घर

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

सुमतीच्या दोळ्यां सामकार कितलीशीच घरां उबी रावलीं. चले लग्न जावन ऑस्ट्रलिया, अमेरिका, दुबय, लंडन सेटल जाल्यात. आवय- बापूय फ्लॅटाचेर एकटे एकसुरें जगतात.

वळेसर

आतां अभ्यासक्रम बदलतलो. बदलल्यार बदलुं, जशें आंखला तशें आपणावचें पडटलें हांचें तांचें कांय आयकुवपाची गरज ना.

“शाळेंत कशें मार्गदर्शन करतले तें पळोवया”

आवय भुरग्याक समजायताली. पूण, तिका स्वताचोच विश्वास नाशिल्लो. फुडें कितें जायत हाची बापायकूय कांय खबर नाशिल्ली.

खरें म्हणल्यार पुराय घराबो बुचकळ्यांत पाडिल्लो.

मुखार कशें जातलें ? तशें हें तांचे सदचें जालें. पूण आतां सुमतीक ‘बदली’ म्हणटाच तकलेक तोणें मारताले.

“कितलीं वर्सां अशींच काडपाचीं?” प्रणवाचो फुडार कसो जावचो ह्याच विचारांत तें घुस्पून उरतालें.

“हाजेर कितेंय पूण मार्ग काडुया” गणेश आनी सुमतीन चिंतलें. एक सांज दोगांय त्याच विशयाचेर उलोवपाक बसलीं.

“प्रणवाच्या उंचेल्या शिक्षणाचो प्रस्न  म्हत्वाचो”.

“हय मुखार कॉलेज प्रवेश आनी राबितो कशें करुया?”

“कोणे तरी एकट्यान ताच्या म्हर्‍यांत रावचेंच पडटले”.

“हांव ताज्या सांगतान रावल्यार प्रणवाक कसलीच अडचण येवची ना.”

“पूण एकट्यान तुका सगलें सांबाळप जमतलें?”

“त्रास जातलो थोडो. पूण कठीणशें न्हय”.

“आगो कॉलेज प्रवेश फी ऑन लायन…….. सगळें फुडें हॉस्टेल….. यो वच…….!?”

“तुमची कामाची जापसालदारकी म्हत्वाची  म्हणटकच म्हाका  एकट्याक मॅनेज करचे पडटलेंच न्हय?”

गणेशाक मनाक पटनाशिल्लें, पूण तशें करचेंच पडलें. पुराय घरची जापसालदारकी बायलेचेर पडली. घरांतलें रांदप, पुताचें शिकप, ट्यूशन,  हाड व्हर पळोवंक इल्लेंशें काम दिसता खरें, पूण माथ्यार मारतकच वजें कितलें जड म्हणपाचो अणभव येता. नवीं आव्हानां स्विकारपाक जाय, अशें जरीं दिसलें तरी तें करतना मानसीक आनी शारिरीक दोनुय आंगांनी मनीस कितलो पिंजून वता हें अणभवांतल्यान चड बरें समजता.

“प्रणवाच्या फुडारा खातीर चड गरजेचे. हय मान्य आसा काम पूण करपाक एक लिमीट आसता. चडशा पालकांची होच ‘सेंन्डव्हीच’ जाला.” “टँशन” 

“पिळ असो पडटा …..तातूंत तणाव सुपर जाला”

“सुटका ना जाल्या.” इतले सगळें  करूंनुय मातशी टक्केवारी कमी जाली तर सगळे केल्याचेर उदक पडिल्लेवरी जाता. सुमती गणेश भासा भास करूंन बरे तरेन संवादान प्रस्न सोडोवंक पळयतालीं, पूण मदींच आडखळी इतल्यो तातूंतल्यान वाट काडपूय अशक्य दिसतालें. हालींच्या घरांनी हेच मुखेल प्रस्न जाल्यात. आधुनिक युगाचो घुस्मट म्हणू येता. सगळो संवसार बदलला. रावप, खावप, जेवप आनी वेवसाय शिक्षण…. आधुनीक युगा प्रमाण… फुडें पावल मारुंक जायच. ते प्रमाण बदल ….परिवर्तन.

