भांगरभूंय | प्रतिनिधी
रजनी अशोक भेंब्रे फाटलीं चाळीस वर्सां मळार पोटतिडकीन वावुरता. सातत्यान लेखन करपी रजनी ताईची सुरवेक म्हाका वळख घडली ती कथाकार म्हणून तिच्या ‘घुस्मट’ ह्या कथा संग्रहांतल्यान. ताच्या उपरांत ती बालसाहित्य तशेंच चरित्रात्मक स्वरुपाच्या पुस्तकां कडेन वळ्ळी. पूण तिच्यांतल्या नीज कथाकाराक तिणें स्वस्थ बसूंक दिलो ना. देखुनूच ‘नियतीची आशाड पावळी’ हो कथा संग्रह राजाई प्रकाशनान उजवडावन कोंकणी कथेच्या पोरसांत एक नव्या गडगंज कथा संग्रहान भर घाल्या.
डब्ल्यु. बी. येट्सान म्हळां बरोवपी पयली वीस वर्सां जें जिवीत जियेता ताचे वयल्यान ताचे मुखावेलें बरोवप जाता. हें म्हाका रजनीताईच्या पयल्या आनी दुसर्या कथा संग्रहांतलो गॅप पळयल्यान खरें दिसता. आनी ह्या संग्रहांतल्यो तिच्यो कथा 1988 ते 2016 ह्या दरम्यान प्रसिध्द जाल्ल्यो आसा.
ह्या पुस्तकांतल्या मनोगतांत त्यो म्हण्टात, वेगवेगळ्या कारणांक लागून मनशां जिवितांत फटवतात. खूब फावटी परिस्थिती तांकां गुलाम करता, कांय समाजाच्या समज अपसमजांक लागून चिड्डतात. परिस्थितीचो फायदो घेवन दुसर्यांक पिळून काडपी वृत्ती समाजांत आसा. अशे वृत्तीक असहाय्यपणान सामकार वचपी मनशां दुख्ख, अत्याचार, अपमान सहन करतात. कांय वेळा प्रतिकार करतात, कांय वेळा दुख्ख गिळटात आनी अश्याच मनशां भोंवती रजनी भेंब्रेची कथा घुंवता.
ह्या संग्रहांतली ‘कुलदिपक’ ही कथा घेवपाची जाल्यार हे कथेंत तिणें ‘सुरंग’ हे बायलेचें चित्र पितारलां. मांयचे इत्से खातीर ती दोन चल्या उपरांत चल्याक जल्म दिता घराण्याक कुलदिपक जाय म्हणून. आनी होच कुलदिपक तिच्या घराण्याचें नांव वगडायता आनी निमणें फारपेटान भरता. कथा वाचतकच अशें दिसता की मायच्या हट्टाक लागून तिणें जर चल्याक जल्म दिवंनाशिल्लो जाल्यार तिची अशी परिस्थिती जावची नाशिल्ली. कथेचो विशय जरी कॉमन आसलो तरी तिच्या सरळ आनी ओघवत्या भाशेन ती वाचनीय थारल्या. यादींचो करण ही एक सादारण कथा. एका कामेरी भुरग्याचेर बरयल्या जो भाटकाराच्या आदाराक लागून शिकता आनी व्हड तत्वगिन्यानी जाता.
मोगाची तरा हे कथेची तराच वेगळी. हातूंतली नायिका रेखा ही अहंकारी, स्वार्थी. आपल्या मोग्या कडेन ती गायन शिकता पूण अर्थीक परिस्थितीक लागून ताका फटयता आनी दुसर्या कडेन लग्न जाता. हे वटेन तिचो मोगी नरेश पिसो जाता आनी लग्न जायनासतना उरता. कथा फुडें सरता तेन्ना तिका कळटा की तिचो चलो आपल्या मोग्याच्या भाचये कडेन प्रेम करता तेन्ना ती विरोध करता. फ्लॅशबेक पद्धतीन आयिल्ले हे कथेन एक अहंकार आनी स्वार्थी नायिका चितारल्या जिचें खरें रूप पुता सुमार उगडें पडटा आनी ती अस्वस्थ जाता. आवय आनी पुताचो तशेंच मोगिकेच्या संवादांतल्यान ही कथा फुलयल्या देखून ती खूब आकर्शक आनी वाचनीय जाल्या.
भंगिल्लें सपन ही कथा मातशी ल्हवू ल्हवू फुडें सरता. सुरवेचीं दोन चार पानां फकत कनक आनी कांताच्या लग्नाचोच विशय मांडला. अर्द्या वयर कथा जातकच कनक घरच्याच्या विरोधांत फुडलें शिक्षण घेता आनी होच निर्णय ताका तारता. हांगाय बी नियती आयल्या. तिच्या दुर्दैवान दुकानांक उजो लागून तिचो घोव लासून मरता तेन्ना कनक पदर खोवून आपणें घेतिल्ल्या शिक्षणाच्या आदारान परतून धंदो उबारपाक फुडें सरता. हे कथेंत एक जिद्दी अस्तुरी दाखयल्या जी भुरगीं जाल्या उपरांत शिक्षण घेता जें वीस वर्सां पयलींच्या काळांत खूब कठीण आशिल्ले.
