पुस्तकां कितें दितात?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

जिणेंत तुजी सगळ्यांत व्हडली पुंजी कितें अशें कोणेय विचारल्यार हांव सांगतलों – पुस्तकां. पुस्तकांनी म्हाका कितें दिलें हें विचारल्यार हांव गडबडटलों. कारण सांगू नजो इतल्यो गजाली तांणी दिल्यो. कांय दिसपी. कांय अमूर्त. कांय निकत्योच कळटात, कांय कळपाच्यो आसात.
पुस्तकांनी दिलो विश्वासी सांगात. पुस्तकां सारको इश्ट ना. व्हड- व्हड लेखक आमचे कडेन उलयतात. संवाद सादतात. आमकां जाय तेन्ना तांकां आपोवं येता. प्रज्ञावंत, प्रतिभावंत, हुशार, बुदवंत लेखकांचो हो सांगात भोव सूखदिणो. पुस्तकां विचार दितात. विचार करूंक लायतात. धीर दितात. मार्गदर्शन करतात. उजवाड दितात. मनीस खंय आपली चिंतपाची 80 प्रतिशें तांक जिणेंत केन्नाच वापरिना, अशें न्युरॉलॉजी विज्ञान सांगता. पुस्तकां वाचप्यान आपल्या मेंदवाची सुप्त क्षमताय चड प्रमाणांत वापरूं येता. पुस्तकां आमच्यो चिंतपाच्यो आनी येवजुपाच्यो कक्षा वाडयतात. जिणे कडेन वेगळ्यावेगळ्या कोनांतल्यान पळोवपाचें ओक्ल दितात. जिणेचेर सर्वार्थान रसीकपणान प्रेम करपाची कला पुस्तकां शिकयतात.
जिणेच्या प्रवासांत मोडणां येतात, चडट्यो देंवत्यो येतात, आडकाठयो आव्हानां येतात तांकां तोंड दिवपाचें धाडस पुस्तकां दितात. विद्वानांचे, विचारवंतांचे अणभवी विचार मुखार वच, चलत राव हें बळगें दितात. कठीण वेळार म्हाका हो अणभव आयला.
वेवसाय खंयचोय आसूं, ताका वाचन आसल्यार ताच्या
व्यक्तिमत्वाक एक चकाकी येता. खास करून लेखक, पत्रकार, वकील, नाटकाचो दिग्दर्शक हांणी कितलेंय वाचलें तरी थोडेंच आं ! तांच्या वेवसायांत पुस्तकां वाचप म्हणल्यार वेवसायाक घोळत दवरपी वंगण तेल कशें. कॅरमबोर्डार पावडर नासल्यार घुलो सोंपेपणान हालनात. तशींच लेखकांक, पत्रकारांक, संशोधकांक, अभ्यासकांक पुस्तकां टवटवीत दवरतात. लेखकाची भास तुकतुकीत, चकचकीत उरतली जाल्यार ताणें पुस्तकां वाचीत रावंक जाय. नवीं उतरां, नवी शैली, अभिव्यक्तीची नवी मांडावळ, नवे झरे, नव्यो कल्पना वाचनान स्फुरतात. संगितकाराक रियाझ, खेळगड्याक सराव तशें लेखक- पत्रकाराक जाय अखंड वाचन !
मोटे मोटे लेखक आमी वाचतात तेन्ना तांच्या व्यासंगाचो अणभव आमकां मेळटा. तांच्या बरपांतली संदर्भसमृद्धी आमचे दोळे दिपकावन सोडटा. आपूण कित्याक वाचतां हें सांगतना नामनेचे वकील सोली सोराबजी, पुस्तकांचो सांगात, ह्या निबंदांत बरयतात – ‘साहित्याचें वाचन म्हळ्यार बरें आनी परिपूर्ण कशें जगचें हें सांगपी एक मार्ग. आमच्यांत सदांच वसपी सौंदर्य आनी प्रेम दोळे उगडून पळोवपाक शिकयता तें म्हज्या नदरेन खरें साहित्य.
पुस्तकां परत परत वाचतना तातूंत सत्याचें नवें तास मेळटा. तें पेन्सिलीन वा तांबडे शाईन कुरू करून अधोरेखीत करूं येता वा रंगीत मार्करान रंगोवं येता. म्हणटकच दुसरे खेपे तीं संगीतमय अर्थपूर्ण, वाक्यां परत वाचूं येतात. पुस्तकां दुसऱ्याक वाचूंक दितना जतनाय घेवची. खूब खेपे तीं परत येनात. पुस्तकांचो वास नाक तृप्त करता. छापील पुस्तकांच्या कांय फायद्यां भितल्लो हो एक.
हांव कसल्याय विशयांवेलीं पुस्तकां वाचतां. पात्सो दवरूंक ना. वैचारीक चड आवडीचीं. कविता आवडटात. हिंदी कविता अपुरबायेच्यो. संतकविता आवडटात. कांय वळी आपोआप परत परत पाठ जातात. आवडूंक मात जाय. कळूंक मात जाय. जिरोवंक मात जाय. ह्या काव्य वळींनी जिणेंत आनंदाचो जो पावस हाडला, ताचें वर्णन उतरांनी करूं नजो.
नाटकां हीं पळोवपाचीं आसतात तें बरें आसा. पूण एक साहित्यीक आनी नाटककार म्हूण हांवें खूब नाटकां वाचलीं. नाटकां वाचपाकूय एक मजा आसता. आपल्या मनाच्या रंगमंचाचेर आमी वाचतात तें नाटक घडटना पळेतात. थंय दृश्यां उदेत आसतात. चित्रपट कसो. पयलीं कांय नाटकां मेळचनाशिल्लीं. आतां ह्यो संहिता पीडीएफ रूपांत इंटरनेटाचेर मोफत डावनलोड करूंक मेळटात. ह्या मूळ इंग्लीश आनी आनी इंग्लीशींत अणकारिल्ल्या हेर विदेशी भाशांतल्या नाटकांतल्यान संवादाचे शक्तीचे जायते प्रवाह शिकूंक मेळटात. वाचनाची शक्ती ती ही. तीं आमकां वयर उखलीत आसतात. आमीच तांकां वेंगांवक जाय.
आमी पुस्तकां वाचपाची प्रेरणा दुसऱ्यांक दिवंक जाय. हो यज्ञ पेटतो दवरूंक जाय. पण्टेन पण्टी पेटोवची. दुसरे पण्टेन तिसरी पण्टी पेटोवची तसो हो यज्ञ वाडत वचचो. ज्ञानाचो उजवाड चोंय दिशांनी फांकत वतलो.

मुकेश थळी
फोंडें