भांगरभूंय | प्रतिनिधी
खूब वर्सां जाणकार त्या दोंगरार रावतालो. एकलोच. आपले खोपींत. बुदवंत. शाणेपणान भरिल्लो कळसो कसो. आज ताका व्हरपाक दोंगरा मुळसाकडले न्हंयेंत व्हडें आयिल्लें. पयसुल्ल्या जुंव्यावेल्यान. जाणकार सामान बांदतालो. साटली पोटली कवळटालो. कपडे गुटलायतालो.
इतलीं वर्सां सकयल्या गांवांतलो एकलोय मश्णो लेगीत कितेंय बरें विचारपाक वा सल्लो घेवपाक ताचेसरीं वचूंक नाशिल्लो. कारण जण एकलो आपल्या जिवाक आपुणूच शाणो समजतालो. निदान आज तरी भोगावळ आनी कर्तव्य करूया, अशें पिरंगत गांवकार एकठावले आनी वयर दोंगरार ताका निरोप दिवपाक गेले.
एक बायलेन मुखार सरून विचारलें – तूं आतां वतलोच सायबा. आमचेंय चुकलेंच तें. केन्नाच तुजे कडेन मेकळेपणी संवाद सादलोना. आमकां समजावन सांगशी, जीण म्हळ्यार कितें?
जाणकार सहज झरो स्रवचो तसो उलयलो. “पयली गजाल म्हळ्यार जीण म्हणल्यार खेळ न्हय. पोरकारी न्हय. फोल्ग न्हय. जीण हो घडिचार गंभीर आसा. आपलें काम मनासावन करप, आनंदी रावप आनी आनंद दिवप ही जीण. कुसकीं, अप्रसन्न, बाविल्लीं, तोंडां करून भोंवपाची गरज ना. जनावरांक सत्य म्हळ्यार कितें हें कळूंक शकना. मनशान त्या सत्याक समजून ताका दसप ही जीण.
कलसांव घालून शेनवारा- आयताराची वाट पळोवप आनी गांवार हेडून आशिल्लो आनंद वगडावप ही जिणेची मोख न्हय.”
खरें आनी फट हेविशीं सांगशी? एका जाणटेल्यान विचारलें.
व्हड्याच्या तारयाचो कुकारो जाणकाराक आयकूंक आयलो. येतां रे, असो साद दिवन ताणें तारयाक जाप दिली.
“खरें उलोवचें. प्रामाणिक रावचें. बरें करचें. फट उलोवन आपणे फटवणूक केल्ल्याची आभासी खोस थोडो तेंप उरता. उपरांत ज्युरा सकट भोगचें पडटा. कोणाक चुकना. सगळें चराचर घुंवत आसा. ह्या वेव्हाराची कर्मांची हिसपा पटी सांबाळपी कोण तरी आसा. मातशें भिवन वागचें.”
एकलो पिसांट पडिल्लो दांत कसो मदींच उलयलो – चूक जाता. घडटा. चुकून चूक जाता. जाणून बुजून घडटा. ताचेर उजवाड घालशात?
“तुजी चूक कोणेय दाखोवन दिली काय पयली गजाल – चूक मागची. माफी मागची. सुदारपाचो यत्न करतलों अशें स्वताकडेनूच थारावचें. आपली चूक समजून घेता तो शाणो. चूक स्वीकार करता तो सामको शाणो. चूक जालीच कशी अशें केन्नाच म्हणचें न्हय. आतां हांव केन्नाच चूक करचोना अशें म्हणप हो अहंकार. शिकचें. पडलो काय उठचें आनी तातूंतल्यान कितें तरी उखलचें.”
एका ल्हान भुरग्याक हांडीर मारून एक बायल मुखार सरली आनी तिणें जाणकाराक प्रस्न केलो – कशें, कितें, कितलें उलोवचें तें सांगशात?