उजु वाट ही कथा तशीच फ्लॅश बेकान सुरवात जाता. हातूंतली नायिला यामिनीय तशीच दुर्दैवी. पयली आवय मरता आनी लग्न जाल्या उपरांत घोव मरता पूण ती सगळ्या प्रसंगाक धिरान तोंड दिता आनी एक कलाकार म्हूण नामना मेळयता.
जीण एके अस्तुरेची हे कथेंत बिंदू नांवाच्या चलयेचे जिणेंत असो खीण येता की ते बर्यां घरांतले चली शिंदळकीच्या वेवसायांत पडटा, हांगाय बी तें नियतीचें बळी थारता.
उजवाडाचीं किरणां ही कथा मातशी वेगळी. हांसून आवय धुवेचो संघर्श दाखयला. रासवळ कुटुंबा कडेन घोवाचें चड लक्ष आनी आपले कडेन लक्ष दिना म्हणून घोव घटस्फोट घेवंक सोदता तेन्ना आवय समजिकायेन तिका परती धाडटा. मागीर तीय कुटुंबा खातीर आपलो वेळ दिता आनी संवसार करता हे कथेचें बीज.
म्हाका ह्या कथा झेल्यांतली भाविल्ली कथा म्हळ्यार अतृप्त. तिची नायिका यशोदा व्हनी. सात चले आनी तीन चलयांची आवय पूण हांगाय नियती तिची फाट सोडिना. तिचो घरकार घर सोडून वता तो परतो येच ना. आनी यशोदा व्हनी धिरान आपल्या सगळ्या भुरग्यांक शिकोवन वयर काडटा. खरी कथा सुरू जाता ही हां. तिचें धाकलें चली मंदबुद्धीच आसता हें सत जाणा जावनुय ती ताका खटपटीन लग्न करता पूण तें लग्न म्हयन्या वयर तिगना आनी तें घरा परतें येता. पूण ताका शारिरीक सुखाची चटक लागता आनी तें घरांतल्या चल्या भुरग्यांक किरमिती, फाफशिता आनी एक दीस असो प्रसंग घडटा की यशोदाव्हनीक ताचे तकलेर फातर घालचो पडटा आनी हे आपले करणेन ती भ्रमिश्ट जाता. एक वेगळी मनोवैज्ञानीक अशी काणी जी वाचतकच आंग शिरशिरता आनी तकली सट्ट जाता.
नियतीची आशाड पावळी हे कथेंत गुलाब आपल्या बापायच्या मरणा उपरांत भांवडां खातीर जीण झरयता. ताचें शिक्षण करता आनी सगळीं आपापले संवसार थाटून वेगळे सरता. गुलाबाक एकलें त्या घरांत सोडून. पन्नास वर्सां पिरायेचेर ताचें लग्न थारायता तेंय बी घर बिल्डराक विकूंक मेळचें म्हूण. पूण नियतीचो खेळ वेगळोच आसता. ताचें लग्ना दिसाच आकांताचें वादळ येता आनी लायटीचो खांबो न्हवर्याच्या आंगार पडून तो आक्ताक सोंपता आनी गुलाबाचे जिणेंत निमणे मेरेन काळोखच उरता.
रजनी भेंब्रेच्यो हे कथा संग्रहांतल्यो 16य कथा वाचतना खूब उमळशीक लागता. फाटल्या वीस वर्सां पयलीं आमची समाज वेवस्था कशी आशिल्ली, तेन्नाची विचारसरणी, शेतां भाटां, कुळागरां, मिनाच्या खणी पासत जाल्लो बदल हांचें वास्तव दर्शन ह्या कथांनी मेळटा. ताच्या चडश्या कथांनी नायिकेचो कोण ना कोण तरी मरताच
आनी तिच्या वाताहतीक सुरवात जाता. ‘नियती’ ही रजनीताईच्या कथांतली महानायिका. सगळीं पात्रां नियतीचे बळी आनी ह्या नियती मुखार तांतलीं कांय पात्रां शरण वतात.
नियती मुखार कोणाचें कांयच चलना. हें प्रकट सत्य रजनीताईन मांडला आनी आमकां दिसपट्टे जिणेंतल्या घडणुकांनी हाचो दिसान दीस प्रत्यय येता. नियतीची आशाड पावळी मदल्यो कथा आशय आनी शैली हे नदरेन वास्तववादी आसा. जिणेच्या ज्या घटनां विशीं रजनी ताईक सांगपाचें आसा तें प्रामाणीक रावन रजनीताईन सांगलां. हातूंत कांयच अडेचें ना, कल्पना विलास ना.
तांच्या कथांतले विशय सर्वसामान्याचे, तुजे म्हजे, मध्यम वर्गियांचे. कथन, वर्णन, भाश्य आनी संवाद ह्या निवेदनाच्या चारूय आंगांचो तांणी अभ्यास केला. देखून हो संग्रह हातांत घेतलो की वाचून पुराय केल्या बगर सकयल दवरन दिसना.
नूतन साखरदांडे
99704 45778
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
