भांगरभूंय | प्रतिनिधी
ताका कोंकणी भाशेचो मोग. ताच्या साहित्यीक वावराचो वयर उल्लेख जालाच, तरी कोंकणी भास रसरशीत जावंक आनी ती फुडले पिळगेक सांभाळून उरूंक तो भारीं वावुरता.
पाद्र मानुयल गोम्स, गोंय- दामांव म्हाधर्मप्रांताचो एक हुशार आनी जबाबदारेचो याज्ञीक. हालींच ताच्या 70 व्या जल्म दिसा निमतान गोंयच्या वेग-वेगळ्या व्यक्तिंनी फादराच्या जिविता वयर मांडिल्ले अणभव एकठांय करून फाऊस्तो वी. दा कॉस्ता हाणें संपादीत केल्लें ‘पाद्र मानुयल पी गोम्स: उलोवप उणें, वावर चड’ हें पुस्तक उजवाडा आयलें. पाद्र मानुयलान आपल्या कार्यांतल्यान आनी लिखणेंतल्यान दाखयल्ली श्रेश्ठताय ह्या पुस्तकांत वाचूंक मेळटा. हें पुस्तक दाल्गादो कोंकणी अकादेमीन आपले ‘म्हालगड्या बरयणारांचो भोवमान’ हे येवजणे खाला उजवाडायलां. ताचें सोबीत कवर विली गोयसान चित्रायलां जाल्यार पणजेच्या ड’स प्रिंटर्सान तें छापलां. ह्या 92 पानांच्या पुस्तकाचें मोल फक्त 100 रुपया आसा आनी ताका गोंय- दामांव म्हाधर्मप्रांताचो बिस्प भोवश्रेश्ठ फिलीप नॅरी कार्डीनल फेर्रांव हाचो आशिर्वादीत संदेश लाभला. शेवटाच्या पानांनी फादराच्या जिविताची म्हायती, पदां आनी जबाबदाऱ्यांची वळख दिल्या आनी ते उपरांत कांय रंगीत यादस्तीक फोटू पळेवंक मेळटात.
पाद्र मानुयल गांवान बाणावलेचो. ताणें बिस्पाच्या घरांत वेग- वेगळ्यो झुटयो निबयल्यात. ते शिवाय बरींच वर्सां पडून आशिल्लें पुराय क्रिस्ती पवित्र पुस्तक कोंकणींत अणकारपाचें मोट्टें काम 2002 वर्सा ताच्या हातांत घाल्लें तें ताणें 2006 वर्सा सोंपयलें. आयज ताच्यो लाखांनी प्रती खपतात ही अभिमानाची गजाल. पाद्र मानुयल एक बरो आदर्श याज्ञीक, शिकोवपी, बरोवपी, अणकारपी, मार्ग्दर्शक, नाटककार, सैम- मोगी, मनशाळ सभावाचो, उत्तम प्रॅगादोर (सेर्मांव सांगपी), भास मोगी- जाणकार म्हण ताची सिद्धी आसा. पुस्तकांतल्या बरोवप्यांनी हे ताचे गूण आपले नदरेंतल्यान व्यक्त केल्यात. दर एका बरपा फाटल्यान बरोवप्याचो फोटू आसा.
एक याज्ञीक
पाद्र मानुयल शेगुणांनी श्रुंगायल्लो ल्हानविकायेचो नमुनो. ताणें 27 आब्रील 1980 दिसा याज्ञीकाची माखणी घेतली. तो एक पाद्री आसतनाय बरो बरोवपी आनी अणकारपी उतरलो. पवित्र पुस्तक, रोमी मिसां ग्रंथ आनी वाचपां ग्रंथ हांच्या वावरांत ताणें अणकारांत आपली श्रेश्ठ्ताय दाखयली. आर्सेबिस्प राऊल गोन्साल्वीसाचो चिटणीस, दियोसिजन सेंटर फॉर बिबलिकल आपोस्तोलेट हाचो संचालक, म्हाधर्मप्रांताच्या फाब्रिका/ कॉफ्र/ काँफ्रारिया सचिवालयाचो चिटनीस, रायतुरचे सिमिनारींत शिकोवपी, सालिगांव सिमिनारीचो रॅकटर आदी वावर ताणें सांबाळ्ळो. याज्ञीक कसो ताणें साल्वादोर दो मुंदो, लोटले, बोरये अश्या इगर्जांनी सेवा दिले उपरांत तो आतां मांदूरचे इगर्जेंत वावुरता. बोरये आसतना फोंडें वाराडाचो विगार वार म्हणुनूय ताणें जबाबदारी निबयली. फादरान रोमांत वचून लिसेंसियेट इन चर्च हिस्टरी आनी मास्टर्स ईन स्पिरिच्युअल थियोलॉजी ह्या विशयांनीं पदव्यो मेळयल्यो.
एक शिकोवपी
पाद्र मानुयलान रायतुरचे सिमिनारिंत प्रिफॅकट आनी प्रोफॅसर म्हण पाद्री जातल्या जायत्या भुरग्यांक शिकयले. सालीगांवचे सिमिनारींत ताणें कोंकणी विशय शिकयलो. ओल्ड गोवाच्या पास्टरल इन्स्टिट्यूटांत ताणें ‘बायबल कुर्स’ घडोवन हाडले. बोरये इगर्जेचो पाद्र विगार जातकच बोरयेच्या लोकांक 15 दिसांचो कोंकणी कुर्स दिलो आनी कोंकणी गितां शिकयलीं.
