तीन सपनां

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

खू ब वर्सां पयलींची काणी
त्या राज्यांत राज्य करपी राजा भोव अंधश्रद्धाळू आशिल्लो. ताका सदांच सपनां पडटालीं. त्या सपनांनी तो चिंतीत उरतालो. आनी उपरांत आपलीं सपनां विद्वानां मुखार मांडून तांचो अर्थ लावपाचो यत्न करतालो.
एके रातीं, राजाक सपनांत ताचे तकलेर उबी रावून बोकडी आनी वाग झगडटात अशें दिसलें. त्या सपनांत भंयानूच राजा जागो जालो. दुसऱ्या दिसा दरबारांत विद्वानांक आपोवन हाडून सपनाचो अर्थ विचारलो मात आयिल्ले, पंडीत आनी विद्वान त्या सपनाचो अर्थ सांगूंक शकले नात. उपरांत राजान राज्यांत पेरगांव घालपाक फर्मायलें. जो कोण राजाल्या सपनाचो अर्थ सांगता ताका तपलें भरून पवनां मेळटलीं अशें पेरगांव रोखडेंच सगळ्याक पावलें.
त्या राज्यांत गिरीधर नांवाचो एक कश्टकरी शेतकार रावतालो. तो सांजवेळार शेतांतल्यान घरा येतना अचकीत ताच्या कानार ‘हे भावा’ असो उलो पडलो. ताणें हे वटेन ते वटेन पळयलें, इतल्यान ताचे नदरेंत एक रोयण दिश्टी पडली. ते रोयणीचेर एक सोरोप आशिल्लो. ताणेंच ताका उलो मारला हें शेतकार गिरिधरान पारखिलें. शेतकारान ताका जाप दिली. उपरांत सोरपान शेतकाराक म्हळें ‘हें पळय भावा, राजाक पडिल्ल्या सपनाचो अर्थ हांव सांगता तुका. मात एक अट आसा. तुका मेळपी भांडवलांतलीं अर्दीं पवनां तुवें म्हाका दिवंक जाय. दिवशी? शेतकारान मानून घेतलें. सोरपान सपनाचो अर्थ शेतकाराक सांगलो. ‘राजाचे तकलेर बोकडी आनी वाग झगडटात ताचो अर्थ हें वर्स नाडणुकेचें आसा. फटयतल्यांचें आसा. राजाक सांग हुशारेन राव म्हूण. दरबारांतल्या तशेंच घरांतल्या मनशांचेर विस्वासून रावूं नाक.’ सोरपालीं उतरां आयकून दुसऱ्याच दिसा गिरिधर राजा कडेन गेलो.
गिरीधरान सपनाचो अर्थ सांगतकच राजा ताचेर खूश जालो. खोशयेन ताका एक तपलें भरून पवनां भेटयलीं. गिरीधर उमेदीन घरा आयलो. तीं भांगराचीं पवनां पळोवन गिरीधरान येवजिलें हीं पवनां सोरपाक कितें उपेगाचीं? असो विचार करून तो सोरपासरी वचनासतना आपल्या घराच बसलो.
सोरपान सांगिल्लो अर्थ त्या वर्सा खरो थारलो. पूण राजा सादूर राविल्ल्यान राजाक कांयच जालें ना.
वर्स सोंपले. दुसरें वर्स सुरू जातनाच राजाक आनीक एक सपन पडलें. सपनांत तकलेर एक तरसाद हुमकळटा अशें ताणें पळयलें. राजान रोखडेंच गिरीधराक आपोवंक शिपाय धाडले. शिपाय घरा येतकच गिरीधरान तांकां तुमी वचात हांव कांय वेळान येतां अशें सांगून तांकां परते धाडले. सोरपाक मेळ्ळे बगर सपनाचो अर्थ कळचो ना हें येवजून गिरीधर रोयणी कडेन गेलो. गिरीधराक आपणें केल्ल्या कर्माचें वायट दिसलें. ताणें सोरपाची माफी मागली आनी राजाचें सपन ताका सांगलें. सोरपान म्हळें ‘हें पळय भावा, तरसाद तकलेवयर हुमकळप म्हळ्यारूच हें आसा. राज्यांत झूज उप्रासतले. रगताचो व्हाळ व्हांवतलो. खूब मोठें लुकसाण जातलें. पुणून झुजांत राजाकच जैत मेळटलें.
