देवनागरी शिकप फायद्याचें

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

बऱ्याच कर्मचाऱ्यांचो कोंकणी सोडात, पूण प्रादेशीक भाशां कडेनूय व्हडलोसो संबंद येना. तांची आपली इंग्लीश एके इंग्लीश.

राजभाशा कायदो 1987 त मंजूर जालो, मात तो अजून पुरायपणान चालीक लागूंक ना, हाची खंत समेस्त कोंकणीभाशकांक आसा. सरकारारुय ती आसा. देखून राजभाशा अधिनेम प्रशासनांत चालीक लागचे म्हूण देवनागरी टायपिंग प्रशिक्षण सरकारान चालू केलां. सुरवेक वेंचिक सरकारी कर्मचाऱ्यांक तें मेळटलें. उपरांत सगल्यांक नागरी टायपिंग शिकचें पडटलें. मात शिकून उपकारचें ना, तें चालीकूय लावंक जाय. ते खातीर अर्थांत समाजाची साथ जाय. दरेका कोंकणी भाशकान सरकारी कामां खातीरचे अर्ज कोंकणींत दिवचे पडटले. उपरांत ल्हवू ल्हवू सध्या इंग्लिशींत आशिल्ले सरकारी अर्ज कोंकणीत उपलब्ध करचे पडटले. ही सुविधा आॅनलायन दिवं येता. अर्ज कोंकणींत बरयतलो, जाल्यार पयलीं कोंकणी बरोवंक येवंक जाय. अर्ज स्विकारपी, तपासून पळोवपी अधिकाऱ्याक ती कळूंक जाय. बँकांनी हिंदी आनी इंग्लिशींत स्लिपी आसतात, ती पद्दत सरकारी यंत्रणेक सुरवेक वापरची पडटली. म्हणटकच सध्या जांकां कोंकणी बरोवपाक कळटा, ते तरी प्रशासनांत कोंकणी पातळावपाचो श्रीगणेश करपाक शकतले.
कोंकणी, मराठी आनी हिन्दी ह्या तिनूय भाशांनी सरकारी कर्मचाऱ्यांक टायपिंग येवपाक जाय, म्हूण हें प्रशिक्षण आयोजीत केलां, अशें राजभाशा संचालकान सांगलें. आतां सोशल मिडियाक लागून सगल्यांकूच टायपिंग करचें पडटा. पूण चडशे मोबायलाचेर इंग्लीश अक्षरां वापरून करतात!! दरेकल्यान दिसांतल्यान 15 मिनटां तरी संगणकाचेर नागरी टायपिंग शिकूंक जाय. संवकळ जावन फिशाल जावपाक चडांत चड म्हयनो पुरो. इन्स्क्रिप्ट किबोर्ड आतां युनिवर्सल जाता. सगल्यांनी फक्त तोच वापरुंक जाय. कारण मायक्रोसाॅप्टाच्या विंडोज आॅपरेटिंग सिस्टमात देवनागरींतल्या सगल्या भाशां खातीर (हिंदी सोडून, तिच्या कांय अक्षरांक पोंदां नुक्ता आसता.) तोच एक किबोर्ड आसा. रिजन, लँग्वेज, किबोर्ड वेंचून काडले काय जालें. मोबायल फोनाचेरुय तोच किबोर्ड. म्हणटकच बोटांक वेगळें वळण लावपाची गरज ना.
