भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कोंकणी बरोवपी गोंयकार धुवो लग्न जावन गोंया भायर स्थायिक जाल्यो तरी तांणी कोंकणीची सेवा आपल्या कसदार आनी पेजाद लिखणेन सातत्यान चालू दवरली. जयमाला दणायत ही गोंयची धूव अशीच.
तांकां काल बंगळूरात मरण आयलें ही दुख्खाची घडणूक. जयमाला आनी शीला कोळंबकार ही पारव्यांची जोडी कशी. मुंबयत रावपी. शीला- मुलूंड आनी जयमाला- डोंबिवली. साहित्य अकादेमीच्या आनी हेर साहित्यीक कार्यावळींक तीं वांगडाच वचपी. तेन्ना तीं कॉलेज मैत्रिणींभशेन दिसतालीं, हांसतालीं. दोगांयमदीं दाट जिवाभावाची इश्टागत. साहित्य हो दोगांमदलो दुवो. गोंयांत कोंकणी संमेलन, परीशद वा हेर कार्यावळ आसली जाल्यार ही जोडी मेळटालीच. तीं मुंबयच्यान आनंदान कुळारच्या लोकांक म्हणजे लेखक कंपनीक मेळूंक येतालीं. ही खोस तांच्या तोंडार दिसताली. आमची तुमी याद करिना, गोंयकार लेखिनात हो शीणूय उक्तायतालीं. आमचे भाव मागीर ही गजाल सामकी वयलेवयर कॅज्युअली घेताले ती गजाल सोडात.
जयमालान कथा आनी निबंद बरयल्यात. पुनव नांवाचें एक नेमाळें पणजेच्यान येतालें. हांव स्कूलांत आसतना हें वाचतालों. तातूंत जयमालाचें बरप हांवें पयलीं वाचलां. तेन्ना कोंकणी पेपर आनी हेर नेमाळीं नाशिल्लीं. लेखिकांची एक फळी उदयाक आयली, तातूंत जयमाला. कवासो (कथाझेलो) आनी करबट (निबंद) हीं तांचीं सुरवातीचीं पुस्तकां. तांच्या सभावांतलें सादेपण तांच्या कथांनी आनी निबंदांनी देंविल्लें दिसता. म्हाका तांचे निबंद चड आवडल्यात.
जयमालाची एक कथा आंगवस्त्र ही हांवें इंग्लीशींत केल्ली. ती इंग्लीश दिसाळ्यांत उजवाडाक आयिल्ली. लेखिकेक ती आवडली. आंगवस्त्र ह्या उतराचो अर्थ आयच्या कितल्या विद्यार्थ्यांक, शिक्षकांक खबर आसा, हांव नकळो. जयमालाचे पिळगेंत हें उतर चड घोळणुकेंत आशिल्लें. अश्यो कितल्योश्योच म्हणी ओपारी, उतरां तांच्या बरपांत उत्स्फूर्तपणान येतालीं. घास्स करून उसळून आयिल्लेवरी. डाळंबांतले ताज्जे दाणे फळांत दिसचे वा मक्या कणसांतले तटतटीत दाणे दिसचे अशीं तांची हीं उतरां नदरेक पडटालीं. म्हज्या सारक्या उतरांच्या अभ्यासकाक ही एक खावड आशिल्ली.
जयमालान खूब पुस्तकां बरयलीं. ताचें हिन्दी भाशेचेर प्रभुत्व आशिल्लें. राग दरबारी ही हिंदींतली फांकीवंत कादंबरी जयमालान कोंकणीत हाडली. ह्या पुस्तकाक तांकां साहित्य अकादेमीचो अणकारा खातीरचो पुरस्कार मेळ्ळो.
जयमालान एका तेंपार मुंबय आकाशवाणीचेर बातम्यांचें वाचन केलां. 1990 वर्सा आदीं आसूंक जाय. ताचो आवाज शांत. संयत.