गिरीधर राजासरीं गेलो आनी ताणें सपनाचो अर्थ राजाक सांगलो. राजा पयलीं परस आनीकय खोशी जालो आनी ताणें ताका दोन तपलीं भरून पवनां दिलीं. खेरीज एक घोडो आनी झुजांवेळार उपेगाक पडपी एक तरसाद दिली. ह्या वेळारय गिरीधरान सोरपाक फटोवन पवनां घेवन आपल्या घरा गेलो. दुसरेय खेपे आपणाक फाटयलो हें पळोवन एक दिसा सोरोप गिरीधराच्या घरा आयलो आनी आपल्या वांट्याक येवपी पवनां विशीं चवकशी केली. सोरपाक भांगरांचीं पवनां दिवचीं पडटात हें पळोवन गिरीधरान हळूच आपली तरसाद पांयां कडेन आशिल्ल्या सोरपाचेर वावुडली. सोरोप शिटूक आशिल्लो. ताणें वेळ वगडायनातसना कुशीक सरून तरसादीचो वार चुकयलो. मात गिरीधरान केल्लो वार ताच्याच पांयाक लागून ताच्या पांयाचीं दोन बोटां कापलीं. ताच्या पांयांतल्या घायांतल्यान रगत व्हांवत रावलें. सोरपान मात पळ काडलो.
दुसरेंय वर्स सोंपलें. तिसऱ्या वर्सा पयलीं भशेनच जालें. राजाक परत सपन पडलें. सपनांत राजाचे तकलेचेर बोकडी नाचली. ताणें उशीर करीनासतना गिरीधराक आपोवपाक लायलो. शिपाय घरा येतकच गिरीधर चिंतनेंत पडलो. कितें करप? सोरपाक दोनदां फटयला. आतां सोरोप सोडचोना. आपलो सूड घेतलोच. तरी ताणें आदले वरीच शिपायांक मुखार धाडले आनी आपूण रोयणी सरी गेलो. सोरोप ताची वाटूच पळयतालो. तो उलोवपाक सोदतालो पूण गिरीधरान पयलींच ताची माफी मागली आनी ताच्या मुखार दिमी मारली. खूब रडपाक लागलो. ताका पळोवन सोरपाक ताची काकुळट आयली. ताणें ताका माफ केलो आनी ताणें राजाल्या तिसऱ्या सपनाचो अर्थ गिरीधराक सांगलो. हें वर्स राजाक खूब सूख शांती, समृद्धीचें आसा अशें ताका सांगलें. हें सांगतना ताणें ताका आपले अटीची याद करून दिली. गिरीधर सगळें मानून राजा फुड्यांत गेलो आनी इनाम घेवन आयलो. हे खेपे मात गिरीधर पयलीं मेळिल्लीं पवनां आनी आतां मेळिल्लीं पवनां घेवन सोरपा फुड्यांत गेलो. ताणें सोरपाची माफीय मागली. तेन्ना सगळें भांगर मुखार पळोवन सोरपान म्हळें ‘‘भावा, सगळ्या प्रकरणांनी तुजी कांयच चूक ना. कारण तीं वर्सांच तशीं आशिल्लीं. पयलें वर्स फटकिऱ्यांचें आशिल्लें. देखून तुवें म्हाका फटयलो. दुसरें वर्स झुजांचें आशिल्लें. देखून तुवें म्हजेर वार केलो. आतां तिसरें वर्स सुखाचें आसा. देखून तूं हें भांगर म्हाका दिता. म्हाका ह्या भांगराची कांयच गरज ना. देखून तूं तें घेवन वच. तुजो संवसार बरे तरेन चलय. तूं इतलीं वर्सां कशे तरेन कश्ट काडटा हें हांवें पळयलां. देखून हें सगलें तूंच दवर. अशें म्हणून सोरोप आपले रोयणींत गेलो.
गिरीधरान सोरपाचे उपकार मानले आनी भांगरा सयत आपल्या घराची वाट धरली.