भांगरभूंय | प्रतिनिधी
नामनेचे समिक्षक बिसारियोन बेलीन्स्की हांणी म्हणिल्ल्या प्रमाण, “Children’s books are written in order to educate, and education is an extremely important thing, for it determines people’s destiny.” बाल साहित्य हें फक्त मनोरंजनवादी साहित्य न्हय, जाल्यार मनशांचो फुडार घडोवपाचें एक म्हत्वाचें कारण आसा.
कोंकणीतल्यान बाल साहित्याची उदरगत व्हड गतीन जायत आसा. कोंकणी भाशा मंडळ, राजहंस प्रकाशन सारक्यो संस्था हो वावर करतात. हातूंत बाल विज्ञान साहित्य ही संकल्पना कोंकणी साहित्यांत येवपाक लागल्या. भुरग्यां मेरेन विज्ञान कशें पावतलें हाचेर विचार करून कोंकणीतले बाल साहित्यीक हो वावर करतात. हातूंत एक म्हत्वाचें नांव म्हणल्यार राजश्री बांदोडकार कारापुरकार. ‘सैमाकडेन संवाद’, ‘मळबा कडेन संवाद’, ‘चिटकुल्या चिंकीचें विशाल विश्व’ सारकीं बाल साहित्याचीं कोंकणी पुस्तकां उजवाडा आयल्यांत. हालींच प्रकाशीत जाल्लें तांचें नवेंताल्ल पुस्तक म्हणल्यार ‘छबी आनी रंगरंगयाळीं फुलां.’
कोंकणी बाल विज्ञान साहित्याचो विचार केलो जाल्यार वनस्पतशास्त्रांतल्यो संकल्पना समजावपी राजश्री कारापुरकार हांचें हें म्हत्वांचें पुस्तक म्हणपाक जाता. ल्हान भुरगो तेन्नाच पुस्तक वाचता जेन्ना तें आकर्शक तशेंच भुरग्याचे अभिव्यक्तीक स्पर्श करपी आसता. ‘छबी आनी रंगरंगयाळीं फुलां’ हें पुस्तकांत हे गजालीची जतनाय लेखिकेन घेतल्या. मुळांत लेखिकेचो पिंड शिक्षिकेचो जाल्ल्यान निवेदनरूपांत हे गजालीची जाणीव जाता. हे पुस्तकांक छबी आनी जार्दीनांतलीं फुलां हीं पात्रां जावन वावुरतात. फुलांच्या गुणधर्मा प्रमाण फुलांचें वर्णन लेखिकेन केलां. भुरग्यांच्या मानसशास्त्राचें भान दवरून पुस्तक बरयल्ल्याचें वाचकाक जाणवता. कथानकाचे बाबतींत छबीक वनस्पतीच्यो संकल्पना समजावपा पासत जाल्लो यत्न लेखिकेन तीन दिसांच्या कथानकांतल्यान मांडला. संवाद तंत्राचे बाबतींत हें पुस्तक उत्कृश्ट थारता. कारण विज्ञान शिकयतना सादी-सोपी पद्दत, तशेंच उतरावळ वापरून भुरग्यांक मुखारल्या विशयाची ओड लावपी संवाद लेखीकेन वापरल्यात. फुलांचें मानवीकरण करून लेखीकेन विशयाक अदीक प्रासंगीक केला. भासशैलीचे नदरेन लेखीकेन परिभाशीक उतरावळ निमणेकडेन दिल्या. हाका लागून Pollination (परागण), Fertilisation (सुपीक करप), Germination (अंकुरीत जावप) आनी हेर संकल्पना संवादरूपी तंत्रातल्यान लेखीकेन मांडल्यात.
पुस्तकांतल्यो कांय नोंद घेवपा सारक्यो गजाली म्हणल्यार भुरग्यांक आपल्या मुळाची जाणीव तशेंच वळख करपी आशय हे पुस्तकांत आसा. “वड. पिंपळ, वडासालां आमचे जाणटेले” अशें लेखिका म्हणटा. हांगासर भुरग्यांक आपल्या वनस्पत संस्कृतीच्या मुळांची वळख लेखिका करता. पुस्तकांतली आनीक एक म्हत्वाची गजाली म्हणल्यार पालक संस्कृती. छबी पुस्तकांत आपल्याक आवय-बापायन फुलांचे विशीं तशेंच शेतकामती लोकांविशीं सांगिल्ली देख फुलांक सांगता. मुळांत भुरग्यांक घरांतल्यान बरे संस्कार जाले जाल्यार भुरग्यांची मानसीक वाड बरी जाता ही देख पुस्तकांत मेळटा. दरेका झाडाच्यो, फुलांच्यो, पाखळ्यांच्यो, देठांच्यो आदी विशेशतायो पुस्तकांत आसा. हाका लागून वाचता आसतना खूब वनस्पत संदर्भ स्पश्ट जातात.
