भांगरभूंय | प्रतिनिधी
लोकशायेंत स्वातंत्र्य आसता पूण स्वच्छंदपणाची वागणूक स्वातंत्र्याक आडखळ हाडटा. मडगांवचें नगराध्यक्षपद हातासपाक भाजपा सरकारान रातयां वेंचणुकेचो नेम बदलून तसो वटहुकुमूय काडलो. नगराध्यक्षपद एकट्याक मेळोवन दिवपा खातीर कायदो बदलप म्हळ्यार लोकशाय पांयामुळांत मस्तुवप, असो जाता. भाजपा सरकारान गोंया खातीर विधानसभा अधिवेशनांत नगरपालिका कायद्यांत बदल करपाचें बील हाडून तें मंजूर केल्यार समजूं येतालें, पूण तशी खंयचीय आणीबाणी नासतना सुदारणा करप हें मडगांव नगराध्यक्षपदा खातीरुच केल्ल्याचें ल्हान भुरगें लेगीत सांगतलें. हो लोकशायेंतले सगळे संकेत आनी रितीचो अनादर केल्ले भशेन जाता. लोकशायेंत खंयचीय वेंचणूक गुप्त मतदान पद्धतीन घेवप हे रितीक धरून आसा. मतदाराक आपले बुद्दीचे साणीर घासून स्वतंत्रपणान मत दिवपाक हक्क आसता. मत हें गुप्त आसता. पूण भाजपा सरकारान सगळे नेम, कायदे आपणाक जाय तशे वापरून सत्ता हातासपाचें थारायलां. केंद्र सरकाराच जर सत्ते खातीर खंयच्याय थरार वतात ताका गोंय वेगळें कशें आसतलें.
पयले प्रधानमंत्री पं. जवाहरलाल नेहरू हांणी गोंय विधानसभेची पयली वेंचणूक जाले उपरांत निकाल पळोवन ‘अजब है गोवा के लोग’ अशें मत उक्तायिल्लें. गोंय मुक्ती खातीर काँग्रेस पक्षान आनी स्वातंत्र्य झुजार्यांनी झूज दिलें आनी गोंय मुक्त जालें. गोंयचे स्वातंत्र्य झुजारी विधानसभेचे वेंचणुकेंत उबे राविल्ले पूण गोंयकारांनी सगळ्यांक हारयले आनी महाराष्ट्रवादी गोमंतक पक्षाक जैत मेळ्ळें. गोंयांतल्या राजकारणांत ह्या 60 वर्सांनी साबार नाडेपेन्नां जाल्यांत. केंद्र सरकार थीर सरकार उरचें म्हणून कायदे करतात आनी गोंयचे राजकारणी नकलामी करून कायद्याक आव्हान दितात. हें आमी पळयलां. तांतलीच सत्ता मेळोवपा खातीर पालिका कायद्यांत केल्ली सुदारणा. कायद्यांतल्यो चोर वाटो सोदून कायदो हातांत घेवपाचें काम साबार राजकारण्यांनी वेंचणुकेंत केल्लें पळोवंक मेळटा.
लोकशायेंत तळागळां मेरेन मनशांची, भौसाची सगळ्या आंगांनी उदरगत जावचे खातीर गांवगिर्या वाठारांत ग्रामपंचायती आनी शारांत नगरपालिका संस्थांची थापणूक केल्ली. राष्ट्रपिता महात्मा गांणी हांणी म्हणिल्लें, दोनूय ग्रामस्वराज्य संस्था राजकारण विरयत, स्वतंत्र आसच्यो. गांवचो ल्हान मनिसूय सरपंच जावचो. थंय राजकारण हाडलें जाल्यार दोनूय संस्था कोसळटल्यो, तांकां कीड लागतली. आतां पंचायत, नगरपालिका, जिल्ला पंचायत राजकारण्यांचीं मळां जाल्यांत. देखून गांवचो आनी शारांचो विकास, उदरगतीक ब्रेक लागला. राजकारण्यांनी सुवार्था खातीर ह्या संस्थांचे अड्डे केल्यात. ही लोकशायेक लागिल्ली व्हडली कीड.
