नागरी कोंकणींतलो पयलो शीलालेख मेळ्ळो पिळगांवां

पिळगांवां सांपडिल्ली श्रीकालभैरवाची मूर्त, ताचे फाटले वटेंतलो शीलालेख आनी वांगडा प्रा. डॉ. रोहीत फळगांवकार.

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

पणजी : सोळाव्या शेंकड्यांतलो नागरी कोंकणींतलो पयलो शीलालेख दिवचल म्हालांतल्या पिळगांवां सांपडलो. सोळाव्या शेंकड्यांतल्या श्रीकालभैरवाचे मुर्तीचे फाटले वटेन तीन ओळींचो शीलालेख आसा. सोळाव्या शेंकड्यांतलो नागरी कोंकणींतलो पयलो शीलालेख आशिल्ल्याचे इतिहास संशोधक आनी संत सोहिरोबानाथ आंबिये महाविद्यालयाचे प्राध्यापक डॉ. रोहीत फळगांवकार हांणी सांगलें. ह्या शिलालेखाच्या सोदाक लागून गोंयांतल्या मुर्तींचेर संशोधन करपाची वाट मेकळी जाल्ल्याचें तांणी स्पश्ट केलां.

वरगांवच्या श्रीचामुंडेश्वरी देवळाच्या तळ्यांत ही मूर्त मेळ्ळी. ते उपरांत देवळाचो अध्यक्ष तुषार टोपले आनी देवळाच्या हेर अधिकाऱ्यांनी ताचे कडल्यान ही मूर्त मेळयली. देवळांत जाल्ले नवे मुर्तीचे प्रतिष्ठापने वेळार ह्या मुर्तीचें तळ्यांत विसर्जन केल्लें. ह्या शिलालेखांत नागरी कोंकणींत तीन ओळी आसात. पूण ताचेर आशिल्लीं उतरां स्पश्ट नाशिल्ल्यान वाचपाक कठीण जाता. पूण ह्या शिलालेखा विशीं चड संशोधन करप शक्य आशिल्ल्याचें फळगांवकार हांणी सांगलें.

कोंकणी संबंदीत उतरां

श्रीकालभैरवाची जी मूर्त मेळ्ळ्या ताचे फाटल्या तीन ओळींनी ‘गोंयें सिंहासमी, गोंए आनी गोंयांत चंडिका’ हीं उतरां आसात. हीं उतरां कोंकणी भाशे कडेन संबंदीत आसात. ‘फाल्गुन’ उतरूय कोंकणीक लागीं आसा, अशें डॉ. फळगांवकार हांणी स्पश्ट सांगलें. भारतीय पुराभिलेख सर्वेक्षण खात्यान हे गजालीची पुश्टी केल्या. खात्याच्या अॅप्रीग्राफिस्टान हांणी हो लेख वाचून कोंकणी आशिल्ल्याचें स्पश्ट सांगलें.

पयलो ज्ञात कोंकणी शीलालेख मेळ्ळो

गोंयांत आतां मेरेन मेळिल्ल्या शिलालेखांत ‘गोवे, गोपक’ अशीं उतरां दिसल्यात. पूण गोंयांतल्या दिवचल म्हालांतल्या पिळगांवां मेळिल्लो पयलो ज्ञात कोंकणी शीलालेख आसा. मेळिल्ली ही मूर्त 1579 त तयार केल्ली आनी 1583 त स्थापन केल्ली आसूंक जाय असो अदमास इतिहास संशोधक डॉ. रोहीत फळगांवकार हांणी काडला.