भांगरभूंय | प्रतिनिधी
म्हज्या ल्हानपणान आमचीं 4-5 गोरवां आशिल्लीं. काळी गाय, धवी गाय आनी तांचीं भुरगीं-बाळां. आमकां म्हणजे म्हज्या 2 मावशे आनी एक मामे भयणीक, सगल्यांक सुटये दिसांनी शेणी थापपाचें काम करचें पडटालें. आरे! काकूट बाबड्यांची अशें कोणाक दिसची गरज ना. तेन्ना आमच्या भोंवतणचीं तरी चडशीं भुरगीं असलीं कामां करतालीं. ह्या आनी अश्योच सैमांतल्यो गजाली वापरून, सैमाचो मान राखून, दिसपट्टेची जीण सोंपी करपाक केल्ल्या वावराचो आमच्या मनीस म्हण घडणुकेंत म्हत्वाचो वांटो आसा, हें आयज लक्षांत येता.
सकाळीं उठून शेण एकठांय करप, ताचें मातशें उदक, थोडो भाताचो कुंडो (rice husk) बी घालून मोटेशे गुळे करप. ताका भायल्यान सुको कुंडो लेपडावप. आमच्या भाटा फुडल्या रस्त्या पलतडीं, झाडा नाशिल्लें, कड्डान भरिल्लें, एक उगतें मळ आशिल्लें. ताका चोयवशींनी फातरांचो गडगो घातिल्लो आशिल्लो. डायरेक्ट वत लागून शेणी बेगीन आनी बऱ्यो सुकतात म्हण आमी आमच्यो शेणी थंय व्हरून थापताली. कम्पावंड आसल्या कारणान शेणी इबाडपाचोय भंय नसतालो.
शेणी थापप म्हणल्यार जमनीर वा जमनीवेल्या कड्डार शेणाच्या गुळ्याक गोल आकारान थापटप. क्रियेटीव टायमपास म्हण सरभोंवतणच्या जंगलीं फुलां-पानांची सजावटय आमी आमच्या शेणींचेर करतालीं. दुसऱ्या दिसा ह्यो शेणी परतूच्यो पडटाल्यो. मागीर दुसरे वाटेनूय शेणी बऱ्यो सुकताल्यो. ह्यो सुकिल्ल्यो शेणी मागीर सुक्या जाग्यार एका वयर एक दाळून दवरतालीं. पावसान न्हावपाचें उदक तापोवंक आनी गरज पडल्यार जेवण करपाचे चुलींतय बी जळव म्हण हांचो वापर जातालो.
तर सकाळ फुडेंच आमची टोळी माथ्यार शेणाच्या गुळ्यांचे पांटले चडोवन शेणी थापपाक वताली. कपड्याची चुंबळ माथ्यार दवरून ताचेर शेणींचो पांटलो दवरतालीं खरी, पूण तरीकय माथें कड्डताले. तकलेच्यो शिरो शेणाच्या पांटल्याच्या भारान पिंदून वता काय दिसता इतलें सणसणटालें माथें! केन्ना एकदा माथ्यावेले पाटे सकयल आपटी मारता काय जाताले.
देखूनच, आयजय जेन्ना जेन्ना हांव माथ्यार व्हडलें पाटे, साक वा हेर वजन दवरून वचपी कोणाकूय पळयतां, तेन्ना ताचें माथें कशें कड्डता आसतलें, हाची जाणविकाय म्हाका जाता.
आयज सकाळीं अशेच झाडांक उदक घालताना माथ्यार व्हडलें पाटे घेवन भाजी विकपी भाजयेकान्न दिश्टी पडली. तकलेंत असोच विचार आयलो, जशी सुटकेसींक वा सुपरमार्केटांतल्या शॉपिंग ट्रॉलीक आसता तशी रोदां (tyre) आनी ओडून व्हरपाक लांब हॅण्डल हांच्या पांटल्यांक लावंक मेळ्ळीं जाल्यार? पूण तीं वजनाचो भार हलको करपी आनी बसींत वा टॅम्पोन पांटलो घालताना सोंपेपणान दोडून दवरपाक मेळपी अशीच आसपाक जाय. गरज पडल्यार पांटलो माथ्यारूय मारूंक मेळपाक जाय. कोणूय हांचेर विचार करीत काय?
सगलें जग कितलें फास्ट बदलता, पूण तळागाळांतल्या मनशांचें जग कितलीं वर्सां जालीं जंयच्या थंयच आसा. बदल जाल्यातय बी ते कांसवाचे गतीन. आमी उदकाचें बील, लायटीचें बील भरप, गवर्मेंट कार्यालयांतलीं कामां अश्यो कितल्योशोच गजाली एका मिनटान ऑनलायन, काय वेळा भितर करतात. पूण हींच कामां करपाक, लायटीचो आपालिपा आनी इंटरनेटाचे ‘नो सिग्नल’ आशिल्ल्या दुर्गम सालजिणी सारक्या गांवच्या दादीक दिसवड्याचेर उदक सोडून, चार बसी घेवन शारांत येवचे पडटा. आनी अर्दो आदेस लायलीन रावचे पडटा. ताका थाकाय दिवपा पासत किदें करपाक जाता काय हांचेर विचार जावंक जाय.
वावुरला वा काजूगोठो गांवान वचपाक वर देड वर चलचे पडटा. थंय कोणूय दुयेंत जालो जाल्यार ताका खुर्चेर बसोवन चार लोकांनी खांदार मारून रस्त्यार हाडून थंयच्यान हॉस्पिटलांत व्हरचे पडटा. काजूगोठ्यार गेल्ले कडेन एका भाऊन ताका अपेंडिक्स जाल्ली तेन्ना, खुर्चेर बसोवन हाडटना जाल्ल्या सोंसपा भायल्या वेदनांचें केल्ले वर्णन आजून म्हज्या आंगार कांटो हाडटा. जंय वैजकी मदत सोंपेपणान करप शक्य ना अशा दुर्गम गांवांनी ड्रोन, टॅलिमेडिसीन सारख्यो आर्विल्ल्यो सोई वापरून जीव वाचोवपाची तरी सोय करपाक मेळत काय हाचेर काम जावंक जाय. निदान नवे पिळगेच्या मनान तरी ह्या लोकांची जीण सोंपी करपा पासत किदें करपाक जाता हांचो विचार तरी येतलो हाची तजवीज करपाची जापसालदारकी आमच्या शिक्षण संस्थांची.
आमी गृहीत धरतात त्यो कितल्योशोच गजालीं मेळोवपा पसत खूब कश्ट काडटल्या मेरेन पावपाची निकड आमकां केन्ना दिसतली? नव्या संशोधनान अशा सामान्यांतल्या सामान्य मनशांच्या गरजांक प्राथमीकताय मेळपाक आनी कितलीं वर्सां लागतलीं?
सामान्य मनशांची जीण कितली सोंपी जाल्या, तंत्रगिन्यानान तांचे दिसपट्टे जिणेक कितलो स्पर्श केला, ताचे कश्ट कितले कमी जाल्यात, होच खरो आमच्या सारख्या गांवांत वसलेल्या देशाचे प्रगतीचो खरो मापदंड जावपाक जाय.
संगीता नायक
8805162600
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