पालिकेच्या वेंचणुकेचे रितीन बदल करपाक कसलीच ताकतीक नासली. वटहुकूम हो आणीबाणीच्या वेळार काडटात. तसले वेळ येवंक नासली. गोंयचे कायदे जाणकार, आदले कायदे मंत्र्यांनी ह्या वटहुकूमाक लोकशायेचो खून म्हळां. हो बदल लोकशायेच्या तत्वांत बसना. सरकाराक कायदो बदलपाचो अधिकार आसा पूण एका नगरसेवकाक नगराध्यक्ष करपा खातीर सगळे कायदे बदलून वटहुकूम काडप हे लोकशायेचीं फकांडां केल्ले वरी दिसता. खंय उजो पेटिल्लो म्हणून कायदो बदलून वटहुकूम काडलो? हाची जाप मुख्यमंत्री वा कायदो मंत्रीय दिनात. कायदे मंत्र्याच्या कुडचड्यार पालिकेच्या नगराध्यक्षपदा वेळार, मुख्यमंत्र्याच्या सांखळे पालिकेंत, आदले मुख्यमंत्री मनोहर पर्रीकार मुख्यमंत्री आसतना फोंडें पालिकेचे वेंचणुके वेळार बदल केलो ना? पालिकेच्या कारभारांत चेपण हाडून राजकारण्यांनी पालेकेचें स्वराज्य संस्थेचें खाशेलपण वगडायलां.
पालिका कायद्यांत ‘पालिका’ गोवा एक्ट एण्ड रुल्स प्रमाण 7 कलमा खाला बॅलट पेपराचेर नगराध्यक्ष आनी उपनगराध्यक्षाची वेंचणूक घेवपाचें बरयलां. निर्वाचन अधिकार्यांन वेंचणूक प्रक्रिया सुरू करतना उमेदवारांचीं नांवां आशिल्ल्या मत पत्रिकेचेर निशाणी करून मत दिवपा खातीर एका एका नगरसेवकाक एक- एक पत्रिका दिवपाची. ताचेर नगरसेवक आपल्याक जाय त्या उमेदवाराच्या नांवा मुखार कुरू करून ती पत्रिका घडी करून मत पेटयेंत घालपाचो नेम आसा. कुरू करतना तो तें कोणाकच दाखयना. तेन्ना ताचेर चेपण नासता. पूण हात वयर करून मत दितना ताचेर पक्षाचें आनी राजकारण्यांचें चेपण येता. ही पद्धत लोकशायेच्या मत स्वातंत्र्याचेर चेपण हाडटा. मडगांव पालिकेंत सत्तेवेलो भाजपा उमेदवार वेंचून येवपाचीं 15 मतां आसलीं पूण तांकां नगराध्यक्षपदाचो उमेदवार मानवलो ना देखून विरोधी पंगडाच्या उमेदवाराक मतां दिलीं. देखून राजकारण्यांचें पित्त खवळ्ळें आनी सरकारा कडल्यान हो बदल केलो. पालिकेंत ही पद्धत साबार वर्सां सावान कायद्यान चलत आयल्या. नगराध्यक्षपदाच्या उमेदवाराक हारतकच देवा सामकार व्हरप, तांकां सोपूत घेवपाक लावप ह्यो गजाली लोकशायेंत बसनात.
दुसरी गजाल म्हळ्यार गोंयच्या हायकोर्टांत मतदान रितीन बदल करचो न्हय म्हणून घनश्याम शिरोडकारान अर्ज केल्लो. ते अर्जाचेर जाप दितना गोंयच्या अॅडव्होकेट जनरलान उच्च न्यायालयाक नदरेक हाडून दिल्लें, मडगांव नगराध्यक्षपदाची वेंचणूक गुप्त मतदान पद्धतीन जातली. हें उतर दिना फुडें न्यायालयान विश्वास दवरलो. पूण दुसऱ्याच दिसा कायद्यांत बदल करून न्यायालयाक दिल्लें उतर गिळ्ळें. तांणी न्यायालयाक फट मारून न्यायालयाचो हक्कभंग केलो, अशें म्हणचें पडटलें. हीं फटींगपणां म्हणून सर्वसामान्य भौस आतां जाहीर उलोवंक लागला. सगळेच वटेन सरकारान घाणयलां.
अनील पै
9422058621
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
