भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अायज 19 नोव्हेंबर संवसारीक टॉयलेट (संडास) दीस. आयच्या दिसा निमतान संवसारांत टॉयलेट, हायजीन (भलायके कडेन जोडिल्ली स्वच्छता, नितळसाण) हांचेर विचार जाता. टॉयलेट हो विशय मनशाचे जिणेंत खूब म्हत्वाचो. गरीब लोक, गांवगिरो लोक घरांत, भौशीक वाठारांत टॉयलेट नासता तेन्ना उक्ताडार, दर्यावेळांचेर बी सैमीक विधी करतात. जायतो लोक हेच संवयेन उपरांत शारांत बी पावले तरी भौशीक संडास, मुतारी बी आसल्यो तरी उक्ताडार मुततात. ताचे अनिश्ट परिणाम म्हणल्यार पर्यावरण इबाडप हो जालोच पूण तातूंत मनशाची डिग्निटी (मान-मर्यादा) पिड्ड्यार जाता. खुद्द त्या मनशाचीच न्हय तर आजू-बाजूच्यान येतल्या वतल्यांची. देखून कुटुंबाचें, समाजाचें आरोग्य, प्रतिश्ठा उरप, खास करून योग्य टॉयलेट सेवा नाशिल्ल्यान अस्तुरेची जावपी मोटीं कुचंबणां, तातूंतल्यान जावं येता ते वेगवेगळे आगळिकेचे प्रकार ह्यो गजाली ना करपाक संडास सेवा आसप गरजेचें.
आमच्या देशांत ते नदरेन स्वच्छ भारत अभियान सारके महा-कार्यक्रम जातात. उक्ताडार संडास प्रथा मुक्त भारत करपाच्यो घोशणा जातात पूण प्रत्यक्षांत अजून देशांत ही समस्या व्हड प्रमाणांत आसा. खास करून दिव्यांग मनीस, दिव्यांग चलयो, बायल मनीस, सर्वसामान्य गरीब चलयो-बायल मनीस हांचे नदरेन नितळ संडास सेवा, घरांत तशेंच भौशीक वाठारांत म्हणल्यार तांची आजादी, भलायकी आनी प्रतिश्ठा आनी मान-मर्यादा हांची राखण हें लक्षांत घेवंक जाय. देखून दर वर्सा संवसारीक टॉयलेट दीस जाता तेन्ना ह्या विशयाचेर समाज जागृती जावंक जाय आनी पर्यायान समाजा कडल्यान सर्वसमावेशकपणान सरकारांची कान-उघडणी जावंक जाय.
स्वच्छ भारत अभियानाच्या निमतान बरेच अहवाल आनी पळोवण्यो जाल्यो. तातूंतल्यान आमच्या देशांतल्या ह्या गंभीर प्रस्नाचेर लक्ष तरी गेलें. एके पळोवणे प्रमाण अजून आमच्या देशांत उणेच म्हणल्यार 500 दशलक्ष लोक उक्त्यार संडास-मुतप हे विधी करतात.
हातूंत बायलांक चड त्रास जातात. खासा करून मागास वाठारांतल्या बायलांक ना टॉयलेटां, ना उदक, ना हायजीन सुविधा. बायलांक म्हयन्याची पाळी आसता. ताचे पासतय तांकां टॉयलेट सुविधा गरजेची. आमच्या गोंयांतय अजून जायत्या शाळां-शिक्षण संस्थांनी दिव्यांगां पासत प्रवेश सुलभ टॉयलेटां नात. हातूंत चलयांची चड कुचंबणां जाता. मागीर व्हीलचॅरा वेल्यो, सान-वाडीव चलयो शाळेंत वचपा परस घरा बसतात. जायत्या चलयांक आनी सान भुरग्यांक प्रवेश सुलभ टॉयलेट नासतकच डायपर घालुनूच शाळेंत वच्चें पडटा. जायत्यो व्हड शिकिल्ल्यो व्हीलचॅर वापरपी चलयो बी आमच्या देशांत नोकरी, इंटरव्ह्यू, भौशीक खाजगी कार्यावळींक वतात, त्यो रेल्वेंत प्रवास करतात. असल्या भौशीक वाठारांनी अजून प्रवेश सुलभ संडास आसनात. ताका लागून ह्या चलयांक/ बायलांक डायपर वापरचें पडटात. आमचो समाज अजून सर्वसमावेशक
(इन्क्लुजीव्ह) ना. देखून जांच्या घरांत अश्यो चलयो-चले आसात, ते करीत तांचो विचार, आमकां कित्याक लागता ही भावना समाजांत आसा. दिव्यांग हो समाजाचो 3-4 टक्के उपेक्षीत घटक. तातल्या जायत्या जाणाक उलोवंक येना. जायते जाण आपल्या सगळ्या गजाली पासत दुसर्यांचेर अवलंबून तांचो आवाज सरकारी दरबारी पावप कठीण. तीच गत गरीब, मागास वर्गांतले अस्तुरेची. तांचोय आवाज जाय त्या नेटान येवप शक्य ना. जो मेरेन प्रसार माध्यमां, समाज माध्यमां आनी अख्खो समाजच अशा उपेक्षीत घटकांचो आवाज जावन हो गंभीर प्रस्न लावन धरचो ना तो मेरेन अश्यो समस्या फकत वर्साच्या संवसारीक दिसा ‘फोटो-ऑप’ पुरत्यो ‘जागृती’ करतल्यो.
आमच्या समाजांतल्या बायलांची प्रतिश्ठा ही पुराय समाजाची प्रतिश्ठा. देखून भौशीक वाठारांत तशेंच खाजगी वाठारांत प्रवेश सुलभ टॉयलेट आसात काय ना हाचेर आमची नदर आसूंक जाय. आयज समाज माध्यमां हीं आमच्या बोटार आशिल्लीं मिडिया लोकशाय माध्यमां. तांचो योग्य वापर करून आमी ही समस्या आपापल्या वाठारांतल्यान सुद्दां सरकार/ मंत्री/ आमदार हांचेर नदरेक हाडली जाल्यार व्हड चळवळ चालीक लागतली. ‘बुंद बुंद से ही समुंदर बनता है’, मतींत दवरात. आयच्या दिसाचो हो ‘टेक-अवे’ अशें समजून कामाक लागुया.
प्रकाश वा. कामत
9422443093
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