“ती समज तुमकां आपसूक आसूंक जाय. गरजूच आसा जाल्यार उलोवचें. चड उलोवचें न्हय. दुसऱ्याक दुखत अशें एक उतर नाका. आपूण केदें, दुसरो केदे पिरायेचो, हुद्द्यावयलो, समाजीक मान- पांवड्याचो हाचें धंगण बाळगुचें. मीठ लाया म्हाका खाया, अशें पचपच करपी संभाशण नाका. गंभीर जाय. पातोळपणा, लागोळपणा नाका. गोडसाणीन भरिल्लीं उतरां काळजाच्या गाभाऱ्यांतल्यान येवचीं. मायेमोगान उलोवचें. सवकासायेन, थंडसाणीन मुद्दे क्रमवार मांडचे.”
एक भुरगो मुखार सरलो आनी ताणें आपली व्यथा मांडली. खंत सांगली. आचार्य, अभ्यासाचेर लक्ष लागना. कितें करूं?
“खंय तरी तें लागता. थंयचें काड आनी अभ्यासाक दसय. हें करप म्हळ्यार गगन न्हय. दिसूयभर मोबायलाचेर कुटूकुटू दोनूय हाताच्या बोटांनी खेळपाक लक्ष लागता. कितलो वेळ मोबायलाक दिवप आनी कितलो वेळ आपल्या दिसपट्ट्या शिकपाच्या कामांत दिवप हाका तारतम्य जाय. विवेक जाय. वेळ गेलो काय येना. मागीर पस्तावन कांयच फायदो ना. जें येता ताका तोंड दिवन मुखार वच. शिक्षणाचें नवें धोरण येवं नाजाल्यार सामकें नवेंच. लक्ष ध्येयाचेर जाय.”
जाणकारान आपली नदर आपल्या ध्येयाचेर केंद्रीत केली. व्हडेकार ताका कुरू करतालो. येतां येतां, असो साद जाणकारान घालो. ताणें दोन पावलां मुखार घालीं. ताचें सामान उखलपाचें काम एका तरणाट्यान केलें. जाणकार निर्विकार आशिल्लो.
ल्हान भुरग्यां विशीं सांग. एके आवयन सांगलें.
जाणकार धीरगंभीरपणान उलयलो. “तुमकां दिसता तुमी भुरग्यांक खोशी करतात. तीं सामकीं आनंदी आसतात. खोशयेंत उफेत आसतात. हांसतात, खिदळटात, किटकिट्टात. आमी तांकां आनंद दिवंक शकनात. जाय जाल्यार तांचेच कडल्यान आऩंद आमी घेवचो. ती आतांच्या खिणांत रमतात. व्हदोळ, फाल्यां हें भुरगीं नेणा. हेंच आमी तांचे कडल्यान शिकचें. वर्तमानात रावपाक शिकचें. भुरग्यांक फक्त आकार दिवचो.” जाणकारान देंवपी सपणांचेर पावल दवरलें. लोकांक हात दाखयलो. ताणें निमणचीं निरोपाचीं उतरां सांगलीं.
“बरीं करून एकचारान रावात. हाचें ताचें तासून वेळ वगडावं नाकात. दुस्वास, कुसकेपणा पयस सारात. स्वच्छ शुद्ध प्रेम तुमच्यांत भरात. तुमकां जिवाक बरें दिसतलें. जे तुमचे लागीं येतात तांकां तुमच्यांतलीं शुभ स्पंदनां, कंपनां, तरंग भेदून वतले, तांकांय सकारात्मकतेची ल्हारां मेळटलीं. जीण सार्थकी लायात.
उदकाचीं वर्तुळां कापीत तांडेलान व्हडें तांडीत मुखार व्हेलें…जाणकाराच्या ओठांतल्यान काळजांतल्यान आयिल्लीं प्रेमाचीं वर्तुळां, गांवकारांच्या आंगांपांगांतल्यान सळसळत रावलीं.
मुकेश थळी
फोंडे
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