1990 च्या दशकांत कोंकणी उलोवपाचें, बरोवपाचें सरकारी नोकरदारांक प्रशिक्षण दिताले. ताचो तांकां कितलो फायदो जालो तें समजूंक मार्ग ना. ते निवृत्तय जाल्यात आसतले. कोंकणी टायपिंगे वांगडाच कोंकणी बरोवपाक येवप गरजेचें. थोडो भोव अनुवादूय जमपाक जाय. बऱ्याच कर्मचाऱ्यांचो कोंकणी सोडात, पूण प्रादेशीक भाशां कडेनूय व्हडलोसो संबंद येना. तांची आपली इंग्लीश एके इंग्लीश. सरकारान नोकरे खातीर कोंकणी बरोवपाक येवप सक्तीची केल्या. म्हणटकच हाचे मुखार ती येवपी उमेदवारांकूच नोकरी मेळूंक नाका? पयलीं सगले सरकारी अर्ज प्रादेशीक भाशांनी तयार करचे पडटले. आंकडे रोमी. कारण केंद्र सरकाराच्या धोरणा प्रमाण, सगल्यांक कळचें म्हूण 4, 6… असलेच आंकडे वापरपाचें थारिल्लें. कोंकणी, कन्नड आनी हेर कांय भाशा ते वापरतात. अर्ज बरोवन दिवप, डाटा भरप असल्या कामां खातीर कोंकणींत फिशाल आशिल्ल्या तरणाट्यांकूच नोकरी मेळत जाल्यार प्रशासनांत कोंकणी रुजप सोंपें जातलें. कालांतरान एकेक करून सगल्या खात्यांनी हें करूं येता. म्हणटकच 25 वर्सां उपरांत कोंकणीचें पीक येतलें. भावनीक मुद्दो करून सोशल मिडियाचेर वा हेर कडेन युक्तीवाद केलो तर फक्त पोको जोश निर्माण जातलो. ज्ञान आसून उपकारना तें कृतींत हाडल्यारुच फायदो. सातत्यूय जाय.
देवनागरी टायपिंग आयज म्हत्वाचें जालां. त्या मळाचेर केंद्र सरकार भाशिणी (https: //bhashini.gov.in/) हें अॅप, वेबसायट विकसीत करता. भारतीय भाशांचो डाटा, अनुवाद…. व्हडली मोख दवरल्या. विशेश म्हणल्यार खंयचोय भाशा जाणकार ह्या कामांत योगदान दिवंक शकता. हे ‘भाशा चळवळी’चे सीईओ आसात, अमिताभ नाग. जांचो बरोवपा कडेन संबंद येता, त्या सगल्यांनी तर देवनागरी टायपिंग शिकप गरजेचें. जांकां इंग्लीश कळना ते प्रादेशीक भाशा आॅनलायन, आॅफलायन कामां खातीर वापरपाक शकतात. प्रशासनांत कोंकणी, मराठी, हिंदी हाडटना स्वराज्य संस्थांचोय विचार जावंचो. 191 पंचायतीं मदल्यो 89 आॅनलायन जाल्यात. दोनूय जिल्हो पंचायती आॅनलायन आसात. येवजण्यांची म्हायती, दाखले, परवाने, आॅडीट, शुल्क घेवप, डाटा दवरप, वेबसायट, अर्थसंकल्प, हिशोब, हजेरी सगले आॅनलायन. पूण इंग्लिशींत. हातूंत प्रादेशीक भाशांचो वापर कित्याक जावचो न्हय?? गोंयांत रशियन भाशकां सयत सगल्याच भाशांचें लोक रावतात. निदान चडांत चड लोकांक उलोवंक, बरोवंक, वाचूंक कळटा त्या 1- 2 भाशांनी कारभार जावचो. पावत्यां पसून सुरवात करुं येता. रेशन धान्य सोसायटी, गोवा बागायदार संस्थेचो आदर्श घेवचो. तीं फाटलीं साठ वर्सां गिरायकांक म्हालाच्यो पावत्यो देवनागरींत दितात. राज्य प्रशासन, स्वराज्य संस्था, खाजगी कंपनीं, आस्थापनां, दुकानांनी प्रादेशीक भाशा आपणायल्यार ती एक क्रांती थारतली. ते खातीर पयलीं मोबायल, संगणकाचेर देवनागरी लिपी शिकूया. म्हयनो पुरो!