गणेशान भरपूर जोडपाचें. ताजो उद्देश तसोच आनी फुडें एकच ध्येय “प्रणवाचें शिकप” शिक्षण उंचेल्या पांवड्यावेले. लोकांचे दोळ्यात वचपासारकें. नांवलौकीक मेळोवपाची इत्सा. ध्येयान फुडें वचप. त्याच खातीर दोगांची खटपट. डॉनेशन, ट्युशन, एडमिशन, कशें सोडोवप. हे प्रस्न?! कोणे सोडोवन दाखोवचे कारण प्रस्न तेच, जापो वेगळ्यो. आतां सद्याक भाड्यान फ्लॅट घेवन दोगांय एकठांय रावुंया, फुडलें फुडें.! 

गणेशाची बदली जाली देखून तांकां बेंगलोराक वच्चें पडलें. नवो फ्लॅट, नवी सुवात सगळें अनवळखी. एकदाचें प्रणवाचें शिक्षण पूर्ण जालेंशें म्हणटकच आमी मेकळीं. अशें दोगांकूय दिसतालें. 

प्रणवाचे शिक्षण पूर्ण जालें. सुमती आनी गणेशान आपलो राबितो बेंगलोराक दवरपाचें थारायलें. उच्च शिक्षण आनी बऱ्यातली बरी संद प्रणवान आवय बापायच्या कश्टाचें भांगर केलें. प्रणवाक अमेरिकेक वचपाची संद मेळ्ळी. वेले पदार, पयसो, राबितो तीन चार-पाच वर्सा……आनी सदांकाळ युएस. असो मनांत विचार आपटून गेलो.

“मम्मा हांगां बरें चल्ला न्हय म्हजें?. पप्पाय रिटायर जातलो. दोगांय यु.एसाक आयल्यार कशें ?”

पुताच्या प्रस्नान आवय- बापूय चुप जालीं. दोंगांच्या तोडांतल्यान उतर सुटलें ना. दोगांय एकामेकांची तोंडां पळयत उरलीं.

“कितें करूंया ?” सुमतीन घोवाक विचारलें.

“अजुन रिटायरमेंन्टाक स म्हयने आसात एक्सटेनशन जालें तर… सांगुक जायना.” उलयतां उलयतां दोळ्यांत दुकां आयलीं.

आगो……हें कितें ?! तुवें ताका ल्हानाचो व्हड केलो. आतां दुकांय. तुजें कितें म्हण्णें……ताका सांग, ताच्या बापाय खातीर. तो ताका जाय तें थारावनी. म्हाका वायट दिसचें ना.

“मागीर रडप कित्याक? शिकिल्ली,सुविचारी, बायल.अशें वांकडे तिकडे कितें येवजीता? स्पष्ट मत आसुनी. भावनेन चलूंक फावना. वेवहार पळय.” गणेशाच्या समजीकायेतलें तथ्य सुमती वळखलें.

वेव्हार! आवयच्या पोटांत जल्म घेतिल्ल्या भुरग्यांक जिवीतांतलो अर्थ चड बरो समजता?! आमीच ती पिशी ?! सुमतीच्या दोळ्यां सामकार कितलीशीच घरां उबी रावलीं. चले लग्न जावन ऑस्ट्रलिया, अमेरिका, दुबय, लंडन सेटल जाल्यात. आवय- बापूय फ्लॅटाचेर एकटे एकसुरें जगतात.

“आमचो प्रणव अशें करीत येवाजिलें ना”… सुमती दोळ्यांनी दुकां भरुन.

“अशे कितले भायल्या देशांतले तरणाटे भारतांत सेटल जाल्यात काय ? आवय बापायक सोडून ? काय आमीच हांका भुरगेपणांतल्यान संस्कारानी शिंपतना “पयशांची आस” चिरपाक शिकयली? सुमती घोवा कडेन उलयत रावलें. मन मोकळे केलें.”

“ताचें वजें आज देवलें.”

“केदो भार! पेंच ! पालकाच्या माथ्यार ! कसले?……असले कसले हें हावेस? केन्नाच परत तोणार नंदर पडली, ना, तरी खंती जायनाशिल्लें.”

मम्मा! माँ! आई! पप्पा! पापा! बाबा! भायर पडलो म्हूण कळटकच गायेक पाडका पासून पैस ओडून दोळांतली दुकां पूस “नो टियर्स” म्हूण शूरवीरता दाखोवपाचे?

“डॉन्टे बी इमोशनल. डॅथ इज सरटन. व्ही मस्ट एक्सेप्ट इट” असलें कसलें……हें तत्वागिन्यान कांय तरणे पिळगेंतल्या पूत-धुंवाचें नदरेंतले सरप्रायझींग!! काय हीच नेक्स्ट जनरेशनांक देख!

– विजया शेळडेकार