दुयेंतींची देवदूत फ्लाॅरेन्स नायटिंगेल

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

फ्लाॅरेन्स नायटिंगेल हिका संवसारांतली पयली नर्स मानतात. तिचो जल्म 12 मे 1820 क फ्लाॅरेन्स- इटली हांगां जालो. आयज तो संवसारीक नर्सिंग दीस म्हूण मनयतात. ती नर्स, साहित्यीक आनी आंकडे तज्ञ आशिल्ली. 1853 वर्सा क्रायमियन झुजा मजगतीं तिणें जखमी सैनिकांची सेवा केली. हे घडणुकेन ती रातारात लोकप्रीय जाली. तिका लेडी विथ द लॅम्प म्हणटात. कारण ती लांपयांव घेवन झुजा मळाचेर येवन थंय जखमी जावन पडिल्ल्या सैनिकांची सेवा करताली.
फ्लाॅरेन्स ही खरें म्हणल्यार गिरेस्त घरांतली. पूण, तिका आपल्याक मानवतेची सेवा करपाकूच जल्माक घालां, अशें दिसतालें. रेडक्रॉसाचे संस्थापक हेन्री ड्युनंट हांणी तिका ‘लेडी विथ द लॅम्प’ ही उपाधी दिली. फ्लाॅरेन्साचो हातगुण आनी विज्ञानिक नदरेंतल्यान दुयेंतींची केल्ली सेवा हे खातीर नर्सिग मळाक नवी दिशा मेळ्ळी. नर्सिंगाची बुन्याद तिणें घाली म्हणल्यार जाता.
फ्लाॅरेन्सान ल्हानपणा सावन गणिताची आवड. आकडेमोड करून खंयचीय गजाल दुसऱ्याक समजावन सांगप, त्या काळांत व्हडलेशें प्रचलीत नाशिल्लें. विल्यम प्लेफेअर हांणी विकसित केल्ल्या पाय आकृती सारक्या आलेखांचो तिणें परिणामकारक वापर केलो.
भारतांतल्या दरेका हाॅस्पिटलांत बऱ्यो सुविधा मेळपाक जाय आनी उदक शक्य तितलें शुद्ध आसपाक जाय, असो तिचो आग्रो आसतालो. अदीं मदीं ती तेन्नाच्या सरकारा कडल्यान अहवाल मागोवन आपल्यो सुचोवण्यो दिताली. 1906 मेरेन तिणें अक्षरशा ब्रिटीशांच्या फाटीक लागून भारतांतल्या हाॅस्पिटलांचीं कामां करून घेतलीं.
फ्लाॅरेन्सान ध्रुवीय क्षेत्र आकृती विकसीत केली. ताका ‘नायटिंगेल रोझ प्लाॅट’ म्हणटात. ती काम करताली त्या लश्करी हाॅस्पिटलांत दर म्हयन्यांत मरतात त्या सैनिकांचो आंकडो आनी ताचीं कारणां हाचें सादरीकरण करपाक तांणी हे आकृतीचो वापर केलो. (आयज असल्यो गजाली संगणकाचे मजतीन सादर करतात.) आंकड्यांक लागून कोणूच तातूंत लक्ष घालीनाशिल्ले. मात फ्लाॅरेन्साच्या ह्या सादरीकरणाक लागून वैजकी मळाचेर, सैनिकांच्या हाॅस्पिटलांनी कितल्यो सुविधा आसात, तांचो खंय उणाव आसा, हाची जाणीव सरकारांक जाली. ताका लागून वैजकी सुविधांचो दर्जो सुदारपाचे यत्न नेटान सुरू जाले. ह्या कामाक लागून रॉयल स्टॅटिस्टिकल सोसायटीच्यो पयल्यो बायल वांगडी जावपाचो मान 1859 वर्सा फ्लाॅरेन्स नायटिंगेल हिका मेळ्ळो. मुखार अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल असोसिएशनानूय तिका वांगडीपद दिलें. 13 आॅगस्ट 1910 दिसा पिरायेच्या 90 व्या वर्सा फ्लाॅरेन्स नायटिंगलाक पार्क लेन, लंडनांत मरण आयलें. नर्सिंगाक वेवसायीक आनी आधुनिक रुप दिवपाचें स्रय तिका वता. ती दुयेंतींची देवदूतच आशिल्ली.