दिसाळीं वाचपी उणें जाल्यात? कित्याक?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

दिसाळ्यांच्या वाचना पसून लोक पयस वचप ही समाजा खातीर धोक्याची आनी हुस्क्याची गजाल.

कोंकणी वाचपाक, उलोवपाक कळटा त्या सगल्यांचें ‘भांगरभूंय’ दिसाळें 10 वर्सांचें जालें. ह्या धांवपळीच्या काळांत वेळूय वेगान धांवता, केन्ना सकाळ जाली, सांज जाली, कळचना. पत्रकारितेचें मळ हें अशेंच. सुपरफास्ट. ‘भांगरभूंय’ दिसाळें आपले परीन कोंकणी पत्रकारितेक योगदान दीत आयलां. मुखारूय दितलें. तें फुलपाक; सांगात जाय कोंकणी बरोवप्यांचो, जायरातदारांचो आनी वाचप्यांचो. पत्रकारिता नेटान बदलत आसा. हातांत मोबायल फोन, ताचे वयली सोशल मिडिया आयल्या आनी तिचे मुखार प्रिंट मिडिया कांयशी फाटीं पडल्या. मात, पत्रकारिते वयली विस्वासार्हता तिगून आसा, ती दिसाळ्यांक लागून! सोशल मिडियाचेर कितेंय वाचलें जाल्यार शाणें वाचक दिसाळीं, तांच्यो वॅबसायटी सोदतात, खरे बातमे खातीर. सुज्ञांक वेगळें सांगपाक नाका. अमेरिकन पत्रकार पाॅला शेर म्हणटात, ‘चुकांतल्यान तुमी खऱ्यांनीच व्हडले जावपाक शकतात. बरे जावपा खातीर तुमकां वायट जावचें पडटा.’ पत्रकारांनी गडबडींत चूक केली तरी ती सुदारपाक जाय. वाचकांचो विस्वास वगडावपाक जायना. तशें जावप हें पत्रकार आनी ताच्या दिसाळ्याकूय लुकसाण करपी. ‘लोकशाय तिच्या पत्रकारितेच्या आदाराचेर यशस्वी जातात वा अपेशी थारतात’, अशें पत्रकार स्काॅट पेले म्हणटात. तेन्ना पत्रकारांचेर कितली व्हडली जापसालदारकी आसा, ताचो विचार करचो. देश वयर काडपाक पत्रकारिता सत्याचे बुन्यादीचेर उबी आसूंकजाय. पत्रकारांनीय पक्षपाती जावंक जाय, पूण अन्याय पिडेस्त, दुबळ्या लोकांचे वटेन! तांची बाजू घेतल्यार मेळटलें फक्त समाधान नितळ आनी निर्मळ पत्रकारिता केल्ल्याचें.
पत्रकारितेन समाज परिवर्तन करूंक जायच, पूण ताचे पयलीं नवे वाचक, बरोवपी घडोवपा खातीर वावरुंक जाय. शालेय पांवड्या वयल्यान हें काम सुरू जावचें. दिसाळें वाचपाची आवड उणी जाल्या? समाजांत जाल्लो बदल दाखोवपी हो प्रस्न. दिसाळें सोडात, कितले भुरगे अभ्यासा भायलीं पुस्तकां वाचतात? कांय सकारात्मक लोकांच्या मतान, खूब वाचतात. फक्त माध्यम बदल्लां!! किर्तन, भजनाक वचपी, नाटक, साहित्य संमेलनांक, वाचपघरांत वचपी भुरगे, तरणाटे आसात. पूण तांचो टक्को उणो जाल्लो स्पश्ट जाणवता. वाचनाचेंय तशेंच. इलेक्ट्रोनीक माध्यमांचो वापर कांय जाण वाचपाक करतात. पूण तांचो आंकडो हाताच्या बोटांचेर मेजपा इतलो… आनी ते वाचतात कितें? प्रासंगीक विशयां वयले लेख, संशोधनात्मक मजकूर, खबरो?? इंग्लीश कादंबरी (खास करून लोकप्रीय विदेशी लेखकाची) वाचपी आसात, पूण दिसाळीं? तीं नेमान वाचपी, भितर बरोवपी कितले आसात? परिक्षेंत उच्च गूण मेळोवपाच्या उद्देशान दिसाळ्यांचे वाचन जावचेंच, पूण सकाळीं च्या वांगडा वा बसींत प्रवास करतना पेपर वाचूंक ना, जाल्यार अस्वस्थ जावपी वाचक परतून किल्लून येवचो. हे खातीर यत्न करचे पडटले. आतां पेपराचो जागो सोशल मिडियान घेतला. ताण, तणाव वाडिल्ल्यान लोक विनोदी, हलकेंफुलकें पळोवपाक लागल्यात.
