भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आमी जियेतात ते जमनी पोंदा आमीच तयार केल्लो भिरांकूळ अँटम बॉम्ब आसा. तो एक दीस अँटम बॉम्ब फुट्टलो. आनी उपरांत कसलोच उपाय आसचो ना…
हालींच्या काळार सैमांत नवलांच घडिल्ल्या परीं दिसता. पावस पडूंक जाय त्या दिसांनी पावस पडना. थंडी आसूंक जाय त्या दिसांनी थंडी आसना. खरेंपणी सैमांत बदल जावपाक मनीसच कारण आसा. मनीस आपल्या सुवार्थाक लागून पर्यावरणाचो नास करता. रानां कातरून शारां बांदता. शेतां पुरोवन इमारती उबरता, आदीं मनशाच्या ह्या असल्या करण्यांक लागून आयज आमकां सैमांत वेग-वेगळेंच बदल पळोवंक मेळटा. सैमीक वातारवणाचेर दुसरेच तरेचो प्रभाव पडला. हें आमी नाकारूंक जायना. पर्यावरण अशें जावपाक कोणाचें कितें पूण चुकलां. हाका कोण जापसालदार?…
मनीस खरेंच सुदारलो?
मनशान सदांच कितें ना कितें नवें सोदून काडलां. आमी मनशां कुळांची सेवा केल्या म्हूण आमचो इतिहाच सांगता. सुमाक दोनशीं-अडेचशें वर्सां आदीं संवसारांत बिजली नासली. पूण ज्या दिसा मनशान बिजली तयार केल्या. त्या दिसा सावन संवसाराचें रुपच बदल्लें. उद्देग धंदे वाडले. लोक फकत शेतांचेर जियेतालो. तें सोदून उद्देग धंद्यांनी नोकरी करूंक लागलो. उद्देग धंदे वाडत गेले. खेडेगांव आसात ते शारां जालीं. घरां वाडलीं आनी लोकसंख्याच वाडली. हें सगळें करतना आमी झाडां कातरलीं. शेतां पुरयलीं आनी रानांचें निसंतान करून सोडलें. हें सगळें मेळोवन घेवन मनीस खरेंच सुदारलो काय?…
कसली उदरगत?
आमच्या गोंयचेर आनी आमच्या गांवांचेर नदर मारुंया. 30 ते 35 वर्सां आदीं आमचें गोंय कितें आसलें. आतां कितें जालां हाचेर कोणेय विचार केल्यार आमकां असो जबाब मेळटलो. आमचें गोंय खूब सुदारलां. हावसिंग कॉम्प्लेक्स, हॉटेलां, रॅस्टॉरेन्टा आनी दुसरे उद्देग धंदे खूब आयल्यात. लोकांक जायत्यो नोकरी मेळ्ळ्यांत. बेकारपण काबार जालां. सगल्यांच्या हातांत आयज खूब दुडू घोळटा. खरेंपणीं आयज आमच्या लोकांचो जियेवपाचो स्टॅन्डर्ड वाडला. खरेंच आमचो प्रांत खूब सुदारला. खरेंपणीं खंयच्याय प्रातांची उदरगत जावप हें सैमीक जावन आसा. उदरगत जावंकूच जाय. पूण ती उदरगत खरेंच आमच्या समाजाक सगळ्या वांटांनी फायद्याची आसा काय?
मलेरिया पातळटा
तीस- पस्त्तीस वर्सां आदीं आमच्या गोंयांत मलेरिया हें दुयेंस नासलें. आयज तें आसा. ज्या सुवातेर इमारत बांदल्या थंयचें उदक आनी सांठयिल्ल्या उदकान जळारां जीव घेतात. हाचे वरवीं मलेरिया दुयेंस पसरता. बांदकाम करतल्यांनी उदक सांठोवंक दिवंक नाशिल्लें जाल्यार हें दुयेंस जावचें नासलें… म्हणचें हें दुयेंस इतल्या प्रमाणान पातळ्ळां ह्या प्रस्नांक आमींच जबाबदार जावन आसात न्हय?…
आमच्यो बांयो खंय गेल्यो?
