भांगरभूंय | प्रतिनिधी
धनगर वा गवळी दोंगरार, कुळणात गवळांत रावपी पुराय पणान सैमाचेर निंबून आशिल्लो समाज! आदीं धनगर सैमात घडपी रूत बदला प्रमाण रावपाचो वाठार बदलपाची परिक्रमांक करताले. गायी, म्हशी, खास करून बोकडां पोसून दुदाचो तशेंच मोसमी नाचणे, भाजयांची लागवड करून कुटुंबाचो चरितार्थ चलोवपी धनगर समाजातले भुरगे आज शिकून हेर समाजांच्या खांदाक खांद लावन मुखेल प्रवाहांत आयल्यात. तरी पूण तांच्या जाण्टेल्यांनी तांकां दिल्ल्या परंपरागत संस्कृतायेच्या दायजाचो तांकां विसर पडिल्लो ना. धनगर समाजातले लोक शिगमो, दसरो उमेदीन मनयतात. हिंदु धर्मात वर्स भरांतल्या सणां मदल्या दसऱ्याचें धनगर समाजांत चड म्हत्व आसा. ते फाटोफाट तीन दिस दसरो मनयतात. कालूच तांची ही परब जाली. ते दसऱ्याक आपट्याची पानां भांगर म्हणून वापरतात. णव रातीक देवीची विशेश पुजा करपाक देवीची घटस्थापना केले उपरांत आठव्या दिसा चवथीक जशी माटोळी बांदतात तेच पद्धतीन माटोळेक नाल्लाची तोरणा बांदतात. दर एक तोरणाक पाच नाल्ल आसतात. ते दिसा धनगरी भाशेत ‘जागोर’ म्हणटात., जागराचे दिसा कांबळीर धर्मीक वस्त्रां मांडुन देव पुजतात. कारांद्याची फळां, तांदळाचें पीठ शिजोवन देवाक नैवेद्य दाखयतात.
धनगर लोक नमीचो दसरो नवरातीच्या णवव्या दिसा वस्त्रां धुवन देवाक परत पूजेला लायतात. तो दसऱ्याचो दीस आसता. ते दिसा पितरांले यादीन दवरिल्ल्या थारावीक पाशाणाची पूजा करतात. दसऱ्याचे रातीकडेन धनगर वाडयेंतल्या दरेका घरांत धव्या रंगाचो झगो, माथ्यार पगडी असो भेस घालून धोल, मुरलीच्या तालार नाच करतात. ताकान भरिल्ले गाडगेय वाटतात.
नवरातीच्या धाव्या दिसा धनगर समाजांत दसऱ्याचो शिलंगण दीस मनवपाची परंपरा आसा. ते दीस सगलीं धनगर कुटुंबां देवाक, गोरवाचें ताज्जे शेण सारयिल्या हाडगेंक बसोवन थारावीक रुखा मुळात कांबळीर दवरून पूजा करतात. तेदे वेळार लेगीत धनगर नाच सादर करतात. शिमे भायल्या सगल्या देवांच्या नांवांन नाल्ल दवरून अरिश्टां पसून सांबाळ करपा खातीर देवा लागीं गाराणें घालतात. धान, फळावळ, आपट्या पानां, रोजाचीं फुलां, हेर देवा पूजा करपाक लागतल्या वस्तूंनी भरिल्ले देवाचे ताट घेवन सगल्या देवांच्या नांवान आरती करतात. जमिल्ल्या सगल्यांक नाल्लाची शेरणी दितात. ज्या घरात देव पूजेक लायिल्लो आसता थंय सगले रातचे एकठांय येवन तोरणां देंवयतात. दर तोरणांतलो एक नाल्ल काडटात आनी ताचो प्रसाद (शेरणी) वाडींतल्या दरेका घरांत पावोवन दसऱ्याची समाप्ती करतात.
सुदिन वि. कुर्डीकार
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