दिसाळें वाचप उणें कित्याक जालां? डिजिटल माध्यमां, सोशल मिडिया, अॅप्साचेर सोंपेपणी खबरो मेळटात. (मात चडशे खबरांचे व्हिडियो पळयतात.) वेळ खूब उणो जाला. नोकरी करपी लोकांचो आंकडो वाडला. दिसाळ्यांची आवड आशिल्ले कांय जाण फक्त हेडिंगां, सब- हेडिंगां वाचतात. राजकी, गुन्यांवकारी खबरांचो घसघसो घडये तांकां वाज हाडटा आसतलो. ‘लायव्ह’, पाॅडकास्ट, युट्यूब व्हिडियो पळोवपी वाडटात. हातूंत खबरांची आवड आशिल्लेय वाचक आसात. खरे म्हायती बदला, व्हायरल गजाली पळोवपी वाडल्यात. तांचे वांगडा समाजांत वैचारीक घुस्पागोंदळ, दिशाभूल जावपूय वाडलां. राजकी खबरो वाचून वाचक थकल्यात. ते राजकी चर्चा, वादविवादां कडेन वळ्ळ्यात. पूण टिव्ही वयले न्हय, तर युट्यूबा वयले. विनोदी, मनोरंजन, भलायकी, सामान्य ज्ञान दिवपी लेख, खबरांचे वाचक खूब आसात. माध्यमांनी घेतिल्ली पक्षीय भुमिका, बोगस- दिशाभूल करपी खबरांक लागून वाचक राजकी खबरां पसून पयस वचपाक लागल्यात. टिव्हीचेर तर विशिश्ट उद्देशान खबरो दिवप वाडलां. हाका लागून वाचकांची अभिरुचीच बदल्ल्या, दिसाळ्यांचे पत्रकारितेक तें मारक थारूं येता.
दिसाळ्यांक वाचक ओडून घेवपाचे आसात जाल्यार तरणाट्यांचेर वा हायस्कुलांत शिकपी भुरग्यांचेर चड भर दिवचो पडटलो. तरणाट्यांची आवड मतींत घेवन रोजगार, शिक्षण, स्पर्धा परिक्षांचो मजकूर, खबरो दिवच्यो पडटल्यो. त्यो तथ्याचे बुन्यादीचेर उब्यो आसच्यो पडटल्यो. सामान्य वाचकाक अध्यात्मीक, भलायकी, मनोरंजाचो मजकूर आवडूंक लागला. ल्हान भुरग्यांचेर चड लक्ष केंद्रींत करप बरें. कारण तेच फुडाराचे वाचक. आदल्या तेंपार वाचकांचीं पत्रां येतालीं. मात, आतां पत्रलेखक गायब जाल्यात. प्रासंगीक विशयांचेर लेख बरोवपी स्तंभलेखकूय उणे जाल्यात. राजकी पक्ष, समाजा विशीं, फुडाऱ्यां विशीं दिसपी भंय हेंय ताचे फाटल्यान आसूं येता.
संवादात्मक माची मेळत जाल्यार वाचक वाडपाक शकतात. सोशल मिडियाच्या आदारान हें सोंपेपणी जातलें. दिसाळ्यांनी वाचकांचो सक्रीय सहभाग वाडोवपाक जाय. सोशल मिडिया वयल्या कंमेटा प्रमाण तांचें मत दिसाळ्यांनीय दिसूंक फावो. निर्णय प्रक्रियेंत प्रत्येक नागरिकान वांटेकार जावचें. तेंय बी स्वताची विचारसरणी कुशीक दवरून!
दिसाळ्यांच्या वाचना पसून लोक पयस वचप ही समाजा खातीर धोक्याची आनी हुस्क्याची गजाल. दिसाळीं वा खंयचेय माध्यम वापरून दीसपट्ट्यो खबरो पळयना, तो जागृत नागरीक न्हय. दिसाळें वाचप उणें जालां, ताका माध्यमां, काळ- वेळा परस समाजूय तितलोच जापसालदार आसा.