एक बरोवपी
पाद्र मानुयलान सुमार 23 पुस्तकां बरयल्यांत तांतूंतलीं ताचीं म्हत्वाची जावन आसात ‘कोंकणी बागेंतलें पर्मळीत फूल’, ‘भाग्यवंतांचीं भागी पावलां ‘ (तीन पुस्तकांची सांखळ), ‘भासावणी’, ‘पवित्र पुस्तक कशें वाच्चें ‘, ‘रायतुरचे सिमिनारिचो इतिहास’, ‘बोरीं फिर्गजेचो इतिहास’, ‘देवाचीं वर्तीं विज्मितां ‘ आदी. हे शिवाय ताणें मासिकां/ पत्रांचेर लिखाण केलां आनी बरोवपी म्हूण आपलो छाप दवरला. ताणें कांय इंग्लेज पुस्तकांय बरयल्यांत. ताचीं पुस्तकां चडशीं धार्मीक आसात पूण तीं सगळींच धर्मांचेर बरयल्यांत अशें न्हय. तांतूंत सोद वावर, इतिहासीक विचार, अणकार, स्वबुद्ध, समाजीक विचार लेगीत आसा. ताका जायत्या राज्य पांवड्यावेल्या संस्थांचे पुरस्कार फावो जाल्यात.
एक अणकारपी आनी मार्गदर्शक
पाद्र मानुयलाची अणकार करपाची तांक खूब वर्ती. जायत्या भासांचें गिन्यान आशिल्ल्यान पवित्र पुस्तकाचें अणकार-काम ताका सोंपें जालें. जायते पावटीं उतरां घडचीं पडलीं, हाची पवित्र पुस्तकांत देख मेळटा. ताच्या भाग्यवंतांचीं भागीं पावलां ह्या तिनूय भागांनी जायतें अणकार-काम दिश्टी पडटा. तेच बराबर दूसऱ्याक बरें उतर दिवप, गरज ताका आधार करप, सल्लो दिवप, दयाळाय दाखोवप, अडचणी वेळार मार्गदर्शन करप हे ताचे आगळे गूण. ह्या विशयांचेर जायत्या बरोवप्यांनी आपलीं मतां मांडिल्लीं वाचूंक मेळटात.
एक सैम आनी भास-मोगी
पाद्र मानुयलाक झाडांचो खूब मोग. बोरये इगर्जे कडें ताणें वेग-वेगळ्या तरांची झाडां आनी फूल-झाडां रोयल्यांत, थोडीं जमनीर जाल्यार थोडीं वाजांनी. मांदुरूय ताणें सगळ्या वटांनी हरियाळी सांभाळून दवरल्या. नितळसाण आनी शिस्तिचेर तो खूब भर दिता. तसोच ताका कोंकणी भाशेचो मोग. ताच्या साहित्यीक वावराचो वयर उल्लेख जालाच, तरी कोंकणी भास रसरशीत जावंक आनी ती फुडले पिळगेक सांभाळून उरूंक तो भारीं वावुरता. तो रायतूरचे सिमिनारींत आसतना ताणें ‘जिवीत’ मासीक रचलें हो ताचो लिपिल्लो वावर. ताणें कोंकणी पुस्तक प्रदर्शनां घडोवन हाडलीं आनी पुस्तकां खपोवंक आधार दिलो. ताणें गोवा कोंकणी अकादेमीच्या इंग्लेज- रोमी कोंकणी शब्द- कोशाची तपासणी केल्या आनी आतां दाल्गादो कोंकणी अकादेमी उजवाडावंक आशिल्ल्या शब्द्कोशाचो तपासपाचो वावरूय ताकाच दिला. पाद्र मानुयल उग्त्या मनान आपलें गिन्यान वांट्टा, ती ताची खासियत.
सोंपयतना…
पाद्र मानुयल पी. गोम्स : उलोवप उणें, वावर चड ह्या पुस्तकांत फादरा विशीं जायत्या बरोवप्यांची गूण- गातीं बरपां आसात, तातूंतलीं पाद्र आवे मारिया, ब्रदर जॉन, आल्वारो, तोमाझीन्ह्य कार्दोजो, अपर्णा सुनील, विन्सी क्वाद्रूस, ब्रदर एवजेबियो, पाद्र टोनी सालेमा हांचीं बरपां वाचनीय आसात. हे शिवाय कोंकणी विचारवंत आनी स्तंभ लेखक उदय भेंब्रे हाच्या बरपाचे स्फुर्तेंतल्यान पुस्तकाक माथाळो मेळ्ळो अशें संपादक म्हणटा. अकादेमीचो अध्यक्ष सॅल्सो फेर्नांदीस आनी संपादक फाऊस्तो वी. दा कॉस्ता हांचेय विचार ह्या पुस्तकांत वाचूंक मेळटात. पाद्र मानुयल गोम्साचें चरित्र- पुस्तक जावपा सारको हो वावर वाचप्यांक भुलयतलोच, ते शिवाय पाद्रिची व्हडविकूय कोंकणी लोकाच्या काळजांत दुबाव विरेत रोंबयतलो. हाचो आनंद घेयात.
– विन्सी क्वाद्रूस,
9822587498
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.