आदीं आमी बांयतलें उदक पियेताले. नळाचें उदक नासलें. आयच्या काळार इतलीं घरां, हॉटेलां आनी हॉवसिंग कॉम्पलेक्स उत्पन्न जाल्यात. तातूंतलें सगळें मेळ्ळें उदक जमनींत जिरता. सॅप्टीक टँक आनी सॉक पिट्स इतले वाडल्यात की…… ! उदक पियेवपाक आनीक बांयो उरुंक ना. आमी बांयतलें उदक पियेतात ताची कॅमिकल एनालिसीस केल्यार त्या उदकाचो दर्जो कळटलो. कितल्या नळाचें उदक आसा, तरुय आमच्या गोंयकारांक बांयचें उदक वापरल्या शिवाय जायना. म्हणटकच हेंय संकश्ट आमचे आमीच उत्पन्न केलां न्हय ?
दुरगांच दुरगां
आमी आमच्या घरां सरभोंवतणी दुरगां बांदल्यांत. दुरगां बांदप हातूंत कांयच वायट ना. पूण पावसाचें उदक व्हांवपाच्या वांटो राखून दवरून तीं दुरगां बादिल्लीं जाल्यार अदीक बरें जावचें नासलें? स्वताची राखण करून सगळें पावसाचें उदक शेजा-यांगेर सोडून दिवप हें देवाक तरी मानवतलें काय ? आमच्या गोंयांत आनी चड करून गांवांनी अशें अदीक घडटा. आपणें आपल्याकूच राखलो म्हूण समाज सुदारना. सगल्यांची राखण करूंक येवजण केल्यार मात आपूणूय सुखी जिवीत जियेतलो.
कोयर
आमी आमच्या घरांतलो कोयर काडटात आनी दुस-याच्या भाटांत उडयतात. थोडे व्हड- व्हड शिकिल्ले लोक परीं आपल्या घरांतलो कोयर प्लास्टीक पोतयांनी भरतात. आपल्या मोटारांनी नोकरेक वतना उगत्या शेतांनी उडयतात तें हांवें पळयलां. आपूण, आपलें घर आनी आपल्या घरा सरभोंवतणीं नितळ दवरप आनी आपलो कोयर दुस-याच्या भाटांनी उडोवन थंय म्हेंळें करप. हें आमकां सोबता व्हय?
ग्लोबल वॉर्मींग
बारीक नियाळ केल्यार पर्यावरणांत जें कितें वायट घडटा तें आमीच घडोवन हाडलां. हांगाच न्हय हें अशें अख्ख्या संवसारांत घडटा. आमच्या बेजबाबदारेक लागून ग्लोबल वॉर्मींग हो एक आकांताचो प्रस्न उबो जाला. ताचेर उपाय घेतले नात जाल्यार मनशांक व्हड धोको आसा. जें कितें प्रत्येक मनीस आपल्या जिवितांत करता ताचो प्रभाव अख्या पर्यावरणाचेर पडटा. ह्याच खातीर आमच्या धर्मीक गुरुंनी पर्यान पर्यावरण म्हेंळ्ळें करप, हें पातक म्हळां. पाप सायब आनी हेर धर्मींक फुडारी लेगीत वातावरण सांबाळूंक मागणी करतात. आमच्या आमी आमच्या भुरग्यांच्या ब-या खातीर ही मागणी आमी मनांत धरून आमचें पर्यावरण निवळ सांबाळ्ळ्यार खूब म्हत्वाचें जातलें.
अँटम बॉम्ब
गोंयांत अदीक करून कॉस्टल बॅल्टांत जाल्लीं बांदकामा, जाका लागून जमनी पोंदां लाखांनी सॅप्टीक टँक आनी सॉक पीट्स बांदिल्ले आसात. ही परिस्थिती पळोवन एक संशोधक म्हणटालो,- आमी जियेतात ते जमनी पोंदां आमीच तयार केल्लो एक भिरांकूळ अँटम बॉम्ब आसा. एक दीस तो फुट्टलो. कसलोच उपाय आसच्चो ना. त्या खातीर पर्यावरण राखपांत भागीदार जावप, हें खूब गरजेंचें आनी आमच्याच फायद्याचें जावन आसा.
(लिप्यांतर : विशाल सिनाय खांडेपारकार, 8080622370)
– तोमाझीन कार्दोज
कांदोळी
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
