भांगरभूंय | प्रतिनिधी
मनीस फटींगपणा, चोरी, वसवशेंपणा कित्याक करता, ताचे फाटलीं कारणां कितें, हो पीएचडी संशोधनाचो विशय. आमच्या भारता सयत पुराय संवसारांत (खास करून गरीब देशांनी) हो अभ्यास सोंपेंपणी करपाक मेळटलो, इतलीं उदाहरणां आसात. 50, 100 वर्सां गरिबी भोगिल्ल्यान, अन्याय सोशिल्ल्यान, मेळटा थंय हात मारून बेगीन गिरेस्त जावपाक नकळटां फोर्सार करपी एखादो डीएनए आमच्या आंगांत तयार जाला आसतलो. मागीर कितलेय गिरेस्त जाले तरी तो डीएनए एके पिळगेंतल्यान दुसरे पिळगेंत वता आसतलो. हें सांगपाचें कारण म्हणल्यार, संद मेळ्ळी काय देवाक भियेंवपी मनीस पसून फटींगपणा करतना दिसून आयला. हालींच दिवाळी जाली. मिठाय, फराळ, उपकरणां हांची खरेदी कोट्यांनी भारतीयांनी केली. पूण हो सगलो म्हाल अस्सल, चोख, ताजो आशिल्लो हाची खात्री कोण दिवपाक शकता? हालींच गोंयांत वजन आनी माप खात्यान भेसळ मिठाय जप्त केली, उण्या वजनाचे गॅस सिलींडर धरले… ह्या विशया कडेन सगल्यांनी गंभीरपणान पळोवपाचो वेळ आयला. निदान सरकारी यंत्रणेन तरी.
कांय आडवाद सोडल्यार आयज सगलींच कुटुंबां रांदपाक गॅस सिलींडर वापरतात. ताचें मोल 1000 रुपयां मेरेन गेलां. ‘तुमकां सब्सिडी मेळना’ असो प्रस्न कांयजाण विचारतले. ताचेर फुडले वटेंतल्यानूय प्रतिप्रस्न येतलो, तो म्हणल्यार ‘ती म्हयन्याचे म्हयने मेळना आनी ही जिणेगरजेची वस्तू सवाय करप सरकाराक शक्य ना?’ ह्या गॅस सिलींडरांचें वजन थारिल्लें आसता. घरगुती आनी वेवसायीक वापराचे सिलींडर वेगवेगळ्या वजनाचे आसतात. मात हातूंत भोवतेक (सगल्याच न्हय) गॅस एजन्सीचे कामगार हातचलाखी करतात. दरेका सिलींडरांतलो 1 ते 2 कील गॅस काडून रिकामी सिलींडरांनी भरप आनी ते भायले भायर विकप. जादा सिलींडर घेवपी, नोंदणी नासतना तो घेवपी खूब जाण आसात. हें धंदे एजन्सीच्या धनयांचे संमतीन जातात काय ताच्या फाटल्यान ते चलतात, हें सरकारी अधिकाऱ्यांनी सोदून काडपाक जाय. घरगुती गॅस सिलींडर 14.2 कील वजनाचो आसता. एके एजन्सीन दिसाक 100 कील गॅस काडलो जाल्यार उणेच 7-8 रिकामी सिलींडर सहज भरुं येतात. गॅस कंपनीं म्हणटात, ‘तुमच्या दारांत गॅस सिलींडर दिवपाक येता, ताचे कडेन जोखपाचें उपकरण आसा. वजन तपासून घेयात आं.’ बरी गजाल, पूण गोंयांत कितल्यो एजन्सी घरपोच सेवा दितात? कांय गांवांनी तर रस्त्या कुशीक लोक सिलींडर घेवन उबे रावतात. वजन करून कोण सिलींडर घेता जाल्यार ताचो सत्कार करचो पडटलो.
फाटल्या सप्तकांत वेर्ण्यां उण्या वजनाचे सिलींडर भायर उडयिल्ले मेळ्ळे. कारण वजन आनी माप अधिकारी येतात, हें कळिल्लें. पर्वरी, बेताळभाटीय हे प्रकार जाल्यात. हेरांनी आतां मेरेन वितरण करूंक ना, त्या भरिल्ल्या सिलींडरांनी वजना इतलो गॅस भरून पुरावो पुसून उडयला आसतलो. कितें चल्लां हें? गॅस एजन्सी सहसा कोणाकूच मेळना. जाणकारांच्या मतान, गॅस एजन्सी, पॅत्राॅप पंप हे फायदेशीर वेवसाय. ते करपी कोण लुकसाणेंत वचूंक नात. तरीय हाव, वसवशेंपणा, फटींगपणा जातात. हेर वेवसायीक, धंदेकारूय फाटीं नात. ‘सरकाराक हो टॅक्स, तो टॅक्स भरतकच आमकां कितें उरपाक नाका’, अशें ते शिमरे जावन सांगतात. हाचे मुखार सरकारी यंत्रणांनी गॅस एजन्सीच न्हय, तर मिठायेचीं दुकानां, नुस्ते बाजार आनी हेर कडेन कळयनासतना वचपी पंगड सक्रीय करचे. तांणी चवथ, दिवाळी, नाताळाकूच न्हय, तर दर 7 ते 15 दिसांनी अचकीत धाडी घालच्यो…. आनी कितेंय बेकायदेशीर सांपडल्यार तो म्हाल जप्त करून घरां येवचें न्हय, तर तें दुकान सात दीस तरी सील करचें. चड गंभीर प्रकार घडल्यार सरळ परवानोच रद्द करूं येता. इडी, सीबीआय हालींच्या दिसांनी सक्रीय जाल्या, तशें करप हेर सरकारी यंत्रणाक शक्य ना? कागाळ येतली, मागीर ती फायल संबंदीत अधिकाऱ्याच्या मेजार पावतली, तो
आदेश दितलो आनी मागीर धाड घालतले…. हो सुशेगादपणाच आमकां नडला. सरकार ‘जागो ग्राहक जागो’ म्हणटा. मात हांगा जागृत कोण आसा? सरकारी यंत्रणा चवथ, दिवाळेक जागी जाता आनी ग्राहक?…… तो सुस्त न्हिदला….. घोरपाचो आवाज येता म्हूण तो जागो आसा, अशें म्हणपाक मेळचेंना.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
