे संचालक म्हणून तांची नेमणूक जाली.
डॉ. नारळीकर हांणी पांच दशकां परस चड काळ खगोलशास्त्र आनी भौतिकी ह्या विशयांत संशोधन केलें. त्याच वेळार तांणी पुस्तकां बरोवपाचें काम चालूच दवरलें. डॉ नारळीकर हे खऱ्या अर्थान साहित्यीक नासले तरी तांची बरपावळ दर्जेदार साहित्या परस उणीं ना. विज्ञान कथा सारक्या वेगळ्या प्रकाराची मराठी साहित्यांत वळख करून दिवपाचें व्हडलें काम तांणी केलें. विज्ञान सारको एक कठीण विशय ललीत साहित्याच्या रुपांत मांडून तो सामान्य वाचप्याक सुलभ करपाचें कठीण काम तांणी हातांत घेतलें. तांच्या विज्ञान लेखनाक लागून आनी मनरिजवण करपी विज्ञान कथांक लागून बरेच विद्यार्थी विज्ञानाच्या मोगांत पडले. खगोलशास्त्रांत सतत संशोधन करतना डॉ. जयंत नारळीकर हांणीय बरोवपाचें काम चालूच दवरलें. ताणें विज्ञानीक कथा बरयल्यो. यक्षाची देणगी, अंतराळवीर, भस्मासुर, टायम मशिनाची किमया, प्रेषित, अभयारण्य, याला जीवन ऐसे नाव, वामन परत आला, गणितातील जमतीगमती, नभात हसरे तारे, नव्या सहस्रकाचे नवे विज्ञान, विज्ञान आणि वैज्ञानीक, विज्ञानगंगेचे अवखळ वळणे, विज्ञानाची गरुडझेप, आनी विज्ञानाचे रचयिते हीं ताचीं पुस्तकां विज्ञान नामनेक पावलीं. हीं पुस्तकां तांच्या दर्जेदार साहित्याची एक व्हड देख. ‘तीन नगरातील माझे विश्व’ हे तांचें आत्मचरित्रूय गाजलें. ‘यक्षाची देणगी’ ह्या तांच्या पयल्या पुस्तकाक महाराष्ट्र सरकाराचो पुरस्कार फावो जालो.
खगोलशास्त्र सामान्य मनशाक समजून घेवपा सारकें करपाचो यत्न तांणी जायतीं वर्सां केलो. तांणी आपल्या बरपावळीं वरवीं अंधश्रद्धा ना करपाचो यत्न केलो. 94 व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष म्हणून ते वेंचून आयिल्ले. डॉ. नारळीकर सारक्या बहुप्रतिभाशाली व्यक्तीचे प्रतिभेचो तो एक गौरव आशिल्लो. डॉ. नारळीकर हांचे सारको वरिश्ठ विज्ञान लेखक संमेलनाचो अध्यक्ष जाल्ल्यान विज्ञान साहित्याक चड प्रतिश्ठा मेळ्ळी. तांणी साहित्य संमेलनाचें अध्यक्षपद विज्ञानाचो प्रसार करपाक आनी तरणाट्या पिळगेंत शास्त्रीय नदर निर्माण करपाक खूब उपेगी पडलें. डॉ जयंत नारळीकर हांकां नमळायेचीं आर्गां.
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