‘छबी आनी रंगरंगयाळीं फुलां’ हें पुस्तक मुळांत एक विज्ञानीक प्रक्रिया समजावपी पुस्तक. केसरदंड, नर-मादी प्रजनन अवयव, फिलामेंट आदी गजाली लेखीकेन कितें आसतात आनी कश्यो आकाराक येतात हाचें विश्लेशण केलां. छबीचो विद्यार्थी स्वभाव दरेका पानार प्रतिबिंबीत जाता. कळना तेन्ना विचारपाची उमळशीक, प्रसंगा प्रमाण वापरिल्लीं उमाळीं अव्ययां, छबी-फुलांचो प्रस्नार्थी सभाव लेखिकेन सुचकतायेन व्यक्त केलां. लेखिके कडेन एक सुंदर संवाद तंत्र मांडपाची कला आसा जी पुराय पुस्तकाचें वैशिश्ट थारता.
बाल साहित्य चित्र माध्यमांतल्यान मांडल्यार अदीक प्रभावी जाता. ‘छबी आनी रंगरंगयाळीं फुलां’ पुस्तकांत हें प्रखरपणान जाणवता. अंडाशय, केसरदंड, पुंकेसर, बिजांड, स्त्रीकेसर, परागकण नळी, किंज सारक्यो प्रक्रिया भुरग्यांक कळटल्यो जाल्यार त्यो चित्र रूपान समाजावप गरजेचें आसता.
लेखिकेन सोबीत आनी सुपीक चित्रांचो वापर पुस्तकांत केल्लो दिसता. तशेंच पुस्तकाचे निमणे कडेन भुरग्यांक सरावा खातीर प्रस्न, रिकाम्यो सुवाती भरप, बरोबर काय चूक समजप, जोडयो लावप तशेंच परिभाशीक उतरावळ लेखिकेन दिल्या. मुळांत उजळणी हो शिक्षणातलो म्हत्वाचो भाग. हांगासर भुरग्याची बौद्धीक प्रक्रिया विकसीत तशेंच कसाक लागता. तशेंच लेखिकेन संबंधीत उजळणीच्यो जापो लेगीत निमणे कडेन दिल्यात. देखून हें पुस्तक एक बाल साहित्य पुस्तक, तशेंच बाल साहित्य अभ्यास पुस्तिका अशेंय म्हणल्यार अतिताय जावची ना.
कोंकणी साहित्यांत आयिल्लें बालमन आनी ते बालमनाच्यो आशा आकांक्षा वैश्वीक पांवड्या वयल्यो आसात. चडशा बाल साहित्य पुस्तकांनी मानसशास्त्रीय फाटभूंय दिसताच. भुरग्यांच्या मानसशास्त्राचें भान दवरून राजश्री कारापुरकार हांणी हें पुस्तक बरयलां. लेखिकेन थळाव्या फुलांचे संदर्भ सूचक दिल्यात. बरी जीण, बरे आदर्श, बरे नागरीक आनी बरो समाज घडटलो जाल्यार भुरग्यांचेर योग्य संस्कार जावप गरजेचें आसा. बाल साहित्याचें दुसरें नांव संस्कार म्हणल्यार जाता. ‘छबी आनी रंगरंगयाळीं फुलां’ हें पुस्तक होच मंत्र वाचकाक दिता.
आयज बाल साहित्याचीं वेगवेगळीं माध्यमां उपलब्द आसात. ऑडीयो कंटेण्ट, कृत्रीम बुद्धीमत्तेच्या आदारान बाल साहित्याच्यो तरा आनी रूपां बदल्ल्यांत. ऍनिमेशन हो बाल साहित्याचो म्हत्वाचो मार्ग थारला. आयच्या काळाक धरून माध्यमांची निवड आयचो भुरगो करता. अशे वेळार राजश्री बांदोडकार कारापुरकार हांणी हे गजालीची नोंद घेवन समर्पक उतरांनी आनी योग्य आकर्शणा सयत पुस्तकाची मांडावळ केल्या. हाका लागून भुरग्यांक हें पुस्तक आवडटलें. अशीं पुस्तकां कोंकणींतल्यान आयिल्ल्यान विज्ञान हो विशय भुरग्यांक संवकळीचो जातलो. विज्ञानाचो भंय पयस जातलो आनी भुरगो शिक्षणा संबंदीत विशय समजतलो. कोंकणी विज्ञान साहित्यांत आनीक एका पुस्तकाची भर पडल्या. ‘छबी आनी रंगरंगयाळीं फुलां’ हे पुस्तकाक कोंकणी बाल साहित्याच्या दालनांत येवकार.
गौरांग बाबुराव भांडीये
8552883808
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