बेळगांवां एकदां कोंकणी संमेलन आशिल्लें. हांव म्हजो बापोलभाव रोहिताक घेवन गाडयेन गेलों. शीला- जयमाला ही जोडी थंय मेळ्ळी. भरपूर खबरी माल्ल्यो. विनोदी सभावाचो रोहित मालाड- मुंबयचो म्हणटकच तांचें बेगीन जुळ्ळें. तीं आमचे वांगडा आयलीं. वाटभर हांवें आनी रोहितान तांकां पोटभर हांसयलीं. कांय लेखकांचे वयले पट्टेंतल्या (जे केन्ना सकयल आसचनात) भाशण शैलीची हांवे मिमिक्री करून दाखयली तेन्ना जयमालाचो हांसून मुड्डो जालो. ताच्या गोऱ्या पान तोंडारूच मुळांत प्रसन्न हांसो. तातूंत असले घरचे कोंकणीचे विनोद आयकून उस्तरें गेलें रे, अशें म्हणत ताणें दुकां काडलीं.
सांखळे आमी दत्त मंदिरांत गेलीं. थंयचो झाडांचो वाठार तांकां आवडलो. खबरींनी ज्योक करीत माशेलांत केन्ना पावलीं कळ्ळेंचना. जयमाला आपली भयण पुष्पा व्ही नावेलकार हांच्या घरा देंवलें.
जयमाला ही फांकीवंत लेखिका सुधा खरंगटे हांची धाकटी भयण. सुधा गोंयांत रावता म्हूण आनी जयमाला गोंया भायर रावतालें म्हूण कारण कळना, तांच्या साहित्याची वळख घडोवपी कार्यावळ तांचे प्रगट मुलाखती सयत घेवपाची बुद्द आमकां केन्नाच जालिना. खंयचेय संस्थेन हें काम केल्लें जाल्यार जयमालाचे मुलाखतीचें डोक्युमेंटेशन आमचे कडेन उरपाचें. नवे युवा लेखक पिळगेक, कोकणी अभ्यासकां खातीर, असल्यो कार्यावळी जाय आसतात.
गांवांत इल्ल्योश्यो पायणी आशिल्ल्यो. आतां आसात, खबर ना. आमच्या लिलिपुटांच्या विचारसरणीच्यो, साहित्यवृत्तीच्यो पायणी बऱ्योच अशीर. दुरीग तशें उंच बी चिनाचे वण्टीइतलें ना. पूण आमी विचारांनी, शिक्षणान, ज्ञानान, दुर्गाइतले उंच आनी मोटवे. भायलें कांय दिसना. कर्मभोग हो.
जयमालान हयातभर सातत्यान नेमान बरयलें. तुमी कायद्यान गोंयकार न्हय, अशें म्हणत कुळारच्या यंत्रणांनी आपल्याच धुवांक कायद्याचें कलम दाखोवन तांकां मान, भोवमान, पुरस्कार कायम झिडकारले. जंय तीं लग्न जावन रावतात, थंय त्या यंत्रणांनी कायद्याचीं कलमां दाखयलीं आनी तुमी आमचीं न्हय म्हणत हेर सुविधा दिवपाच्यो टाळ्ळ्यो.
मुंबय सारक्या कॉज्मॉपॉलीतन वाठारांत रावपी आनी
आयस पयस मोटो एक्सपोजर, आवांठ आशिल्ल्या जयमाला सारकिल्यांनी कसल्याच अशीर पायणींत रावनासतना अंबरांत उफेत निरंतर साहित्य, मायभास, संस्कृतीची सेवा केली. सलाम! कार्य समजुपाची कुवत, योग्यता आशिल्ल्यांकूच हें कळूये. जयमाला भाविक. ताच्या आत्म्याक शांती मेळूं, ही देवा चरणीं प्रार्थना.
मुकेश थळी
फोंडें
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
